آل عمران ٩٢
ترجمه
| آل عمران ٩١ | آیه ٩٢ | آل عمران ٩٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«لَن تَنَالُوا»: نائل نمی‌گردید. دست نمی‌یابید. «بِرَّ»: خوبی. خیر کثیر. «مَا تُنفِقُوا»: آنچه را که می‌بخشید.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۹۵ - ۹۲، سوره آل عمران
- ((بر)) به معناى توسع در خير است و اعم از خير اعتقادى و عملى مى باشد (لن تنالواالبرحتى ...)
- انفاق مال مورد علاقه از اركان ((بر)) است و مجاهدت در انفاقمال بيشتر و دشوارتر است
- شبهه اى كه مسيحيان در مساءله ((نسخ )) القاء مى كردند و پاسخ به آنها در آيه :((كل طعام كان حلا...))
- حاصل شبهه اى كه يهود به مؤ منين القاء مى كردند
- دو قول بى اعتبار در مورد شبهه القايى يهود در مورد تحريم اسرائيل برخى طعامها را بر خود :
- برسى گفتار ديگر مفسرين در خصوص اين آيه شريفه
- ظلم ، قبل از روشن شدن حقيقت براى ظالم ، محقق نمى شود
- بحث روايتى (روايتى درباره حرام نمودن اسرائيل گوشت شتر را بر خود)
نکات آیه
۱ - دستیابى انسان به نیکى، تنها در گرو انفاق از اشیاى مورد علاقه خویش (لن تنالوا البرّ حتّى تنفقوا ممّا تحبّون)
۲ - کم ارزشى انفاق، از اموال که مورد علاقه انفاق کننده نیست. (لن تنالوا البرّ حتّى تنفقوا ممّا تحبّون) رسیدن به «برّ» منوط به انفاق از اموال مورد علاقه است; پس انفاق از اموالى که مورد علاقه نباشد، بى ارزش نیست; بلکه صرفاً کم ارزش است.
۳ - دلبستگى به دنیا، موجب محرومیّت از نیل به مقام بِرّ (لن تنالوا البرّ حتى تنفقوا ممّا تحبّون)
۴ - ایثار، راه رسیدن به مقام بِرّ (لن تنالوا البرّ حتى تنفقوا ممّا تحبّون)
۵ - تشویق و ترغیب به انفاق و ایثار، براى رسیدن به کمال (لن تنالوا البرّ حتى تنفقوا ممّا تحبّون)
۶ - جایگاه انفاق، در ساختار شخصیّت اسلامى انسان (لن تنالوا البرّ حتى تنفقوا ممّا تحبّون)
۷ - محرومیّت بنى اسرائیل از مقام برّ، پىآمد ترک انفاق از اشیاى مورد علاقه خود و دلبستگى آنان به دنیا* (لن تنالوا البرّ حتى تنفقوا ممّا تحبّون) با توجّه به آیات قبل و بعد مى توان گفت: بنى اسرائیل از جمله مخاطبان آیه مى باشند.
۸ - مقام برّ، از درجات عالى کمال انسان (لن تنالوا البرّ حتى تنفقوا ممّا تحبّون)
۹ - علم و آگاهى خداوند به انفاق و ایثار انسانها، هر چند اندک باشد. (و ما تنفقوا من شىء فانّ اللّه به علیم) نکره بودن کلمه «شىء» دلالت بر ناچیز بودن آن دارد.
۱۰ - توجّه آدمى به آگاهى خداوند به انفاق و ایثار، زمینه ساز انجام آن (لن تنالوا ... فانّ اللّه به علیم) جلمه «اِن اللّه ... »، به منظور تشویق ایثارگران و انفاق کنندگان، ایراد شده است.
۱۱ - توجّه دادن به ثبت کارهاى نیک انسان، از روشهاى قرآن براى تشویق به نیکیها (لن تنالوا ... فانّ اللّه به علیم)
روایات و احادیث
۱۲ - رسیدن به مقام برّ، در گرو پرداخت مقدارى از مال خویش به امام (ع) در هر سال (لن تنالوا البر حتى تنفقوا ممّا تحبون) امام صادق (ع): شنیدم از پدرم که مى گفت: من مضت له سنة لم یصلنا من ماله قلّ او کثر، لم ینظر اللّه الیه یوم القیامة ... اذ یقول: «لن تنالوا البرّ ... » فنحن البرّ و التقوى.[۱]
۱۳ - انفاق به پدر و مادر پیش از درخواست ایشان، راه دستیابى به پاداش نیک خداوند (لن تنالوا البر حتى تنفقوا ممّا تحبون) امام صادق (ع) در پاسخ سؤال از معناى احسان در آیه «و بالوالدین احسانا» فرمود: و ان لا تکلّفهما ان یسئلاک شیئا ممّا یحتاجان الیه و ان کانا مستغنیین الیس یقول اللّه عزّ و جل «لن تنالوا البر حتى تنفقوا ممّا تحبون ... ».[۲]
۱۴ - رسیدن به پاداش نیک خدا در گرو انفاق از مال با وجود علاقه به آن و ترس از فقر (لن تنالوا البر حتى تنفقوا ممّا تحبون) از رسول اللّه (ص) درباره آیه فوق سؤال شد آن حضرت فرمود: هو ان ینفق العبد المال و هو شحیح یأمل الدّنیا و یخاف الفقر.[۳]
موضوعات مرتبط
- احسان: احسان به اهل بیت (ع) ۱۲ ; احسان به والدین ۱۳
- انفاق: آثار انفاق ۱۲ ; آثار ترک انفاق ۷ ; آثار فردى انفاق ۱، ۵ ; ارزش انفاق ۲ ; انفاق از دوست داشتنیها ۱، ۲، ۷، ۱۴ ; اهمیّت انفاق ۶، ۹ ; تشویق به انفاق ۵، ۱۰ ; موارد انفاق ۱۳
- انگیزش: عوامل انگیزش ۱۰
- اهل بیت(ع): ۱۳
- ایثار: آثار ایثار ۴، ۵ ; اهمیّت ایثار ۹ ; تشویق به ایثار ۱۰
- بنى اسرائیل: دنیاگرایى بنى اسرائیل ۷
- پاداش: موجبات پاداش ۱۳
- تربیت: تشویق در تربیت ۱۱ ; شیوه هاى تربیت ۱۱
- ترس: ترس از فقر ۱۴ ; ترس نکوهیده ۱۴
- تشویق: ۵، ۱۱، ۱۲
- خدا: پاداش خدا ۱۴ ; علم خدا ۹، ۱۰
- دنیاپرستى: آثار دنیاپرستى ۳، ۷
- رشد: زمینه رشد ۵ ; عوامل رشد ۴، ۸، ۱۲ ; موانع رشد ۳
- شخصیت: عوامل شکل گیرى شخصیت ۶
- علم: ۱۰
- عمل: عمل خیر ۱۱ ; رابطه علم و عمل ۱۰
- فقر: ۱۴
- نظام جزایى: ۱۴
- نیکى: تشویق به نیکى ۱۱ ; زمینه هاى نیکى ۱، ۴، ۱۲; محرومیت از نیکى ۳، ۷; مقام نیکى ۸، ۱۲
