القصص ٦٦
ترجمه
| القصص ٦٥ | آیه ٦٦ | القصص ٦٧ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«عَمِیَتْ»: کور می‌گردد. مراد مخفی شدن و از یاد رفتن است. این فراموشی از شدّت حیرت بدیشان دست می‌دهد. «لا یَتَسَآءَلُونَ»: نمی‌پرسند. مراد این است که نمی‌توانند بر اثر هول و هراس از یکدیگر هم سؤال بکنند.
تفسیر
- آيات ۵۷ - ۷۵، سوره قصص
- غرض كلى آيات : بيان بهانه ديگرى از مشركين بر عدم ايمانشان به قرآن
- پاسخ به اين عذر و بهانه مشركين كه اگر ايمان بياوريم از سرزمينمان رانده مىشويم
- جواب ديگرى به آن بهانه : تنعم و بهره مندى مادى درحال كفر و بى ايمانى ، در معرض هلاكت و فنا است
- ترجيح پيروى هدى بر ترك آن با مقايسه حال پيروان هدايت باحال پيروان هوى
- سخن پيشوايان شرك در روز قيامت كه در مقام بيزارى جستن از پيروان خود (مشركين )
- معناى و مراد از جمله ((اءغوينا هم كما غوينا))
- معناى اينكه كورى به اخبار نسبت داده شده ((فعميت عليهم الانباء)) نه به خود مشركين
- پاسخ ديگر به عذر و بهانه مشركين
- بيان اينكه خداوند داراى اختيار تكوينى (يخلق ما يشاء) و تشريعى (ويختار) است
- معناى مختار بودن انسان و بيان اينكه او در برابر اراده تكوينى و تشريعى خدا اختيارىندارد
- مقصود از اينكه فرمود: ((ما كان لهم الخيرة ))
- سه وجه براى اينكه فقط خدا مستحق پرستش است : ((له الحمد فى الاولى و الاخرة و لهالحكم و اليه ترجعون ))
- اثبات توحيد ربوبى خداى تعالى با بيان عجز آلهه مشركين از آوردن نور يا يا آوردنشب
- در قيامت كه روز كشف حقائق است بطلان پندار مشركان آشكار مى گردد (فعلمواان الحق لله...)
- بحث روايتى (چند روايت در ذيل برخى آيات گذشته )
نکات آیه
۱ - بسته شدن همه راه هاى خبر بر مشرکان، در روز قیامت (فعمیت علیهم الأنباء یوم(۱)ذ) فعل «عمیت» متضمن معناى «خفیت» است. «الأنباء» (جمع «نبأ» (خبر)، همراه با «ال») مفید استغراق است. بنابراین «عمیت علیهم الأنباء»; یعنى، «خفیت علیهم کلّ نبأ».
۲ - تحیر و درماندگى اهل شرک در روز رستاخیز (فعمیت علیهم الأنباء یوم(۲)ذ) برداشت یاد شده بدین جهت است که میان بسته شدن همه راه هاى خبر بر انسان و سرگردانى وى، تلازم وجود دارد. بنابراین جمله «عمیت علیهم الأنباء» مى تواند کنایه از حیرت و سردرگمى مشرکان باشد.
۳ - درماندگى شرک پیشگان در پاسخ گویى به سؤال خداوند از آنان در قیامت (ماذا أجبتم المرسلین فعمیت علیهم الأنباء یوم(۳)ذ)
۴ - سردرگمى و درماندگى مشرکان در قیامت، بازتاب گمراهى و هدایت ناپذیرى آنان در دنیا است. (ماذا أجبتم المرسلین فعمیت علیهم الأنباء یوم(۴)ذ) تفریع «عمیت علیهم...» بر آیه پیش، نشانگر آن است که نوع موضع گیرى در برابر دعوت پیامبران، داراى بازتابى مناسب با آن در قیامت است. بر این اساس، برگزیدن گمراهى و سر باز زدن از پذیرش راهنمایى هاى پیامبران، به صورت گمراهى و سردرگمى در قیامت انعکاس مى یابد.
۵ - اقدام نکردن مشرکان به یافتن پاسخ براى سؤال خداوند از طریق پرس و جو از یکدیگر، نمود سرگردانى و درماندگى آنان در روز رستاخیز است. (فیقول ماذا أجبتم المرسلین ... فهم لایتساءلون)
۶ - پوشیده ماندن خبرها بر مشرکان، باعث اقدام نکردن آنان به پرسش از یکدیگر (فعمیت علیهم الأنباء یوم(۵)ذ فهم لایتساءلون) برداشت یاد شده از تفریع جمله «فهم لایتساءلون» بر «عمیت...» استفاده مى شود.
موضوعات مرتبط
- خدا: پرسشهاى خدا ۳، ۵
- قیامت: ویژگیهاى قیامت ۱
- مشرکان: آثار گمراهى مشرکان ۴; آثار هدایت ناپذیرى مشرکان ۴; اختفاى اخبار بر مشرکان ۶; پرسش از مشرکان ۳، ۵; تحیر اخروى مشرکان ۲، ۳، ۵; جهل اخروى مشرکان ۱، ۶; عوامل تحیر اخروى مشرکان ۴; مشرکان در قیامت ۲
