القمر ٩
ترجمه
| القمر ٨ | آیه ٩ | القمر ١٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أُزْدُجِرَ»: رانده شده است. یعنی به عقیده سست کفار، نوح (ع) چون دیوانه است، عقلاء او را از میان خود رانده‌اند (نگا: التفسیر القرآنی للقرآن) یا جنیان و پریان بدو آسیب رسانده‌اند و از جامعه انسانیش رانده‌اند (نگا: روح‌البیان). یا این که: (وَازْدُجِرَ) جمله مستأنفه‌ای بوده و معنی چنین است: کافران نوح را از تبلیغ رسالت منع کردند و بازش داشتند و او هم چاره‌ای نداشت جز این که بجای تبلیغ به نجاری پردازد (نگا: هود / و و ). اغلب تفاسیر بر عقیده دوم هستند.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۹ - ۴۲، سوره قمر
- وجه تكرار تكذيب در آيه : ((كذبت قلبهم قوم نوح فكذبوا عبدنا...))
- بيان چگونگى و فور آب بر سراسر زمين پس از نفرين نوح عليه السلام
- توضيحى درباره اين كه راجع به كشتى نوح (عليه السلام ) فرمود: ((و لقد تركناهاآية ...))
- معناى ((ذكر)) و مقصود از تيسير قرآن براى آن ذكر
- بيان كيفيت عذاب قوم عاد
- ۱ سعادت و نحوست ايام (از نظر عقل ، قرآن و سنت )
- سعادت و نحوست در آيات قرآن كريم
- سعادت و نحوست در احاديث و روايات
- نمونه اى از احاديث ائمه اطهار عليه السلام كه دلالت بر عدم نحوست ذاتى زمان مى كند
- رواج عقيده به سعادت و نحوست ايام در بين اهل سنت وحمل روايات وارده از طرق شيعه در اين باره بر تقيه
- ۲ سعادت و نحوست كواكب (از نظر عقل و شرع )
- اقوال منجمين درباره ارتباط كواكب با حوادث زمينى
- اقسام رواياتى كه در اين باره وارد شده اند
- حمل آن دسته روايات كه بر سعد و نحس بودن بعضى كواكب دلالت دارند بر تقيه ووجوهى ديگر در اين باره
- ۳ تفال خوب و بد
- بيان اينكه تاءثير تفال و تطير مربوط به حالت نفسانى كسى است كهتفال و تطير مى كند
- نهى از فال بد زدن و توصيه توكل بر خدا در موارد تطير
- بحث از ساير امورى كه در نظر عامه مردم شوم و نحس است
- مقصود از تكذيب قوم ثمود به ((نذر))
- ناقه صالح و آزمايش الهى قوم ثمود
- سرگذشت قوم لوط عذابى كه دامنگيرشان شد
- (چند روايت در ذيل برخى آيات گذشته )
نکات آیه
۱ - قوم نوح، نمونه اى عبرت انگیز از اقوام تکذیب کننده وحى و رسالت در طول تاریخ (من الأنباء ما فیه مزدجر ... کذّبت قبلهم قوم نوح) با توجه به ارتباط این آیه با آیه «من أنباء ما فیه مزدجر»، استفاده مى شود که بیان کفر قوم نوح، از جمله اخبار هشداردهنده قرآن است.
۲ - تکذیب پیامبران از سوى امت هاى حق ستیز، داراى دیرینه در تاریخ; و نه پدیده اى نو و مخصوص کافران عصربعثت (کذّبت قبلهم قوم نوح)
۳ - دلجویى خداوند از پیامبر(ص) در قبال کفر و حق ستیزى دشمنان (کذّبت قبلهم قوم نوح) برداشت یاد شده با توجه به این نکته است که ضمیر «قبلهم» به کافران عصر پیامبر بازمى گردد و در آیات پیشین نیز افعال «إن یروا...» و «کذّبوا» و «اتّبعوا» نظر به ایشان دارد.
۴ - مطالعه تاریخ امت ها و پیامبران گذشته، مایه صبر و مقاومت مبلغان الهى در برابر دشمنان دین (کذّبت قبلهم قوم نوح فکذّبوا عبدنا)
۵ - مقام عبودیت و بندگى خداوند، از اوصاف عالى حضرت نوح(ع) (فکذّبوا عبدنا) وصف «عبدنا» در مقام یادکرد از تلاش هاى نوح(ع)، بیانگر مطلب یاد شده است.
۶ - مقام عبودیت و بندگى خداوند، مقامى بس مهم و والا براى انسان (قوم نوح فکذّبوا عبدنا)
۷ - ناباورى قوم نوح، نسبت به معاد و قیامت، زمینه موضع گیرى خصمانه آنان در قبال نوح(ع) (کذّبت قبلهم قوم نوح فکذّبوا عبدنا) برداشت یاد شده بدین احتمال است که مراد از «کذّبت» - به قرینه آیات پیشین - تکذیب قیامت باشد. که در این صورت «فاى تفریع» در «فکذّبوا عبدنا» مى رساند که تکذیب پیامبران، ریشه در تکذیب معاد دارد.
۸ - خصومت با بندگان شایسته خداوند، دشمنى با خدا است. (فکذّبوا عبدنا) آمدن وصف «عبدنا» به جاى اسم نوح(ع)، اشاره به این است که موضع نوح(ع)، موضع عبودیت در برابر خدا بوده و «عبد» آنچه دارد از آنِ مالک او است. بنابراین دشمنان آن حضرت در حقیقت، خداوند را مورد دشمنى قرار داده بودند.
۹ - قوم نوح، آن حضرت را به جنون و آسیب دیدگى از سوى جن متهم مى کردند. (و قالوا مجنون و ازدجر) مفسران، عبارت «و ازدجر» را به معناى «ازدجره الجنّ» (جن ایشان را آزار رسانده است) گرفته اند.
۱۰ - اعتقاد قوم نوح، به وجود جن یا عوامل مرموز و مؤثر بر روح بشر (و قالوا مجنون و ازدجر) در صورتى که «و ازدجر» به معناى «تأثیرپذیرى از عوامل مرموز» باشد، به دست مى آید که قوم نوح، با همه پیشینه تاریخى خویش، به وجود جن معتقد بودند و یا دیوانگى را معلول سلطه عوامل مرموز بر روح انسان مى پنداشتند.
۱۱ - طرد شدن نوح پیامبر(ع)، از سوى قومش، با دشنام و اتهام (و قالوا مجنون و ازدجر) برداشت یاد شده بر این احتمال است که «و ازدجر» به معناى «و ازدجره قومه» باشد.
موضوعات مرتبط
- اقوام پیشین: تاریخ اقوام پیشین ۱; تکذیبگرى اقوام پیشین ۲
- انبیا: تاریخ انبیا ۲; تکذیب انبیا ۲
- بندگان خدا :۵ آثار دشمنى با بندگان خدا ۸ ۵
- تاریخ: فواید تاریخ ۴
- خدا: دشمنى با خدا ۸
- عبرت: عوامل عبرت ۱
- عبودیت: اهمیت عبودیت ۶
- عقیده: عقیده به جن ۱۰
- قوم نوح: آثار تکذیبگرى قوم نوح ۷; تاریخ قوم نوح ۹، ۱۰; تکذیبگرى قوم نوح۱; تهمتهاى قوم نوح ۹، ۱۱; روش برخورد قوم نوح ۱۱; زمینه دشمنى قوم نوح ۷; عبرت از فرجام قوم نوح ۱; عقیده قوم نوح ۱۰
- قیامت: آثار تکذیب قیامت ۷
- کافران: تکذیبگرى کافران صدر اسلام ۲
- مبلغان: زمینه صبر مبلغان ۴
- محمد(ص): حق ستیزى دشمنان محمد(ص) ۳; دلدارى به محمد(ص) ۳; کفر دشمنان محمد(ص) ۳
- معاد: آثار تکذیب معاد ۷
- نبوت: مکذبان نبوت ۱
- نوح(ع): تهمت به نوح(ع) ۱۱; تهمت جنون به نوح(ع) ۹; تهمت جن زدگى به نوح(ع) ۹; دشنام به نوح(ع) ۱۱; زمینه دشمنى با نوح(ع)۷; طرد نوح(ع) ۱۱; عبودیت نوح(ع) ۵; قصه نوح(ع) ۱۱; مقامات نوح(ع) ۵
- وحى: مکذبان وحى ۱
