القمر ٥
ترجمه
| القمر ٤ | آیه ٥ | القمر ٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«حِکْمَةٌ»: سخنان پندآمیز. اندرزهای سودمند. خبر مبتدای محذوف است و تقدیر چنین است: هذِهِ الأشْیَآءُ الَّتی جَآءَ بِهَا الْقُرآنُ حِکْمَةٌ. «بَالِغَةٌ»: رسا. بسنده برای خردمندان. «النُّذُرُ»: (نگا: یونس / قمر / و و و و و و و و ). یا این که جمع نَذیر به معنی مُنذِر، یعنی پیغمبران الهی (نگا: احقاف / ، نجم / ). معنی دوم در سوره قمر چندان مناسب نیست.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
قُلْ فَلِلَّهِ الْحُجَّةُ الْبَالِغَةُ... (۱)
وَ سَکَنْتُمْ فِي مَسَاکِنِ... (۰) قُلِ انْظُرُوا مَا ذَا فِي... (۲)
تفسیر
- آيات ۱ - ۸، سوره قمر
- اشاره به مطالب سوره مباركه قمر
- مقصود از انشقاق قمر و وجوه مختلف در اين باره
- معناى جمله ((و يقولوا سحر مستمر)) و ((كل امر مستقر))
- مفاد جمله ((يوم يدع الداع ...)) در آيه : ((فتول عنهم يوم يدع الداع ...))
- تشبيه كردن مردم در بيرون شدن از قبر را به ملخ هاى منتشر
- رواياتى (راجع به معجزه شق القمر در ذيل آيه : ((اقتربت الساعة و انشق القمر))
- سخن كسانى كه با استناد به چند آيه قرآنى به وقوع معجزه شق القمراشكال كرده اند و پاسخ آن
- بيان مقدمه اى براى اثبات اينكه شق القمر معجره اى پيامبر صلى الله عليه و آله و سلمبه دنبال پيشنهاد مشركين بوده است
- بررسى مفاد آيه ۵۹ از سوره اسرى درباره مجزات پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم
- پاسخ استدلال منكرين شق القمر به آيه (قل سبحان ربىهل كنت الا بشرا رسولا)
- جواب به دو شبهه ديگر پيرامون معجزه شق القمر
نکات آیه
۱ - قرآن و اخبار هشداردهنده آن، پیامى حکیمانه و در اوج کمال (حکمة بلغة) «بلوغ» (مصدر «بالغة») در اصل به معناى رسیدن شىء به نهایت و پایان مسافت به کار مى رود و در این جا کنایه از تمامیت و کمال شىء است. بنابراین «حکمة بالغة»; یعنى، حکمت تام و کاملى که از هر نقص و کاستى مبرا است. گفتنى است که «حکمة بالغة» در آیه شریفه، بدل براى «ما» در «مافیه مزدجر» است; یعنى، «جائهم حکمة بالغة».
۲ - پیام هاى انذارگر قرآن، پیام هایى معقول و شناختنى است; نه دور از حیطه درک بشر. (حکمة بلغة) در معناى «حکمت»، اتقان فهم و مطابقت با عقل نهفته است و وصف «بالغة» این معنا را تأکید مى کند.
۳ - پیام هاى حکیمانه و رساى قرآن، اتمام حجت الهى بر خلق (و لقد جاءهم ... حکمة بلغة) برداشت فوق با توجه به این است که آیه قبل از «و لقد جاءهم...» در مقام بیان علت مجازات کافران و اتمام حجت بر ایشان بود بر این اساس مى توان از «حکمة بالغة...» - که بدل از «ما فیه...» است - مطلب بالا را استفاده کرد.
۴ - بى تأثیرى انذارگران الهى در هواپرستان حق گریز، به رغم حکیمانه بودن پیام هاى آنان (حکمة بلغة فما تغن النذر) از مترتب شدن «ما تغن النذر» بر «حکمة بالغة»، استفاده مى شود که هر چند هشدارهاى وحى، حکیمانه و رسا است; ولى در اهل هوا مؤثر نیفتاده است.
۵ - گرفتارى در دام هواى نفس، مانع تأثیر حکیمانه ترین هشدارها و پیام ها در انسان (و اتّبعوا أهواءهم ... حکمة بلغة فما تغن النذر)
۶ - انذارگرى، از شؤون بارز و مهم پیامبران الهى (فما تغن النذر)
موضوعات مرتبط
- اتمام حجت: اتمام حجت با قرآن ۳
- انبیا: انذارهاى انبیا ۶; رسالت انبیا ۶
- انذار: موانع تأثیر انذار ۵
- خدا: اتمام حجت خدا ۳
- قرآن: حکمت قرآن ۱; فهم انذارهاى قرآن ۲; نقش قرآن ۳; وضوح انذارهاى قرآن ۲; ویژگى انذارهاى قرآن ۱
- هواپرستان: هدایت ناپذیرى هواپرستان ۴
- هواپرستى: آثار هواپرستى ۵
