الماعون ١
ترجمه
| سوره الماعون | آیه ١ | الماعون ٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أَرَأَیْتَ؟»: آیا ندیده‌ای؟ دیدن در اینجا به معنی آگاهی یافتن و شناختن است (نگا: کهف / ، مریم / ، فرقان / ). «الدِّینِ»: دین و دیانت. آئین. سزا و جزا. «الَّذِی»: کسی که. جنس مراد است و در معنی «کسانی که» است.
تفسیر
نکات آیه
۱ - گروهى از مدعیان اسلام در عصر بعثت، جزاى اخروى را دروغ دانسته، آن را تکذیب مى کردند. (الذى یکذّب بالدین) «دین»، به معناى جزا است و در معانى «عادت»، «عبادت»، «حساب»، «طاعت»، «سیرت» و «ملّت» نیز به کار مى رود (قاموس). آیات بعد - که درباره نمازگزاران و ریاکاران سخن مى گوید - قرینه بر اراده معناى «جزا» و «حساب» است. از کلمات «مصلّین» و نظایر آن - که جمع آمده است - استفاده مى شود که مراد از «الذى» در این آیه، جنس است; هرچند در شأن نزول ها بر افرادى نظیر ولید و ابوسفیان، تطبیق داده شده است.
۲ - تکذیب کنندگان آخرت، داراى حالات و رفتارى شگفت آور و غیرقابل انتظار (أرءیت الذى یکذّب بالدین) استفهام با جمله «أرءیت» - آن هم در زمانى که تکذیب گران معاد، فراوان و در دید همگان اند - پرسش حقیقى از دیدن یا دانستن نیست; بلکه مجازى است که براى بیان غیر منتظره بودن حال آن افراد است. ادامه سوره، بیانگر این است که علت این شگفتى، پیدایش آثارى است که تکذیب معاد آنها را در پى دارد. مخاطب آیه شریفه، هر کسى است که این سخن به او مى رسد و مى توان گفت: خطاب به رسول اکرم(ص) است; امّا چون جنبه رسالت او مورد نظر نبوده، اختصاص به شخص آن حضرت ندارد و مفاد آیه، دیگران را نیز دربرمى گیرد.
۳ - روز مجازات و حسابرسى، حقیقتى است انکارناپذیر و دروغ پنداشتن آن، شگفت آور و توجیه ناپذیر است. (أرءیت الذى یکذّب بالدین)
۴ - خداوند، مردم را به روز جزا هشدار داده است. (أرءیت الذى یکذّب بالدین) تکذیب، نوعى واکنش در برابر پیام یا دعوت است. بنابراین در تعالیم الهى، درباره روز جزا، هشدارهایى داده شده بود که مکذبان را، به تکذیب وادار ساخته است.
۵ - توجّه به خصلت هاى نارواى تکذیب گران آخرت، بازدارنده انسان از تکذیب آن است. (أرءیت الذى یکذّب بالدین)
موضوعات مرتبط
- آخرت: حالات مکذبان آخرت ۲; موانع تکذیب آخرت ۵
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱
- انذار: انذار از قیامت ۴
- پاداش: مکذبان پاداش اخروى ۱
- حسابرسى: حتمیت حسابرسى اخروى ۳; شگفتى تکذیب حسابرسى ۳
- خدا: انذارهاى خدا ۴
- ذکر: آثار ذکر رذایل اخلاقى مکذبان آخرت ۵
- قیامت: حتمیت قیامت ۳; شگفتى تکذیب قیامت ۳
- کیفر: حتمیت کیفر اخروى ۳; مکذبان کیفر اخروى ۱
