الفرقان ٢٧
ترجمه
| الفرقان ٢٦ | آیه ٢٧ | الفرقان ٢٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«اَلظّالِمُ»: کافر. کسی که با کفر و مخالفت با انبیاء، به خویشتن ظلم کرده است. «یَعَضُّ»: گاز می‌گیرد. دست خود یا انگشت خود را گاز گرفتن، کنایه از خشم و پشیمانی است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۲۱ - ۳۱، سوره فرقان
- احتجاج ديگر كفار در رد رسالت رسول الله (صلى اللّه عليه و آله وسلم ): چرا ملائكه بر او نازل نشده ، پروردگارمان را نمى بينيم
- معناى جمله ((حجرات محجورا)) و مراد مشركين از بكار بردن آن در قيامت
- كفار ملائكه را مى بينند ولى به هنگام مرگ و در روزى كه بشارتى برايشان نيست و مىگويند ((حجرا محجورا))
- در آن روز به اعمال كافران مى پردازيم ... فجعلناه هباء منثورا
- معناى ((خير)) در آيه : ((اصحاب الجنة يومئذ خير مستقرا واحسن مقيلا))
- توضيح اين تعبير از وقوع قيامت كه فرمود: ((يوم تشقق السماء بالغمام ...))
- بيان جمله : ((الملك يومئذ الحق للرحمن )) و وجه اينكه فرمود: ((قيامت بر كفار روزىبس دشوار است ))
- آه و حسرت ظالم (منحرف از هدايت ) در روز قيامت : ((يا ليتنى اتخذت معالرسول سبيلا، يا ويلتى يا ليتنى لم اتخذ فلانا خليلا))
- گلايه پيامبر (صلى اللّه عليه و آله ) در روز قيامت از عاصيان امت خود به خداوند
- رواياتى در باره حبط اعمال و در ذيل آيات گذشته مربوط به اهل جنت و نار)
نکات آیه
۱ - ستم گران در قیامت، از عملکرد خویش به شدت پشیمان خواهند بود. (و یوم یعضّ الظالم على یدیه) جمله «یعضّ الظالم على یدیه; ستم کار دو دست خویش به دندان گزد» از کنایات است و به قرینه سیاق آیه، این جمله کنایه از پشیمانى و ندامت مى باشد. گفتنى است تعدیه فعل «یعضّ» به وسیله «على» - با آن که خود از افعال متعدى است - براى تأکید مضمون آن فعل است; یعنى، پشیمانى آنان بسیار شدید خواهد بود.
۲ - وضعیت تأسف بار ظالمان در قیامت و واکنش آنان در آن روز، شایان یاد و یادآورى (و یوم یعضّ الظالم على یدیه) برداشت فوق، مبتنى بر این است که «یوم» متعلق به فعلى محذوف مانند «اذکر» باشد.
۳ - ستم گران، در روز رستاخیز، از نپیمودن راه پیامبر(ص) و دورى از روش او، به شدت پشیمان و متأسف خواهند بود. (الظالم ... یقول یلیتنى اتّخذت مع الرسول سبیلاً)
۴ - نپیمودن راه پیامبر(ص) و دورى از روش او، مایه تأسف و ندامت در قیامت (یقول یلیتنى اتّخذت مع الرسول سبیلاً)
۵ - نپیمودن راه پیامبر(ص) و دورى از روش آن حضرت، ظلم است. (الظالم ... یقول یلیتنى اتّخذت مع الرسول سبیلاً) برداشت فوق، از آن جا است که افرادى که راه پیامبر(ص) را نپیمودند، ظالم معرفى شده اند.
۶ - راه و روش پیامبر(ص)، تنها راه و روش صحیح براى بشر و جز آن، بیراهه خواهد بود. (یقول یلیتنى اتّخذت مع الرسول سبیلاً) ندامت و تأسف شدید ظالمان از نپیمودن راه پیامبر(ص)، حکایت مى کند که تنها راه پیامبر(ص) راهى است صحیح که در آن پشیمانى و تأسف نیست و همه راه ها جز راه او، بیراهه است.
۷ - پیامبران، ارائه دهنده راه و روش زندگى سعادتمندانه (یلیتنى اتّخذت مع الرسول سبیلاً)
۸ - رستگارى اخروى مردمان، وامدار چگونگى سیر و سلوک آنها در دنیا (یلیتنى اتّخذت مع الرسول سبیلاً)
۹ - انسان در انتخاب راه و روش زندگى و عقیده و دیانت، مختار است. (یلیتنى اتّخذت مع الرسول سبیلاً) این که ظالمان عمل نپیمودن راه پیامبر(ص) را به خود نسبت مى دهند (اتخذت...) و از این کار اظهار پشیمانى و تأسف مى کنند، حاکى از مطلب یاد شده است.
موضوعات مرتبط
- انبیا: هدایتگرى انبیا ۷
- انسان: اختیار انسان ۹
- پشیمانى: عوامل پشیمانى اخروى ۳، ۴
- دین: آزادى دینى ۹
- ذکر: ذکر حالات اخروى ظالمان ۲
- زندگى: روش زندگى ۶، ۷; نقش زندگى دنیوى ۸
- سعادت: عوامل سعادت ۷; عوامل سعادت اخروى ۸
- ظالمان: پشیمانى اخروى ظالمان ۱، ۳، ۴; ظالمان در قیامت ۱، ۲
- ظلم: موارد ظلم ۵
- عقیده: آزادى عقیده ۹
- عمل: آثار اخروى عمل ۸
- محمد(ص): آثار اعراض از سیره محمد(ص) ۳، ۴; اعراض از سیره محمد(ص)۵; اهمیت سیره محمد(ص) ۶
