الصافات ١٠٥
ترجمه
| الصافات ١٠٤ | آیه ١٠٥ | الصافات ١٠٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«صَدَّقْتَ»: باور کردی و راست انگاشتی. یعنی آنچه در خواب دیده بودی، بدان عمل کردی.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ إِبْرَاهِيمَ الَّذِي وَفَّى (۰)
فَإِذَا بَلَغْنَ أَجَلَهُنَ... (۰) وَ يَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لاَ... (۰)
تفسیر
- آيات ۷۱ - ۱۱۳ سوره صافات
- بيان آيات مربوط به منزلت نوح عليه السلام و اجابت دعاى او
- نكته اى درباره اينكه فرمود: سلام على نوح فى العالمين
- بيان آيات مربوط به ابراهيم عليه السلام و دعوت آن جناب
- مراد از قلب سليم داشتن ابراهيم عليه السلام عدم تعلق او به غير خدا است
- وجه اينكه ابراهيم عليه السلام به ستارگان نظر افكند و سپس از بيمارى خود خبر دادفنظر نظرة فى النجوم فقال انى سقيم
- سخنان ابراهيم عليه السلام با بت ها!
- و احتجاج او با بت پرستان
- معنى و وجه اينكه فرمود خدا اعمال شما را خلق كرده والله خلقكم و ما تعملون
- فصلى ديگر از داستان ابراهيم ع
- مراد ابراهيم عليه السلام از اينكه فرمود: انى ذاهب الى ربى سيهدين
- گفتگوى ابراهيم و اسمعيل عليهماالسلام درباره رؤ ياى ذبح و...
- ابراهيم و اسماعيل عليهماالسلام سربلند از آزمايش بزرگ الهى و...
- رواياتى درباره مراد از قلب سليم و اينكه ابراهيم عليه السلام فرمود: انى سقيم
- حديثى از امام رضاع كه مى فرمايد خدا را دو اراده و مشيت است .
- چند روايت درباره داستان ذبح اسمعيل و اينكه ذبيحاسمعيل بوده نه اسحق
نکات آیه
۱ - اعلام خداوند به ابراهیم(ع) مبنى بر تحقق یافتن رؤیاى او و عمل کردن وى مطابق آنچه در خواب دیده و مأموریت یافته بود. (قد صدّقت الرءیا) تصدیق رؤیا - برابر نظر بیشتر مفسران - به معناى تحقق بخشیدن رؤیا در عالم خارج است. به عبارت دیگر، ابراهیم(ع) مطابق آنچه در خواب دیده بود، عمل کرد.
۲ - به خاک افکندن اسماعیل با یک طرف پیشانى او، پایان مأموریت ابراهیم(ع) به ذبح فرزندش بود. (إنّى أرى فى المنام أنّى أذبحک ... و تلّه للجبین... قد صدّقت الرءیا)
۳ - رؤیاى ابراهیم(ع) مبنى بر ذبح فرزندش اسماعیل(ع)، از رؤیاهاى صادقه بود. (قد صدّقت الرءیا)
۴ - تضمین پاداش محسنان و نیکوکاران، از سنت هاى خداوند است. (إنّا کذلک نجزى المحسنین)
۵ - توفیق انجام مأموریت ذبح فرزند با زنده ماندن وى، پاداش خداوند به ابراهیم(ع) (قد صدّقت الرءیا إنّا کذلک نجزى المحسنین)
۶ - توفیق انجام وظیفه با کمترین صدمه و زیان، از پاداش هاى الهى به محسنان (قد صدّقت الرءیا إنّا کذلک نجزى المحسنین) کلمه «کذلک» متشکل از دو کلمه حرف تشبیه (کاف) و اسم اشاره (ذلک) است و مشارالیه مصدرى است که از «صدّقت» گرفته شده است; یعنى، «کما جزیناه بالعفو عن ذبح إبنه نجزى المحسنین; همان گونه که به ابراهیم با گذشت کردن از قربانى کردن فرزندش، پاداش دادیم، به محسنان نیز چنین پاداش خواهیم داد».
۷ - ابراهیم(ع) و فرزندش اسماعیل، از محسنان اند. (قد صدّقت الرءیا إنّا کذلک نجزى المحسنین)
۸ - نیت عملِ خیر و فراهم ساختن زمینه هاى انجام آن، برابر است با انجام کامل آن در بینش الهى (قد صدّقت الرءیا إنّا کذلک نجزى المحسنین) برداشت یاد شده از آن جا است که ابراهیم(ع) به قصد قربانى کردن فرزندش اسماعیل، تمامى مقدمات آن را تا خواباندن وى بر زمین و به دست گرفتن کارد انجام داد و خداوند همین مقدار از تلاش آن حضرت را، انجام کامل ذبح تلقى فرمود و از ایشان قبول کرد.
۹ - تسلیم بودن در برابر خدا و انجام فرمان او، از ویژگى هاى محسنان است. (فلمّا أسلما ... قد صدّقت الرءیا إنّا کذلک نجزى المحسنین)
۱۰ - احسان، از ارزش هاى والاى الهى و محسنان، داراى مقامى رفیع در پیشگاه خداوند (إنّا کذلک نجزى المحسنین)
موضوعات مرتبط
- ابراهیم(ع): احسان ابراهیم(ع) ۷; پاداش ابراهیم(ع) ۵; تحقق رؤیاى ابراهیم(ع) ۱; تکلیف ابراهیم(ع) ۱، ۲، ۵; رؤیاى ابراهیم(ع) ۳; فضایل ابراهیم(ع) ۷; وحى به ابراهیم(ع) ۱
- احسان: ارزش احسان ۱۰
- ارزشها :۱۰
- اسماعیل(ع): احسان اسماعیل(ع) ۷; حیات اسماعیل(ع) ۵; ذبح اسماعیل(ع) ۲، ۵; فضایل اسماعیل(ع) ۷
- تکلیف: توفیق عمل به تکلیف ۶
- خدا: پاداشهاى خدا ۵، ۶; سنتهاى خدا ۴
- رؤیا: رؤیاى صادق ۳
- سنتهاى خدا: سنت پاداش ۴
- عمل: عمل خیر ۸; نیت عمل خیر ۸
- محسنان :۷ انقیاد محسنان ۷ ۹; پاداش محسنان ۷ ۶; تضمین پاداش محسنان ۷ ۴; عمل به تکلیف محسنان ۷ ۹; فضایل محسنان ۷ ۹، ۱۰
- نیت: آثار نیت ۸
