گمنام

تفسیر:المیزان جلد۱۹ بخش۱۱: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
خط ۹۶: خط ۹۶:
سوم: به فعل عمومی اش، و برگشت اين قسم تعليل ها، به همان وجه دوم است. مانند آيه مورد بحث كه ضلالت دنيايى مجرمان و آتش دوزخشان را تعليل مى كند به يك مسأله عمومى و آن، اين است كه:  
سوم: به فعل عمومی اش، و برگشت اين قسم تعليل ها، به همان وجه دوم است. مانند آيه مورد بحث كه ضلالت دنيايى مجرمان و آتش دوزخشان را تعليل مى كند به يك مسأله عمومى و آن، اين است كه:  


به طور كلّى، هر چيزى را با اندازه گيرى آفريده، مى فرمايد: «إنّ المُجرِميِنَ فِى ضَلَالٍ وَ سُعُر... إنّا كُلّ شَئٍ خَلَقنَاهُ بِقَدَر». چون قدر كه در هر چيز عبارت از این است که محدود به حدّى باشد كه در مسير هستی اش از آن تجاوز نكند، فعل عمومى خداى تعالى است، هيچ يك از موجودات خالى از اين فعل و از اين نظام نيست. پس «تعليل عذاب به قدر»، تعليل فعل خاص خداست به فعل عام او، و در حقيقت بيان كننده اين معنا است كه: اين فعل خاص من، مصداقى از مصاديق فعل عام ما، يعنى «قدر» است. آرى، همان طور که تمامى موجودات را با «قدر» خود آفريده، درباره انسان نيز چنين تقديرى كرده، که اگر دعوت نبوت را رد كند، روز قيامت معذّب گشته، داخل آتش شود.
به طور كلّى، هر چيزى را با اندازه گيرى آفريده، مى فرمايد: «إنّ المُجرِميِنَ فِى ضَلَالٍ وَ سُعُر... إنّا كُلّ شَئٍ خَلَقنَاهُ بِقَدَر». چون قدر كه در هر چيز عبارت از این است که محدود به حدّى باشد كه در مسير هستی اش از آن تجاوز نكند، فعل عمومى خداى تعالى است، هيچ يك از موجودات خالى از اين فعل و از اين نظام نيست.  
 
پس «تعليل عذاب به قدر»، تعليل فعل خاص خداست به فعل عام او، و در حقيقت بيان كننده اين معنا است كه: اين فعل خاص من، مصداقى از مصاديق فعل عام ما، يعنى «قدر» است. آرى، همان طور که تمامى موجودات را با «قدر» خود آفريده، درباره انسان نيز چنين تقديرى كرده، که اگر دعوت نبوت را رد كند، روز قيامت معذّب گشته، داخل آتش شود.


و نيز مانند آيه شريفه «وَ إن مِنكُم إلّا وَارِدُهَا كَانَ عَلى رَبّكَ حَتماً مَقضِيّاً»، كه ورود در جهنم را تعليل مى كند به «قضا»، كه خود فعل عام خداى تعالى است، و ورود در جهنم، يكى از مصاديق آن است.
و نيز مانند آيه شريفه «وَ إن مِنكُم إلّا وَارِدُهَا كَانَ عَلى رَبّكَ حَتماً مَقضِيّاً»، كه ورود در جهنم را تعليل مى كند به «قضا»، كه خود فعل عام خداى تعالى است، و ورود در جهنم، يكى از مصاديق آن است.
۱۶٬۳۴۰

ویرایش