التوبة ٣٧
ترجمه
| التوبة ٣٦ | آیه ٣٧ | التوبة ٣٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أَلنَّسِی‌ءُ»: به تأخیرانداختن. مراد جابه‌جائی ماهها و بهم‌زدن ترتیب طبیعی آنها است که عربها بنا به مصالحی چنین می‌کردند و مثلاً اعلام می‌کردند که ماه محرم امسال به تأخیر انداخته می‌شود و ماه صفر جایگزین آن می‌گردد. یا ماه ذی‌الحجّه که مراسم حجّ در آن انجام می‌گیرد، از تابستان به زمستان انداخته می‌شود، و ... «یُحِلُّونَهُ ... یُحَرِّمُونَهُ»: مرجع ضمیر (هُ) واژه (أَلنَّسی‌ءُ) است و می‌توان آیه را چنین معنی کرد: کافران سالی، به تأخیرانداختن و جابجاکردن را حلال می‌دانند و سالی، حرام. «لِیُوَاطِئُوا»: از مصدر مُواطاه به معنی موافقت و مطابقت است. یعنی تا این که شماره چهار را تکمیل می‌کنند، هرچند که ماههای حرام جابجا شوند.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۳۷ - ۳۶، سوره توبه
- مراد از ماههاى دوازده گانه در: (( إِنَّ عِدَّةَ الشهُورِ عِندَ اللَّهِ اثْنَا عَشرَ شهْراً ... )) ماههاى قمريست
- اشاره به حكم حرمت قتال در ماههاى حرام چهارگانه
- معناى كلمه (( كافه )) و جمله : (( وَ قَتِلُوا الْمُشرِكينَ كافَّةً كمَا يُقَتِلُونَكُمْ كافَّة ))
- توضيح در مورد (( نسى ء )) كه در ميان عرب دوران جاهليت مرسوم بوده است
- (رواياتى در ذيل آيه : ان عدة الشهور عندالله ... و در مورد قانون نسيى ء)
نکات آیه
۱ - جا به جا کردن ماه حرام و ماه حلال (انتقال دادن حرمت ماه محرم به ماه صفر و حلیت ماه صفر به محرم) از کارهاى نادرست عربهاى جاهلى (إنما النسىء زیادة فى الکفر) براى عربهاى جاهلى که با داشتن خوى جنگ طلبى و غارتگرى، تحمل ترک جنگ در سه ماه متوالى (ذیقعده، ذیحجه و محرم) بسیار شاق و دشوار بود، به زعم خود، ماههاى محرّم و صفر را پس و پیش مى کردند; یعنى، در ماه محرّم الحرام مى جنگیدند و در ماه صفر متارکه جنگ داشتند; سال بعد دوباره محرّم را به جاى خود بر مى گرداندند و به این کار «نسىء» (تأخیر انداختن) مى گفتند.
۲ - جا به جا کردن ماههاى حرام، مایه فزونى درجه کفرِ کفرمداران (إنما النسىء زیادة فى الکفر)
۳ - کفر، داراى مراتب (زیادة فى الکفر)
۴ - دخل و تصرف در احکام ثابت الهى، نشانه کفر (منها أربعة حرم ... إنما النسىء زیادة فى الکفر)
۵ - جا به جایى ماههاى حرام، عاملى در جهت گمراهى کافران (إنما النسىء ... یضل به الذین کفروا)
۶ - «نسىء»، حلال شمردن یکى از ماههاى حرام در یک سال و حرام شمردن همان ماه در سال دیگر است. (إنما النسىء ... یحلونه عاماً و یحرمونه عاماً)
۷ - پایبندى عربهاى جاهلى به تعداد ماههاى حرام، على رغم جا به جا کردن آنها (لیواطئوا عدة ما حرّم اللّه)
۸ - نتیجه جا به جا شدن ماههاى حرام از سوى عربهاى جاهلى، چیزى جز حلال شمردن حرام الهى نبود. (فیحلوا ما حرّم اللّه)
۹ - زیبا جلوه کردن کردارهاى زشت کافران، در نظر ایشان (زین لهم سوء أعملهم)
۱۰ - کافران، محروم از هدایت الهى (و اللّه لایهدى القوم الکفرین)
۱۱ - «نسىء»، (جا به جا کردن ماههاى حلال و حرام)، از اعمال زشت عربهاى جاهلى و کارى پسندیده و زیبا در دیدگاه آنان (إنما النسىء زیادة فى الکفر ... زین لهم سوء أعملهم)
روایات و احادیث
۱۲ - «عن رسول اللّه فى قوله تعالى «یحلونه عاماً و یحرمونه عاماً» کانوا یحرّمون المحرم عاماً و یستحلون صفر و یحرّمون صفر عاماً و یستحلّون المحرّم ...;[۱] از رسول خدا (ص) درباره آیه فوق روایت شده است: [کافران] یک سال، محرم را ماه حرام و صفر را حلال و یک سال، صفر را ماه حرام و محرم را حلال مى شمردند».
موضوعات مرتبط
- احکام: آثار تغییر احکام ۴
- جاهلیت: رسوم جاهلیت ۱، ۷، ۸، ۱۱
- عمل: تزیین عمل ناپسند ۹، ۱۱; عمل ناپسند ۱، ۱۱
- کافران: بینش کافران ۹; تزیین عمل کافران ۹، ۱۱; عوامل گمراهى کافران ۵; کافران و ماههاى حرام ۱۲; محرومیت کافران ۱۰
- کفر: عوامل ازدیاد کفر ۲; مراتب کفر ۲، ۳; نشانه هاى کفر ۴
- ماههاى حرام: آثار تبدیل ماههاى حرام ۲، ۵، ۸; تبدیل ماههاى حرام ۱، ۶، ۷، ۱۱، ۱۲; تحلیل حرمت ماههاى حرام ۶; ماههاى حرام در جاهلیت ۷
- محرمات: تحلیل محرمات ۸
- نسىء: آثار نسىء ۲، ۵; مراد از نسىء ۶; ناپسندى نسىء ۱، ۱۱
- هدایت: محرومان از هدایت ۱۰
منابع
- ↑ خصال صدوق، ص ۴۸۷، ح ۶۳، باب اثنى عشر ; نورالثقلین، ج ۲، ص ۲۱۷، ح ۱۴۷.
