طه ١٠٨
ترجمه
| طه ١٠٧ | آیه ١٠٨ | طه ١٠٩ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«الدَّاعِی»: دعوت‌کننده. مُنادی. مراد إسرافیل است. «عِوَج»: سرپیچی و انحراف. «لِلرَّحْمنِ»: به خاطر سیطره عظمت خداوند مهربان بر عرصه محشر. در برابر خداوند مهربان. «هَمْساً»: صدای آهسته و زیرلبی.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۹۹ - ۱۱۴ سوره طه
- اشاره به اينكه از آيه :((من اعرض عنه فانه يحمل ...(( تجسم اعمال استفاده مى شود
- معناى جمله : ((و نحشر المجرمين يؤ مئذ زرقا
- بيان وضع كوهها در روز قيامت
- حال آدميان در روز قيامت : پيروى داعى ، خشوع اصوات و سود نبخشيدن شفاعت الا من اذن لهالرحمن
- ذلت تمام موجودات در برابر خداوند در قيامت
- معناى آيه : ((ولا تجعل بالقرآن ...(( و اشاره به اينكه از آن استفاده مى شود كه قرآن يكبار دفعتا و بار ديگر تدريجا نازل گرديده است
- بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيات گذشته )
- روايتى در نفى رؤ يت خداى تعالى
- چند روايت در ذيل آيه : ((ولا تعجل بالقرآن ...((
نکات آیه
۱ - با متلاشى شدن کوه ها و مسطح شدن زمین در قیامت، دعوت کننده اى، آدمیان را به بیرون آمدن از قبرها دعوت خواهد کرد. (یومئذ یتّبعون الداعى لاعوج له ) ظاهراً مقصود از «داعى» - که تمامى مردم از او تبعیت خواهند کرد و به نداى او پاسخ مثبت خواهند داد - کسى است که آدمیان را از قبرها براى حشر فرا مى خواند.
۲ - همه آدمیان، بدون هیچ تخلف و با انضباط کامل، به نداى دعوت کننده روز قیامت پاسخ داده و از وى پیروى خواهند کرد. (یومئذ یتّبعون الداعى لاعوج له ) ضمیر «له» ممکن است به «اتباع» (مستفاد از «یتّبعون») برگردد. دراین صورت مفاد «لاعوج له» این است که در پیروى از داعى روز قیامت، هیچ تخلف و انحرافى صورت نخواهد گرفت.
۳ - فرمان احضار انسان ها در صحنه قیامت، فرمانى فراگیر و به دور از هرگونه نافرجامى و اختلال خواهد بود. (یومئذ یتّبعون الداعى لاعوج له ) ضمیر «له» ممکن است به «الداعى» بازگردد و حاکى از نبود «عوج» و ناهنجارى در دعوت باشد.
۴ - ظهور حاکمیت مطلق خداوند، در قیامت (یومئذ یتّبعون الداعى )
۵ - مردم حاضر در صحنه قیامت، گفتار خود را با صدایى آهسته به زبان خواهند آورد. (یومئذ ... خشعت الأصوات للرحمن ) «خشوع صوت» به معناى پایین آمدن صدا است (تاج العروس).
۶ - عظمت رخداد قیامت و چشم دوختن به رحمت خداوند در آن روز، صداها را در سینه ها حبس و طنین آن را خواهد گرفت. (یومئذ ... و خشعت الأصوات للرحمن ) پایین آوردن صدا در قیامت، برخاسته از خشوع قلب است که نتیجه مشاهدات انسان از صحنه هاى آن روز مى باشد.
۷ - قیامت، روز تجلى و ظهور رحمانیت خداوند (و خشعت الأصوات للرحمن ) «رحمان»; یعنى، داراى رحمت گسترده و فراگیر.
۸ - رحمانیت خداوند، امید و ملجأ تمامى مردم در صحنه دهشت زا و مخوف قیامت (و خشعت الأصوات للرحمن )
۹ - روز قیامت، هیچ صدایى از آدمیان به جز صداى پنهان و زیر لب و یا صداى آهسته گام ها، شنیده نخواهد شد. (و خشعت الأصوات للرحمن فلاتسمع إلاّهمسًا ) «همس»; یعنى، صداى پنهان و «همس الأقدام» به مخفیانه ترین قدم زدن گفته مى شود (معجم مقاییس اللغة) در این آیه هر دو معنا محتمل است.
موضوعات مرتبط
- امیدوارى: امیدوارى به رحمانیت خدا ۸
- انسان: امیدوارى اخروى انسان ها۸; انسان ها در قیامت ۵; حشر اخروى انسان ها ۳; حشر انسان ها ۱، ۲
- خدا: انتظار رحمت خدا ۶; حاکمیت اخروى خدا ۴; رحمانیت اخروى خدا ۷، ۸
- زمین: تسطیح زمین ۱
- قیامت: آهسته گویى در قیامت ۵، ۹; اجابت منادى قیامت ۲; اهوال قیامت ۸; زمین در قیامت ۱; ظهور حقایق در قیامت ۴، ۷; عظمت قیامت ۶; عوامل آهسته گویى در قیامت ۶; منادى قیامت ۱; ویژگیهاى قیامت ۶، ۷، ۹
- کوهها: تلاشى کوهها ۱
