الزمر ٣٩
ترجمه
| الزمر ٣٨ | آیه ٣٩ | الزمر ٤٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«عَلی مَکَانَتِکُمْ»: (نگا: انعام / هود / و یس / ).
تفسیر
- آيات ۳۸ - ۵۲ سوره زمر
- احتجاج عليه مشركين بر وحدانيت خداى تعالى در خلقت و ربوبيت
- معناى توفى انفس و وجه اسناد آن به خداوند در جايى ، و به ملك الموت ورسل در جاهاى ديگر
- اشاره به تغاير نفس و بدن و اينكه مردن و خواب هر دو توفى و قبض روح است
- توضيح اينكه شفاعت كننده بايد، مالك باشد، پس همه شفاعت ها از آن خدا و منتهى بهاوست كه مالك همه چيز است
- اشاره به اينكه شفيع حقيقى تنها خداوند است
- وصف عذابى كه ظالمان منكران معاد در قيامت مى بينند
- ناسپاس بودن آدمى ، كه چون خدا نعمتى به او داد مى گويد: اوتيته على علم
- دو جواب به انسان ناسپاس متنعمى كه برخوردارى مستند به خود مى داند
- رواياتى درباره توفى انفس ، خواب و رؤ يا
نکات آیه
۱ - پیامبر(ص) از سر تهدید و هشدار، از کفرپیشگان لجوج خواست تا همچنان بر مواضع نادرستشان پافشارى کنند. (قل یقوم اعملوا على مکانتکم) آهنگ آیه شریفه، آهنگى تهدیدآمیز و هشدار دهنده است.
۲ - هشدار و تهدید، از وظایف پیامبراسلام(ص) در برخورد با کافران لجوج و حق ناپذیر (قل یقوم اعملوا على مکانتکم إنّى عمل فسوف تعلمون)
۳ - ناامیدى و یأس پیامبراسلام(ص) از ایمان آوردن کفرپیشگان در نیمه نخست رسالت (قل یقوم اعملوا على مکانتکم إنّى عمل فسوف تعلمون) از لحن آیه شریفه استفاده مى شود که پیامبر(ص)، از ایمان آوردن مردم مکه ناامید بود. ازاین رو آنان را به خودشان وانهاده و به آنان فرمود: هر چه از دستتان برمى آید، انجام دهید و بر مواضع نادرست خود باقى بمانید.
۴ - پیامبر(ص)، مأمور پایدارى بر مواضع خود و استمرار رسالت خویش (قل یقوم اعملوا على مکانتکم إنّى عمل فسوف تعلمون)
۵ - تمامى انسان ها، در برابر اعمال و کردار خویش، مسؤول اند. (اعملوا على مکانتکم إنّى عمل فسوف تعلمون)
۶ - سعادتمندى و یا تیره بختى انسان ها در دنیا و آخرت، در گرو اعمال و کردار خود آنان است. (اعملوا على مکانتکم إنّى عمل فسوف تعلمون) با توجه به ارتباط این آیه با آیه بعد - که درباره سرنوشت هلاکت بار کافران در دنیا و آخرت سخن گفته است - برداشت یاد شده به دست مى آید.
۷ - تأثیر نپذیرفتن پیامبراسلام(ص) در ادامه رسالت خود، از تهدیدها و ارعاب دشمنان (و یخوّفونک ... قل یقوم اعملوا على مکانتکم إنّى عمل فسوف تعلمون) اعلام موضع قاطع پیامبر(ص) به دشمنانى که او را تهدید کرده و مورد ارعاب قرار مى دادند، مى تواند گویاى برداشت یاد شده باشد.
۸ - پیامبراسلام(ص) موضع قاطع و سازش ناپذیرى خود را - حتى در صورت تنها ماندن - به دشمنان اعلام کرد و آنان را از امید بستن به سازش و تسلیم مأیوس ساخت. (قل یقوم اعملوا على مکانتکم إنّى عمل فسوف تعلمون)
۹ - توکل و اتکال پیامبراسلام(ص) بر خداوند، سبب اعتماد به نفس و پشت گرمى آن حضرت در مبارزه با دشمنان و نیل به اهداف رسالت (قل حسبى اللّه علیه یتوکّل المتوکّلون . قل یقوم اعملوا على مکانتکم إنّى عمل فسوف تعلمون) یادآورى توکل و اتکال بر خداوند (در آیه قبل) پیش از اعلام موضع قاطع خود به دشمنان، مى تواند گویاى برداشت بالا باشد.
۱۰ - رفتار محبت آمیز و با شفقت، در عین برخورد قاطع و دلیرانه، شیوه مبارزاتى پیامبراسلام(ص) (قل یقوم اعملوا ... فسوف تعلمون) برداشت یاد شده از تعبیر «یاقوم» - که در موارد اظهار محبت به کارمى رود - به دست مى آید.
موضوعات مرتبط
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۳
- انسان: مسؤولیت انسان ها ۵
- توکل: آثار توکل بر خدا ۹
- حق: تهدید حق ناپذیران ۲
- خود: اعتماد به خود ۹
- دشمنان: یأس دشمنان ۸
- سعادت: عوامل سعادت ۶
- شقاوت: عوامل شقاوت ۶
- عمل: آثار عمل ۶; مسؤول عمل ۵
- کافران: اصرار بر کفر کافران ۱; تهدید کافران ۱، ۲
- محمد(ص): آثار توکل محمد(ص) ۹; استقامت محمد(ص) ۴، ۷، ۸; تهدیدهاى دشمنان محمد(ص) ۷; تهدیدهاى محمد(ص) ۱، ۲; خواسته هاى محمد(ص) ۱; رسالت محمد(ص) ۴، ۹; روش مبارزه محمد(ص) ۸، ۱۰; سازش ناپذیرى محمد(ص) ۸; سیره محمد(ص) ۱۰; شجاعت محمد(ص) ۱۰; عوامل استقامت محمد(ص) ۹; قاطعیت محمد(ص) ۸، ۱۰; مبارزه با دشمنان محمد(ص) ۹; مسؤولیت محمد(ص) ۲; مهربانى محمد(ص) ۱۰; یأس محمد(ص) ۳
- یأس: یأس از ایمان کافران ۳
