الحجر ٢٦

وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ‌ مِنْ‌ صَلْصَالٍ‌ مِنْ‌ حَمَإٍ مَسْنُونٍ‌

ترجمه

ما انسان را از گِل خشکیده‌ای (همچون سفال) که از گِل بد بوی (تیره رنگی) گرفته شده بود آفریدیم!

|همانا انسان را از گلى خشكيده، از لجن مانده‌ى بدبوى آفريديم

و در حقيقت، انسان را از گِلى خشك، از گِلى سياه و بدبو، آفريديم.

و همانا ما انسان را از گل و لای کهنه متغیر بیافریدیم.

و ما انسان را از گِلی خشک که برگرفته از لجنی متعفّن و تیره رنگ است، آفریدیم.

ما آدمى را از گل خشك، از لجن بويناك آفريديم.

و انسان [/ آدم‌] را از گل خشک بازمانده از لجنی بویناک آفریده‌ایم‌

و هر آينه آدمى را از گلى خشك برآمده از لجنى بويناك آفريديم.

و ما انسان را از گِل خشکیده‌ی فراهم آمده از گِل تیره شده‌ی گندیده‌ای بیافریدیم.

و به‌درستی انسان را از گلی خشک، از گلی سیاه و تغییریافته و دیرپا آفریدیم.

و همانا آفریدیم انسان را از گِل خشک از گِلی تیره ریخته‌شده‌

الحجر ٢٥	آیه ٢٦	الحجر ٢٧
سوره : سوره الحجر نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٩ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«صَلْصَالٍ»: گِل خشکیده سفال گونه‌ای که اگر بدان تلنگری زده شود به صدا درآید. «حَمَأٍ»: گِلی که بر اثر مجاورت فراوان با آب سیاه شده باشد. «مَسْنُونٍ»: تغییر بو داده. گندیده. «مِنْ حَمَأٍ مَّسْنُونٍ»: صفت صَلْصال یا بدل (مِن صَلْصالٍ) است.

تفسیر

• آيات ۲۶ - ۴۸،سوره حجر
• معناى خلقت انسان از ((صلصال من حماء مسنون ))
• توضيحاتى درباره معناى لغوى ((جن ))
• آيا ((جان )) همان جن است ؟!
• بحث در مبداء خلقت جن و تناسل و ذيريه داشتن او
• معناى كلمه ((بشر)) و نكته اى كه در التفات از تكلم به غيب در آيه : ((و اذاقال ربك )) هست
• معناى ((سويته )) و ((نفخت فيه من روحى )) و توضيحى در رابطه بين روح و بدن
• اشاره به وجه استثناء ابليس از ملائكه با اينكه او از جن است و نه از ملائكه
• وجه تقييد و تحديد لعنت بر شيطان تا روز جزا در: ((ان عليك اللعنة الى يوم الدين ))
• وجه اينكه خداوند لعنت خود را به ابليس اختصاص داد ((عليك لعنتى ))
• وجه تقيد و تحديد لعنت بر شيطان تا روز جزا در: ((ان عليك اللعنة الى يوم الدين ))
• ابليس ماءمور به سجده بر نوع بشر بودند نه تنها آدم
• روزى كه تا آن به شيطان مهلت داده شده روز قيامت نيست !
• ((وقت معلوم )) به چه معناست و براى چه كسى معلوم است ؟!
• توضيح در مورد نسبت اغواء به خدا در ((رب بما اعوتينى ...))
• وجوهى كه مفسران براى توجيه حمل جمله : ((بما اغويتنى )) براضلال ابتدائى خدا ذكر كرده اند
• جواب كلى به مفسران مزبور
• معناى جمله : ((لا زينن لهم فى الارض )) و دلالت آن بر اينكه زمين ظرف اغواى شيطاناست
• مراد از ((عبادت مخلصين )) كه از اغواى شيطان مصون هستند
• معناى بر خدا بودن راه شيطان ((هذا صراط على مستقيم )
• آيه : ((ان عبادى ليس لك عليهم سلطان ...)) متضمن سه جواب به ابليس است
• رواياتى چند درباره نفخ روح در كالبد آدم عليه السلام
• مقصود از ((عبادى )) و استثناء در آيه شريفه و نقد نظر مفسران در اين خصوص
• اثبات سلطنت و ولايت براى ابليس ، با سلطنت مطلقه خدا منافات ندارد
• معناى اينكه جهنم هفت در دارد: ((لها سبعة الواب ...))
• ((متقين )) در آيه : ((ان متقين فى جنات ...)) اعم از ((مخلصين )) در آيه : ((الا عبادكمنهم المخلصين )) است
• نقد و ابطال سخن ((فخر رازى )) كه گفته است مراد از ((متقين )) كسانى است كه ازشرك بپرهيزند
• بيان حال متقين در ورودشان به بهشت
• قضاهاى رانده شده اى كه در قرآن حكايت شده است
• رواياتى درباره نفخ روح در كالبد آدم عليه السلام
• چند روايت درباره وقت يوم معلوم در آيه ((فانك من المنظرين الى يوم الوقت المعلوم ))
• روايتى در بيان مراد از درهاى جهنم در ذيل جمله : ((لها سبعة ابواب ...))
• چند روايت در تفسير و بيان مراد جمله : ((اخوانا على سرر متقابلين ))

• آيه ۲۶ - ۴۴
• تفسير :
• نكته ها:
• ۱ - تكبر و غرور سرچشمه بزرگترين بدبختيها است
• ۲ - شيطان بر چه كسانى تسلط مى يابد؟
• ۳ - درهاى جهنم !
• ۴ - ((گل تيره )) و ((روح خدا)).
• ۵ - جان چيست ؟
• ۶ - قرآن و خلقت انسان .

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- خداوند، پدید آورنده انسانها از گِل خشکیده (و لقد خلقنا الإنسن من صلصل من حمإ مسنون)

۲- گل خشکیده، تیره رنگ، بد بو و متغیر، خمیر مایه اصلى آفرینش انسان (و لقد خلقنا الإنسن من صلصل من حمإ مسنون) «صلصال» در لغت به معناى صداى برخاسته از شىء خشک و «حمأ» گل سیاه و بد بو و «مسنون» به معناى متغیر است.

۳- خداوند، اراده خود را در عالم طبیعت، از راه عاملهاى طبیعى محقق و عملى مى سازد. (و لقد خلقنا الإنسن من صلصل من حمإ مسنون)

۴- تبدیل گِل و لاى بد بو و تیره رنگ به انسان، از آیات خداوند است. (و لقد خلقنا الإنسن من صلصل من حمإ مسنون)

موضوعات مرتبط

• آیات خدا: آیات انفسى ۴
• انسان: انسان از گل خشک ۱، ۲; خلقت انسان ۴; عنصر خلقت انسان ۱، ۲
• خدا: خالقیت خدا ۱; مجارى اراده خدا ۳
• خلقت: خلقت از گل خشک ۴
• عوامل طبیعى: نقش عوامل طبیعى ۳