العلق ١٨
ترجمه
العلق ١٧ | آیه ١٨ | العلق ١٩ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«سَنَدْعُو»: در رسمالخطّ قرآنی واو آخر آن حذف شده است. در قرآن هر جا که واو ساکن به لام ساکن برسد، واو برداشته شده است (نگا: اعراب القرآن درویش). «الزَّبَانِیَةَ»: جمع زِبْنِیّ، زِبْنِیَة، زَبانِیّ، و زابِن دانستهاند (نگا: معجم الفاظ القرآن الکریم). در اصل به معنی هُلدهندگان است. پاسبانان را بدین نام نامیدهاند، چون دیگران را هُل میدهند و میرانند. در اینجا مراد فرشتگان مأمور دوزخ است که دوزخیان را هُل میدهند و میرانند (نگا: تحریم / .
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۹، سوره علق
- معناى ((قرائت )) و مفاد ((اقراء باسم ربّك الّذى خلق ...))
- معناى ((قرائت )) و مفاد ((اقراء باسم ربّك الّذى خلق ...))
- مراد از امر به قرائت در ((اقراء و ربّك الاكرام )) و مفاد توصيف خدا به ((الّذى علّمبالقلم )) بعد از امر به قرائت
- بى نياز دانستن خود، منشاء و علّت طغيان آدمى است
- توضيحى راجع به تشريع نماز قبل از شب معراج وقبل از نزول قرآن كه از آيه : ((اراءيت الذى عيدا اذا صلّى )) استفاده مى شود
- تهديد آنكه مانع نمازگزاردن پيامبر (صلى الله عليه و آله ) مى شده
- رواياتى در باره ماجراى نزول نخستين وحى بر پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم :((اقرء باسمربك ...))
- و بيان اشكالى كه در اين روايت ديده مى شود
- شاءن نزول آيات : ((اءراءيت الذّى ينهى ...))، سجده نزديكترين حالت عبد به ربّ،سوره عزائم
نکات آیه
۱ - خداوند، داراى مأمورانى سرسخت براى خنثى ساختن تلاش مخالفان دین و راندن آنها به سوى جهنم (سندع الزبانیة) «زِبْنِیَة» (مفرد «زبانیة» از ریشه «زَبْن» به معناى «دفع»); به معناى «شدید» و «پلیس» (یاور سلطان) است (قاموس). اطلاق «زبانیة» بر مأموران الهى، به این جهت است که آنها اهل آتش را به سوى آن سوق مى دهند. (مصباح)
۲ - مخالفان نماز و تکذیب گران دین، هر چند فراوان و سازمان یافته باشند، از مقاومت در برابر مأموران الهى عاجزاند. (ینهى . عبدًا إذا صلّى ... کذّب و تولّى ... فلیدع نادیه. سندع الزبانیة)
۳ - مجموعه هاى سازمان یافته، از هر گونه یارى رسانى به اعضاى خویش در برابر عذاب آخرت ناتوان اند. (فلیدع نادیة . سندع الزبانیة)
۴ - دروغ گویان و گنه کاران، در آخرت با برخورد شدید مأموران الهى مواجه شده و به سوى جهنم رانده خواهند شد. (ناصیة کذبة خاطئة ... سندع الزبانیة)
۵ - زمان کیفر دیدن مخالفان نماز، تکذیب گران دین و دروغ گویان خطاکار، نزدیک است. (سندع الزبانیة) حرف «سین»، براى آینده نزدیک به کار مى رود.
موضوعات مرتبط
- دروغگویان: برخورد اخروى با دروغگویان ۴; دروغگویان در جهنم ۴; نزدیکى کیفر دروغگویان ۵
- دین: عجز مخالفان دین ۱; عجز مکذبان دین ۲; مخالفان دین در جهنم ۱; نزدیکى کیفر مکذبان دین ۵
- عذاب: اهمیت عذاب اخروى ۳
- کارگزاران خدا: استقامت کارگزاران خدا ۲; برخورد اخروى کارگزاران خدا ۴; سخت کوشى کارگزاران خدا ۱; نقش کارگزاران خدا ۱
- گناهکاران: برخورد اخروى با گناهکاران ۴; گناهکاران در جهنم ۴; نزدیکى کیفر گناهکاران ۵
- موجودات: عجز موجودات ۳
- نماز: عجز مخالفان نماز ۲; نزدیکى کیفر مخالفان نماز ۵