البقرة ٢٦٤
ترجمه
البقرة ٢٦٣ | آیه ٢٦٤ | البقرة ٢٦٥ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«صَدَقَاتِ»: بذل و بخششها. احسان و نیکیها. «رِئَآءَ»: ریا. ظاهرفریبی. منصوب است چون مفعولٌله، یا حال است و به معنی: مُرائی. «صَفْوَان»: سنگ بزرگ صاف و لغزنده. «وَابِلٌ»: باران تند. رگبار باران. «صَلْداً»: سخت و لغزنده وبدون گرد و غبار.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۲۷۴ - ۲۶۱ ، سوره بقره
- گفتارى پيرامون انفاق
- تعديل ثروت ها، كم كردن فاصله طبقاتى ، ايجاد برادرى بين مسلمين و ... علل و اهداف تاءكيد شديد نسبت به انفاق است
- از بين رفتن انفاق و شيوع ربا در بين مردم بزرگترين عامل فساد اجتماعى كنونى در جهان غرب است
- معناى (كمثل حبت انبتت ) و بررسى امثال قرآنى ديگر نظير آن
- توضيحى در مورد امثال و چگونگى تمثيلات قرآن كريم
- فوائد و آثار اجتماعى ارفاق به قصد تحصيل رضاى خدا
- آثار سوء و مضرات انفاق بدون قصد كسب رضاى خدا
- رد كردن سائل با زبان خوش و گذشت از بدى او، از صدقه و انفاق همراه با منت و آزار بهتر است
- رياكارى در هر عمل مستلزم نداشتن ايمان به خدا و روز جزا در آن عمل است
- معناى ((ابتغاء مرضات الله )) و وجوهى كه در معناى ((تثبيت نفس )) ذكر شده و بيان وجه صحيح در معناى آن
- تشبيه و تمثيل انفاق خالص و انفاق تواءم با من و اذى
- كيفيت مالى كه بايد انفاق بشود
- ترس از فقر بر اثر انفاق اعمال طيب و دلپسند، وسوسه شيطانى است
- خود دارى از انفاق مال طيب باعث كفر به خدا، اتلاف نفوس ، هتك اعتراض ، رواج جنايت و فحشا است
- خلاصه گفتار در تذكراتى كه خداوند در آيه مورد بحث مى دهد
- معناى ((حكمت ))
- نكاتى در باره آيه (و من يوت الحكمه ...)
- چند نكته كه جمله ((و ما للظالمين من انصار)) بر آنها دلالت دارد
- ترك انفاق از گناهان كبيره است و چون حق الناس است كفاره و توبه پذير نيست
- آثار و نتايج انفاق علنى و مزيت و فضيلت انفاق پنهانى
- خداوند خاطر شريف پيامبر (ص ) را تسلى مى دهد
- مؤ منين تا آنجا كه مى توانند تظاهر به فقر نمى نمايند و دست سؤ ال دراز نمى كنند
- نكته التفات از همه مسلمين به شخص پيامبر (ص ) در آيه شريفه
- بحث روايتى (در ذيل آيات انفاق )
- خرج كردن براى زن و فرزند صدقه است و يكى از راههاى خداست
- هر عملى كه مورد رضايت خدا باشد و براى خدا انجام شود فى سبيل الله است و هر نفقه اى در راه خدا صدقه مى باشد
- رواياتى در ارتباط با نزول آيه (يا ايهاالذين آمنو انقو...)
- دو روايت در ارتباط با آيه (الشيطان يعدكم الفقر...)
- معناى حكمت و روايتى در بيان اهميت و منزلت عقل انسان
- بهتر است واجبات ، علنى ، و مستحبات ، پنهانى انجام گيرند
- رواياتى در مورد اينكه آيه : ((الذين ينفقون اموالهم ...)) در باره امير المؤ منين على (ع ) نازل شده است
- آيه شريفه در حق ابى بكر نازل شده است
نکات آیه
۱ - اهل ایمان نباید صدقات خود را با منّت گذاردن و آزار رسانیدن، باطل و بى اثر سازند. (یا ایّها الّذین امنوا لا تبطلوا صدقاتکم بالمنّ و الاذى)
۲ - منّت و آزار، باطل کننده صدقات (یا ایّها الّذین امنوا لا تبطلوا صدقاتکم بالمنّ و الاذى)
۳ - توجّه اسلام به حفظ شخصیّت انسانها (لا تبطلوا صدقاتکم بالمنّ و الاذى)
۴ - منّت و آزار و ریاى در عمل، موجب از بین رفتن طاعات و نتایج اعمالِ نیکِ آدمى (لا تبطلوا صدقاتکم بالمنّ و الاذى کالّذى ینفق ماله رئاء النّاس)
۵ - همانندى انفاقِ توأم با منّت و آزار مؤمنان، با انفاق همراه با ریاىِ کافران (یا ایّها الّذین امنوا ... کالّذى ینفق ماله رئاء النّاس و لا یؤمن باللّه) انفاق مؤمنان آنگاه که با منّت و آزار توأم شود، همانند انفاق کافرانى است که با ریا باشد.
۶ - عدم ایمانِ انفاق کنندگان ریاکار به خداوند و روز رستاخیز (کالّذى ینفق ماله رئاء النّاس و لا یؤمن باللّه و الیوم الاخر) بنابراینکه جمله «و لا یؤمن ... »، توضیح و تفسیرى براى جمله «ینفق ماله رئاء» باشد.
۷ - ریا، اثر و نشانه عدم ایمان به خداوند و قیامت (کالّذى ینفق ماله رئاء النّاس و لا یؤمن باللّه و الیوم الاخر) بنابراینکه جمله «و لا یؤمن ... »، تفسیرى براى جمله قبل باشد.
۸ - ریا و کفرِ به خدا و قیامت، موجب بطلان صدقات و اعمال خیر (لا تبطلوا ... کالّذى ینفق ماله رئاء النّاس و لا یؤمن باللّه و الیوم الاخر)
۹ - مَثَل انفاق کنندگانِ از روى منّت و آزار و ریا، همچون صَخره صافى است که بر روى آن قشرِ خاکى باشد و بذرهایى در آن افشانده شود و ناگهان، رگبارى تند بر آن رسد و همه خاکها را بشوید و آن سنگ را کِشت ناپذیر کند. (فمثله کمثل صفوان علیه تراب فاصابه وابل فترکه صلداً لا یقدرون على شىءمما کسبوا)
۱۰ - بى ثمر بودن انفاقهاى همراه با منّت و آزار و یا ریا (فمثله کمثل صفوان ... لا یقدرون على شىء مما کسبوا)
۱۱ - انفاقهاى آمیخته با ریا و همراه با منّت و اذیّت، نوعى کفر است. (یا ایّها الّذین امنوا ... و اللّه لا یهدى القوم الکافرین)
۱۲ - کافران، بى بهره از هدایت الهى (و اللّه لا یهدى القوم الکافرین)
۱۳ - منّت و آزار و ریا، موانعى براى هدایت الهى (و اللّه لا یهدى القوم الکافرین)
موضوعات مرتبط
- اذیّت: آثار اذیّت ۱، ۲، ۴، ۵، ۹، ۱۰ ; سرزنش اذیّت ۱۱
- اسلام: ویژگى اسلام ۳
- انفاق: آداب انفاق ۱، ۵، ۹، ۱۰، ۱۱
- خدا: هدایت خدا ۱۲
- ریا: آثار ریا ۴، ۶، ۸، ۹، ۱۰، ۱۳ ; سرزنش ریا ۱۱ ; عوامل ریا ۷
- شخصیت: ارزش شخصیت ۳
- صدقه: حبط صدقه ۱، ۲، ۸
- عمل: حبط عمل ۱، ۲، ۴، ۸، ۱۰ ; شرایط صحت عمل ۱، ۹
- قرآن: تشبیهات قرآن ۵، ۹ ; مثالهاى قرآن ۹
- کافران: ریاکارى کافران ۵ ; گمراهى کافران ۱۲
- کفر: کفر به خدا ۶، ۷، ۸ ; کفر به قیامت ۶، ۷، ۸ ; موارد کفر ۱۱
- منّت: آثار منّت ۲، ۴، ۵، ۹، ۱۰ ; سرزنش منّت ۱۱
- هدایت: موانع هدایت ۱۲، ۱۳