الإسراء ٨٩
ترجمه
| الإسراء ٨٨ | آیه ٨٩ | الإسراء ٩٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«صَرَّفْنَا»: با شیوه‌های گوناگون بیان داشته‌ایم. انواع مختلف استدلال برحق را به صورتهای گوناگون تکرار کرده‌ایم (نگا: إسراء / ). «مِن کُلِّ مَثَلٍ»: معانی نمونه‌ای که در زیبائی و گیرائی به مثل می‌مانند. با وجوه مختلف و شیوه‌های گوناگون. «کُفُوراً»: کفر. انکار حق. ناشکری و ناسپاسی.
تفسیر
- آيات ۸۲ - ۱۰۰ سوره اسراى
- وجه اينكه قرآن براى مؤ منين ((شفاء(( و((رحمت (( ناميده شده است .
- توضيح اينكه قرآن ظالمين را جز زيان نمى افزايد
- حاصل معناى آيه واشاره به وجوهى كه مفسرين درباره آن گفته اند.
- بيان حال انسان عادى دلبسته به اسباب ظاهرى
- بحثى فلسفى (در بيان اينكه شرور بالعرضداخل در قضاى الهى هستند)
- تقسيمات ((عدم (( وبيان اينكه كدام قسم آن شر است .
- تقسيم كلى امور به پنج قسم
- سخن صاحب روح المعانى درباره شرور وكلام فخر رازى
- معناى ((كليعمل على شاكلته ((
- صفات درونى انسان علت تامه اعمال بدنى اونيست بلكه مقتضى آنست
- بيان اينكه سعادت وشقاوت ضرورى وتغييرناپذير نيست واكتسابى واز آثار اعتقاداتواعمال انسان مى باشد
- انسان داراى ((شاكله ((هايى است مختلف داراى آثا مختلف
- بيان وجه ارتباط واتصال اين آيه با ((وننزل من القرآن ...((
- سخن فخر رازى پيرامون آيه ((قلكل يعمل على شاكلته (( ونقد آن
- بحث فلسفى (درباره سنخيت وجودى ورابطه ذاتى بينفعل وعلت فاعلى )
- وجود رابطه وسنخيت بين فعل وفاعل از نظر قرآن
- معناى ((روح (( ومراد از ((امر خدا(( وتوضيح اينكه روح از امر خدا است
- موارد اطلاق واستعمال كلمه ((روح (( در آيات قرآن مجيد
- اقوال مختلف ومتعدد مفسرين درباره مراد از روح در آيه : ((يسئلونك عن الروح ...((
- تحدّى عمومى (همه انس وجن ) وبه تمامى خصوصيات قرآن (نه فقط بلاغت وفصاحت )
- مشروط كردن مشركين ايمان خود را به معجزاتى غريب وناممكن !
- تحقق بخشيدن به پيشنهاد مشركين ، در شاءن پيامبر (ص ) نيست
- گفتار بعضى مفسرين در ارتباط به دوكلمه بشرا ورسولا در آيه واشكالات آن
- تقرير وتوضيح برهان بر نبوت عامه واثبات آن
- توضيح برهانى عقلى بر اينكه تحمل وحى خاص انبياء الهى است
- توجهى به سياق آيه ودلات آن
- چون دليل وبرهان نتيجه نبخشيد، گواهى را به خدا واگذار
- معناى جمله : ((قادر على ان يخلق مثلهم ((
- بيان اينكه انسان مبعوث در قيامت عين انسان دنيايى است نه مانند او
- بحث روايتى
- رواياتى درباره نيت وعمل در ذيل جمله : ((كليعمل على شاكلته ((
- چند روايت درباره شاءن نزول آيه : ((يسئلونك عن الروح ...(( وبيان مراد از روح
نکات آیه
۱- تبیین حقایق الهى در قرآن، با بیانها و مثالهاى گوناگون (و لقد صرّفنا للناس فى هذا القرءان من کلّ مثل)
۲- بیانهاى مختلف و شیوه هاى متنوع قرآن در تبیین حقایق و مفاهیم، جلوه اى از ابعاد اعجاز آن (لایأتون بمثله ... و لقد صرّفنا للناس فى هذا القرءان من کلّ مثل)
۳- گوناگونى بیانها و مثالهاى قرآن، متناسب با فهم توده هاى بشرى و در جهت هدایت آنان (و لقد صرّفنا للناس فى هذا القرءان من کلّ مثل) «تصریف» در لغت به معناى گرداندن چیزى به جهات گوناگون است و «تصریف کلام» آوردن آن به معانى مختلف مى باشد. از اینکه قرآن کتاب هدایت است و مى فرماید: «ما در قرآن جهات گوناگون معانى را لحاظ کردیم» استفاده مى شود که رعایت چنین جهاتى مى تواند به خاطر نکته یاد شده باشد.
۴- تبیین حقایق و تفهیم آنها به توده هاى بشرى، نیازمند بهره گیرى از بیانها و شیوه هاى گوناگون است. (و لقد صرّفنا للناس فى هذا القرءان من کلّ مثل)
۵- مخاطبان قرآن همه توده هاى بشرى هستند و نه گروهى خاص (و لقد صرّفنا للناس فى هذا القرءان)
۶- روى گردانى بیشتر مردم از قرآن، جز به خاطر حق گریزى نیست. (و لقد صرّفنا ... فأبى أکثر الناس إلاّ کفورًا)
۷- روى گردانى از قرآن، به خاطر قابل فهم نبودن قرآن و یا محتواى آن نیست; بلکه به دلیل حق گریزى است. (و لقد صرّفنا للناس فى هذا القرءان من کلّ مثل فأبى أکثر الناس إلاّ کفورًا)
۸- انکار قرآن با وجود دلایل حقانیت و بى مانندى آن، ناسپاسیى بس بزرگ و غیر قابل توجیه است. (و لقد صرّفنا للناس فى هذا القرءان من کلّ مثل) برداشت فوق، مبتنى بر این است که «کفور» به معناى کفران نعمت باشد.
موضوعات مرتبط
- اکثریّت: حق ناپذیرى اکثریّت ۶
- حق: آثار حق ناپذیرى ۷
- حقایق: تنوع در تبیین حقایق ۴; روش تبیین حقایق ۴
- قرآن: اعراض اکثریت از قرآن ۶; تکذیب قرآن ۸; تنوع بیانى قرآن ۲، ۳; جهان شمولى قرآن ۵; روش بیانى قرآن ۱، ۲; سهولت فهم قرآن ۳; فلسفه اعراض از قرآن ۷; فلسفه مثالهاى قرآن ۱، ۳; مخاطبان قرآن ۵; نشانه هاى اعجاز قرآن ۲; ویژگیهاى تعالیم قرآن ۱، ۳; هدایتگرى قرآن ۳
- کفران: کفران نعمت ۸
