يس ٤٥
ترجمه
| يس ٤٤ | آیه ٤٥ | يس ٤٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مَا بَیْنَ أَیْدِیکُمْ»: آنچه در پیش رو دارید. مراد کیفر و مجازات دنیوی است. «مَا خَلْفَکُمْ»: آنچه در پشت سر دارید. مراد عذاب و عقاب اخروی است. «إِذَا قِیلَ لَهُمْ ...»: جمله شرطیّه است و جزاء آن محذوف است که از آیه بعد استفاده می‌شود، و تقدیر چنین است: إِذَا قِیلَ لَهُمُ اتَّقُوا ... أَعْرَضُوا ...
تفسیر
- آيات ۳۳ - ۴۷ سوره يس
- توضيح مفردات و مفاد آيات شريفه اى كه آيات مربوط به تدبير امر رزق مردم را بيان مى كنند
- توضيح جمله : و ما عملته ايديهم در آيه : لياءكلوا من ثمره و ما عملته ايديهم ...
- بيان مفاد آيه : سبحان الذى خلق الازواج كلها مما تُنبِتُ الارض ...
- مراد از بيرون كشيدن روز از شب و آية لهم الليل نسلخ منه النهار
- معناى آيه : والشمس تجرى لمستقرلها
- مقصود از اينكه فرمود: والقمر قدرناه حتى عاد كالعرجون القديم
- شمس و قمر تابع تدبير خدا و ملازم مسير خود هستند و خورشيد به ماه نمى رسد و شب ازروز جلو نمى افتد
- معناى جمله اتقوا ما بين ايديكم و ما خلفكم و جواب كفار به دعوت به تقوى پروا از خالق
- عكس العمل كفار در برابر دعوت به انفاق شفقت و خدمت به خلق
- رواياتى در ذيل آيه : والشمس تجرى لمستقرلها...
- و رد سخنى از آلوسى درباره روايتى از امام رضا (ع ) راجع به تقدم روز بر شب
نکات آیه
۱ - کافران صدراسلام، نسبت به هشدارهاى الهى مبنى بر پرهیز از گناه و رفتارى که موجب مجازات الهى در دنیا (عذاب استیصال) و در آخرت مى شود، بى اعتنایى کرده و گوش فرانمى دادند. (و إذا قیل لهم اتّقوا ما بین أیدیکم و ما خلفکم) بیشتر مفسران برآنند که مقصود از «ما بین أیدیکم» (آنچه در پیش روى شما است) گناهانى است که موجب مجازات هاى الهى در دنیا (همچون غرق شدن) مى شود و مقصود از «ما خلفکم» (آنچه پشت سر شما است) گناهانى است که بعداً موجب مجازات الهى در آخرت مى گردد. گفتنى است که تعبیر به «پشت سر» از آن رو است که هنوز نیامده و گویى پشت سر انسان در حرکت است. جواب «إذا»، به قرینه ذیل آیه بعد (کانوا عنها معرضین) «أعرضوا» است.
۲ - کافران صدراسلام، مردمى لجوج و پندناپذیر بودند. (و إذا قیل لهم اتّقوا ما بین أیدیکم و ما خلفکم)
۳ - کافران صدراسلام، به بهره مند شدن از رحمت و لطف خدا در سایه پرهیز از گناهان فراخوانده شدند. (و إذا قیل لهم اتّقوا ما بین أیدیکم و ما خلفکم لعلّکم ترحمون)
۴ - پرهیز از گناه و توبه از خطاهاى گذشته، موجب جلب رحمت و لطف خداوند است. (و إذا قیل لهم اتّقوا ما بین أیدیکم و ما خلفکم لعلّکم ترحمون)
۵ - تنها در سایه پرهیز از گناه و توبه از خطاهاى گذشته، مى توان به رحمت و لطف خدا امیدوار بود. (و إذا قیل لهم اتّقوا ... لعلّکم ترحمون) به کار رفتن کلمه «لعلّ» که براى ترجّى و امیدوارى است، مى تواند بیانگر مطلب یاد شده باشد.
۶ - لزوم پرهیز از گناهان و توبه از خطاهاى گذشته، به منظور جلب رحمت و لطف خداوند (و إذا قیل لهم اتّقوا ما بین أیدیکم و ما خلفکم لعلّکم ترحمون) لزوم پرهیز از گناهان و توبه ... از فعل امرِ «اتّقوا» به دست مى آید.
روایات و احادیث
۷ - «عن أبى عبداللّه(ع) قال: معناه إتّقوا ما بین أیدیکم من الذنوب و ما خلفکم من العقوبة;[۱] از امام صادق(ع) روایت شده که فرمود: معناى «و إذا قیل لهم اتّقوا ما بین أیدیکم و ما خلفکم» این است که بپرهیزید از گناهانى که در پیش رو دارید و از کیفرهایى که به دنبال شما است».
موضوعات مرتبط
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱، ۲
- امیدوارى: امیدوارى به رحمت خدا ۵; امیدوارى به لطف خدا ۵
- توبه: آثار توبه ۴، ۵، ۶
- خدا: بى اعتنایى به هشدارهاى خدا ۱; موجبات رحمت خدا ۳، ۴، ۶
- عذاب: موجبات عذاب هاى اخروى ۱; موجبات عذاب هاى دنیوى ۱
- کافران: بى اعتنایى کافران صدراسلام ۱; دعوت از کافران صدراسلام ۳; عبرت ناپذیرى کافران صدراسلام ۲; لجاجت کافران صدراسلام ۲
- کیفر: عوامل کیفر ۷
- گناه: آثار اجتناب از گناه ۳، ۴، ۵، ۶; اهمیت اجتناب از گناه ۷
منابع
- ↑ مجمع البیان، ج ۸، ص ۶۶۷; نورالثقلین، ج ۴- ، ص ۳۸۷، ح ۵۷.
