الحجر ٩٥
گسترشکپی متن آیه |
---|
ترجمه
الحجر ٩٤ | آیه ٩٥ | الحجر ٩٦ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«کَفَیْنَاکَ»: تو را بسندهایم. تو را حمایت و حفاظت میکنیم (نگا: بقره / .
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
نزول
شأن نزول آیات ۹۴ و ۹۵:
این آیات بعد از سه سال از بعثت رسول خدا صلى الله علیه و آله در مکه نازل گردید و روز بعثت پیامبر روز دوشنبه بوده و على در روز سهشنبه به رسول خدا صلی الله علیه و آله ایمان آورد سپس خدیجه دختر خویلد زوجه رسول خدا به وى ایمان آورد و روزى ابوطالب داخل خانه پیامبر گردید، دید پیامبر مشغول نماز است و على نیز در کنار او به خواندن نماز مشغول است.
جعفر که به همراه پدرش ابوطالب به منزل پیامبر آمده بود به دستور ابوطالب در طرف چپ رسول خدا صلی الله علیه و آله به خواندن نماز مشغول گردید. در این موقع بود که پیامبر هنگام نماز، على و جعفر و زید بن حارثة و خدیجه با وى بخواندن نماز مشغول بودند و استهزاءکنندگان به رسول خدا صلی الله علیه و آله پنج نفر بودند: ولید بن مغیرة، عاص بن وائل، اسود بن مطّلب، اسود بن عبد یغوث، حارث بن طلاطله خزاعى و این آیات نازل گردید.[۱]
و نیز گویند آیه ۹۵ درباره عده اى از شیاطین قریش آمده که پیوسته رسول خدا صلى الله علیه و آله را آزار داده و میرنجانیدند و مسخره میکردند و آنها عبارت بودند از: ولید ابن مغیرة و عاص بن وائل و عدى بن قیس و اسود بن مطلب و اسود بن عبد یغوث و بعضى به جاى عدى، حارث بن قیس گفته اند. همه اینها در مواقع مختلف به امراض گوناگون طبق نفرین پیامبر از بین رفتند.[۲]
انس بن مالک گوید: پیامبر بر عده اى از مردم مکه گذشت در حالتى که آنها از پیامبر عیبجوئى میکردند و مى گفتند: این مرد گمان میکند که پیامبر بوده و جبرئیل با او همراه است سپس این آیه نازل گردید.[۳]
شیخ ما بدون ذکر عنوان شأن و نزول از قول سعید بن جبیر اسامى آن پنج نفر از قریش را چنین ذکر نموده است، ولید بن مغیرة، عاص بن وائل و ابوزمعة و اسود بن عبد یغوث و حرث بن عیطلة و بعضى بجاى اسود بن عبد یغوث، اسود بن عبدالمطلب گفته اند و خداوند همه آنها را نابود ساخت.
تفسیر
- آيات ۸۵ - ۹۹ سوره حجر
- ردّ استدلال هر يك از قائلان به جبر و تفويض، به آيه شریفه
- معناى «صفح»، و فرق آن با «عَفو»
- مراد از «سَبعاً مِنَ المَثَانى» چیست؟
- بيان چهار دستور به رسول خدا «ص»، در آيه شريفه
- مقصود از «مُقتَسِمِين»، در آیه شریفه چیست؟
- مراد از «يقين» در آيه: «وَ اعبُد رَبَّكَ حَتَّى يَأتِيَكَ اليَقِين»
- بحث روایتی: (رواياتى در باره برخی از آیات گذشته)
- بحثى فلسفى در چگونگى تكليف و دوام آن
نکات آیه
۱- پیامبر(ص) تحت حمایت ویژه خداوند در برابر استهزا، آزار و اذیت مشرکان و دشمنان (إنا کفینک المستهزءین)
۲- نوید خداوند به پیامبر(ص) مبنى بر دفع شرّ استهزا کنندگان آن حضرت و قرآن (إنا کفینک المستهزءین)
۳- حمایت خداوند از پیامبر(ص) در برابر دشمنان، پشتوانه آن حضرت در آشکارا و علنى کردن دعوت خویش و بى اعتنایى به مشرکان و دشمنان (فاصدع بما تؤمر و أعرض عن المشرکین . إنا کفینک المستهزءین) جمله «إنا کفیناک ...» به منزله تعلیل براى جمله «فاصدع بماتؤمر ...» است; یعنى، چون ما از تو حمایت مى کنیم، پس به آنچه مأمور شدى عمل کن و از مشرکان اعراض نما.
۴- پیامبر(ص) در نیمه نخست رسالت (دوران مکه) مورد تمسخر مشرکان و مواجه با مخالفتها و آزار شدید روحى آنان بود. (و أعرض عن المشرکین. إنا کفینک المستهزءین)
۵- استهزا و تمسخر از روشهاى دشمنان و مخالفان علیه پیامبر(ص) (إنا کفینک المستهزءین) توصیف مشرکان و مخالفان پیامبر(ص) به «استهزاگران» نشان دهنده این نکته است که آنان همواره از این روش، براى مبارزه با آن حضرت استفاده مى کردند.
۶- پیامبر(ص) نسبت به دشمنى، آزار روحى و تمسخر مشرکان و کافران در صورت علنى و آشکارا نمودن دعوت خویش، نگران بود. (فاصدع بما تؤمر ... إنا کفینک المستهزءین) جمله «إنا کفیناک المستهزءین» احتمال دارد پاسخى باشد در برابر نگرانیهاى پیامبر(ص) که ممکن بود پس از فرمان آشکار کردن دعوت خود و اعراض از مشرکان (فاصدع بما تؤمر ... و أعرض عن المشرکین) بروز کند.
روایات و احادیث
۷- «عن أبان بن عثمان الأحمر رفعه قال: المستهزئون برسول الله(ص) خمسة، الولیدبن المغیرة المخزومى و العاص بن وائل السهمى و الأسود بن عبدیغوث زهرى و الأسود بن مطلّب و الحارث بن الطُلاطلة الثقفى;[۴] در مرفوعه ابان بن عثمان احمر آمده است که [معصوم(ع)] فرمود: استهزا کنندگان به رسول خدا(ص) پنج نفر بودند: ۱- ولید بن مغیرة مخزومى، ۲- عاص بن وائل سهمى، ۳- اسود بن عبدیغوث زهرى، ۴- اسود بن مطلّب، ۵- حارث بن طلاطلة الثقفى».
موضوعات مرتبط
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۴، ۷
- حمایتهاى خدا: مشمولان حمایتهاى خدا ۱، ۳
- خدا: بشارتهاى خدا ۲
- قرآن: دفع شرّ استهزاگران قرآن ۲
- کافران: استهزاهاى کافران ۶; دشمنى کافران ۶
- محمد(ص): اذیت محمد(ص) ۴، ۶; اذیتهاى دشمنان محمد(ص) ۱; استهزاگران محمد(ص) ۷; استهزاهاى دشمنان محمد(ص) ۱، ۵; استهزاهاى مخالفان محمد(ص) ۵; استهزاى محمد(ص)۱، ۴، ۵; بشارت به محمد(ص) ۲; بی اعتنایى محمد(ص) به دشمنان ۳; بی اعتنایى محمد(ص) به مشرکان ۳; حامى محمد(ص) ۱، ۳; دشمنان محمد(ص) ۶; دعوت آشکار محمد(ص) ۳، ۶; دفع شر استهزاگران محمد(ص) ۲; روش برخورد دشمنان محمد(ص) ۵; روش برخورد مخالفان محمد(ص) ۵; مخالفان محمد(ص) ۴; نگرانى محمد(ص) ۶
- مشرکان: اذیتهاى مشرکان ۱، ۴; استهزاهاى مشرکان ۱، ۴، ۶; دشمنى مشرکان ۶; مشرکان و محمد(ص) ۴
منابع