المؤمنون ١٠٠
ترجمه
المؤمنون ٩٩ | آیه ١٠٠ | المؤمنون ١٠١ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«لَعَلِّی»: تا این که من. شاید که من. «فِیمَا تَرَکْتُ»: در برابر فرصتهائی که از دست دادهام. در برابر اموال و اشیائی که آنها را ترک گفتهام و از آنها جدا گشتهام. به عوض ایمان و اعمال نیکوئی که نداشتهام. «کَلِمَةٌ»: کلام و سخن (نگا: کهف / . «مِن وَرَآئِهِمْ»: در پیش روی ایشان. در جلو آنان (نگا: ابراهیم / ). «بَرْزَخٌ»: حائل و مانعی که ایشان را از رجوع به دنیا باز میدارد. عالم برزخ. مراد از برزخ، مرگ و یا این که جهان میان مرگ و رستاخیز است که بدان عالم قبر و عالم ارواح نیز گفته میشود.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
وَ لَوْ تَرَى إِذْ وُقِفُوا عَلَى... (۱) بَلْ بَدَا لَهُمْ مَا کَانُوا... (۰) هَلْ يَنْظُرُونَ إِلاَّ تَأْوِيلَهُ... (۳) يَتَجَرَّعُهُ وَ لاَ يَکَادُ يُسِيغُهُ... (۱) وَ أَنْذِرِ النَّاسَ يَوْمَ... (۲) وَ لَوْ تَرَى إِذِ الْمُجْرِمُونَ... (۲) وَ هُمْ يَصْطَرِخُونَ فِيهَا رَبَّنَا... (۲) قَالُوا رَبَّنَا أَمَتَّنَا اثْنَتَيْنِ... (۱) وَ مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ... (۱) وَ أَنْفِقُوا مِنْ مَا رَزَقْنَاکُمْ... (۲) وَ أَنْفِقُوا مِنْ مَا رَزَقْنَاکُمْ... (۲)
وَ أَنْذِرِ النَّاسَ يَوْمَ... (۲) ذٰلِکُمْ بِأَنَّهُ إِذَا دُعِيَ... (۰) مِنْ وَرَائِهِمْ جَهَنَّمُ وَ لاَ... (۱) وَ لَنْ يُؤَخِّرَ اللَّهُ نَفْساً إِذَا... (۱)
تفسیر
- آيات ۹۹ - ۱۱۸، سوره مومنون
- وصف حال مشركين در حال رويارو شدن با مرگ و تمناى بازگشت نمودن و عدم اجابت آن(قال ربّ ارجعون ...)
- معناى ((برزخ )) و مراد از: ((و من ورائهم برزخ الى يوم يبعثون ))
- مقصود از اينكه در قيامت حسب و نسبى در بين نيست و كسى ازحال ديگرى نمى پرسد
- توضيح اينكه اهل عذاب در مقام اعتراف و تقاضاى برگشت مى گويند: ((ربّنا غلبت علينا شقوتنا...))
- جواب رد خداوند به توبه و تقاضاى دوزخيان
- اشاره به برهانى براى مساءله بعث با بيان منزه بودن خداى ملك حق از انجام كار بيهوده و عبث .
- بحث روايتى
- پاره اى از روايات مربوط به برزخ و احوال آن
- در قيامت هر حسب و نسبى منقطع است جز حسب و نسب رسول اللّه (ص )
- روايتى ديگرى درباره بهشت و دوزخ و ساكنان آنها
نکات آیه
۱ - اعتراف ضمنى کافران در هنگام مرگ، به زشتى اعمال گذشته خویش (قال ربّ ارجعون . لعلّى أعمل صلحًا)
۲ - کافران در هنگام مرگ، آرزومند یافتن فرصتى دو باره، براى تدارک فرصت هاى از دست رفته و جبران بدى هاى گذشته خود، با انجام اعمال نیک (قال ربّ ارجعون . لعلّى أعمل صلحًا فیما ترکت)
۳ - آرزوى کافران در هنگام مرگ، براى بازگشت به دنیا و استفاده از امکانات و اموال خود در راه خیر* (قال ربّ ارجعون . لعلّى أعمل صلحًا فیما ترکت) برداشت فوق، بدان احتمال است که مراد از «ما ترکت» اموال و امکاناتى باشد که فرد، پس از مرگ خویش بر جاى مى گذارد; نه فرصت هاى از دست رفته; چنان که در برداشت پیشین بیان شد.
۴ - مال و امکانات دنیوى، وسیله اى کارآمد براى انجام اعمال صالح* (قال ربّ ارجعون . لعلّى أعمل صلحًا فیما ترکت)
۵ - زندگى دنیوى، تنها فرصت عمل و کسب ارزش ها (قال ربّ ارجعون . لعلّى أعمل صلحًا فیما ترکت)
۶ - ضییع عمر و از دست دادن فرصت هاى زندگى دنیوى، مایه حسرت انسان به هنگام مرگ (قال ربّ ارجعون . لعلّى أعمل صلحًا فیما ترکت)
۷ - تمناى کافران بر بازگشت به دنیا، تمنایى مردود و غیر قابل پذیرش (قال ربّ ارجعون ... کلاَّ)
۸ - تعهد کافران در هنگام مرگ، بر تدارک بدى هاى گذشته با انجام نیکى ها، تعهدى بى پشتوانه و غیر عملى (قال ربّ ارجعون ... کلاَّ إنّها کلمة هو قائلها) در برداشت بالا، جمله «إنّها کلمة هو قائلها» تعلیل براى ردّ درخواست کافران گرفته شده است; یعنى، ردّ خواسته آنها، بدان جهت است که آنان بدان، عمل نخواهند کرد; چون اگر آنها اهل عمل بودند، در گذشته انجام مى دادند.
۹ - ایمان و اعتراف به حق، در شرایط اضطرار و ناگزیرى، فاقد ارزش و اصالت است. (قال ربّ ارجعون ... کلاَّ إنّها کلمة هو قائلها)
۱۰ - شرارت و حق ستیزى کافران در دنیا، گواه حق گریزى آنان پس از بازگشت دوباره به دنیا (قال ربّ ارجعون ... کلاَّ إنّها کلمة هو قائلها)
۱۱ - کافران ستم پیشه و حق ستیز، غیر قابل اعتماداند. (لعلّى أعمل صلحًا ... کلاّ إنّها کلمة هو قائلها)
۱۲ - ورود انسان ها، پس از مرگ به عالم برزخ (و من ورائهم برزخ إلى یوم یبعثون)
۱۳ - برزخ، مرحله اى میان حیات دنیوى و رستاخیز (و من ورائهم برزخ إلى یوم یبعثون)
موضوعات مرتبط
- آرزو: آرزوى بازگشت به دنیا ۳، ۷
- اقرار: اقرار به حق ۹; اقرار به عمل ناپسند ۱; اقرار بى ارزش ۹; اقرار در اضطرار ۹
- امکانات مادى: نقش امکانات مادى ۴
- ایمان: ایمان بى ارزش ۹; ایمان در اضطرار ۹
- حسرت: عوامل حسرت ۶
- زندگى: نقش زندگى دنیوى ۵
- عالم برزخ: زمان ورود به عالم برزخ ۱۲; نقش عالم برزخ ۱۳
- عمر: آثار تضییع عمر ۶
- عمل: جبران عمل ناپسند ۲، ۸; فرصت عمل ۵
- عمل صالح: آثار عمل صالح ۲; ابزار عمل صالح ۴
- فرصت: آثار تباهى فرصت ۶
- کافران: آرزوى کافران ۲، ۳; احتضار کافران ۱، ۲، ۳، ۸; استمهال کافران ۲; اقرار کافران ۱; بى اعتمادى به کافران ظالم ۱۱; پوچى تعهد کافران ۸; حق ستیزى کافران ۱۰; دلایل حق ناپذیرى کافران ۱۰; رد آرزوى کافران ۷; شرارت کافران۱۰
- مال: نقش مال ۴
- مرگ: نقش مرگ ۱۲