الصافات ١١٧
ترجمه
| الصافات ١١٦ | آیه ١١٧ | الصافات ١١٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«الْمُسْتَبِینَ»: واضح و روشن. روشنگر و بیانگر (نگا: انعام / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱۱۴ - ۱۳۲سوره صافات
- بيان آيات متضمن خلاصه اى از داستان موسى و هارون عليهماالسلام و داستان الياس ودعوت اوعليه السلام
- حجتى بر توحيد كه در سخن الياس عليه السلام به قوم خود، با استناد به خالقبودن خدا اقامه شده است
- دو روايت درباره مراد از بعل در: اتدعون بعلا... وال ياسين
- سخنى پيرامون داستان الياس عليه السلام
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ آتَيْناهُمَا الْكِتابَ الْمُسْتَبِينَ «117» وَ هَدَيْناهُمَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ «118» وَ تَرَكْنا عَلَيْهِما فِي الْآخِرِينَ «119»
و به آن دو كتاب روشنگر داديم. و آن دو را به راه راست هدايت كرديم.
و براى آن دو در ميان آيندگان (نام نيك) باقى گذاشتيم.
پیام ها
1- ياد الطاف الهى به پيامبران پيشين، سبب آرامش و دلگرمى و دلدارى پيامبر اسلام و مسلمانان در شرايط سخت مكّه است. «وَ لَقَدْ مَنَنَّا»
2- برطرف شدن فشارهاى روحى از بزرگ‌ترين نعمتهاى الهى است. مَنَنَّا ...
نَجَّيْناهُما ... مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ
3- مردان خدا زمانى از نگرانى راحت مى‌شوند كه قومشان نيز راحت باشند. «وَ نَجَّيْناهُما وَ قَوْمَهُما مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ»
4- كسى كه مورد لطف و نصرت خداوند قرار گيرد، قطعاً پيروز خواهد شد.
جلد 8 - صفحه 55
«نَصَرْناهُمْ فَكانُوا هُمُ الْغالِبِينَ»
5- اول نجات از طاغوت، سپس دعوت به كتاب و راه خدا. نَجَّيْناهُما ... آتَيْناهُمَا الْكِتابَ الْمُسْتَبِينَ وَ هَدَيْناهُمَا
6- پيام‌ها و مضامين تورات و ديگر كتب آسمانى، بسيار روشن و قابل فهم همگان است. «الْكِتابَ الْمُسْتَبِينَ»
7- سخنان و نوشته‌هاى مربوط به تبليغ دين، بايد روشن و روشنگر باشد.
«الْكِتابَ الْمُسْتَبِينَ»
8- حتّى انبيا به راهنمايى خداوند نيازمندند. «هَدَيْناهُمَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ»
9- نام نيك، يكى از پاداش‌هاى الهى در دنياست. «تَرَكْنا عَلَيْهِما فِي الْآخِرِينَ» در اين سوره از حضرت نوح در آيه 78 و از ابراهيم عليه السلام در آيه 107 و از موسى و هارون عليهما السلام در آيه 119 با بقاى نام نيك، تجليل شده است.
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ آتَيْناهُمَا الْكِتابَ الْمُسْتَبِينَ (117)
وَ آتَيْناهُمَا: و عطا فرموديم حضرت موسى و هارون را، الْكِتابَ الْمُسْتَبِينَ:
كتابى را در غايت روشن و هويدا يعنى تورات كه مشتمل بود بر احكام بينه واضحه بيان اشياء مجهوله، و لذا مسمى به اين اسم شده، چه آن نزد بعضى لفظ عربى مشتق از (ورى الزند) يعنى آتش را از آتش زنه بيرون آوردن.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ لَقَدْ مَنَنَّا عَلى مُوسى وَ هارُونَ (114) وَ نَجَّيْناهُما وَ قَوْمَهُما مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ (115) وَ نَصَرْناهُمْ فَكانُوا هُمُ الْغالِبِينَ (116) وَ آتَيْناهُمَا الْكِتابَ الْمُسْتَبِينَ (117) وَ هَدَيْناهُمَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ (118)
وَ تَرَكْنا عَلَيْهِما فِي الْآخِرِينَ (119) سَلامٌ عَلى مُوسى وَ هارُونَ (120) إِنَّا كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ (121) إِنَّهُما مِنْ عِبادِنَا الْمُؤْمِنِينَ (122)
ترجمه
و بتحقيق منّت نهاديم بر موسى و هارون
و نجات داديم آن دو و قومشانرا از اندوه بزرگ
و يارى كرديم آنانرا پس بودند ايشان غلبه‌كنندگان
و داديم بآن دو كتاب واضحى را
و هدايت نموديم آن دو را براه راست
و باقى گذارديم براى آندو در آيندگان
ذكر خير سلام بر موسى و هارون را
همانا ما اينچنين پاداش ميدهيم نيكوكارانرا
همانا آن دواند از بندگان ما كه گروندگانند.
تفسير
خداوند منّان منّت نهاد بر حضرت موسى و هارون از پيغمبران بنى اسرائيل بنبوّت و رسالت و معجزات بسيار و منافع دينى و دنيوى بيشمار و نجات داد آن دو و تمام آنطائفه را كه دوازده قبيله بودند معروف بأسباط از دوازده پسر حضرت يعقوب ارهمّ و غم و اندوه بزرگى كه داشتند از تسلّط قبطيان و فوعون و فرعونيان بر آنها كه بر صغير و كبيرشان رحم نمى‌نمودند و شرح حالشان مكرّر ذكر شده كه بچه اعمال شاقه‌اى وادارشان ميكردند و خداوند ببركت آن دو وجود محترم نصرت داد ايشان را بر دشمنانشان و بر آنها غلبه نمودند بطوريكه نا انقراض عالم ذكر آن در السنه و افواه باقى است و بالاتر از همه آنكه خداوند كتاب تورية را كه مشتمل بر احكام بليغه و نصائح و مواعظ شافيه وافيه كافيه براى اداره امور دنيوى و اخروى آنها در آن عصر تا زمان حضرت عيسى عليه السّلام بود بآن دو عنايت فرمود و بشارت داد در آن معجزه پيغمبر آخر الزّمان از نسل حضرت اسمعيل كه عموى آنها بود و اولاد او را برادران خودشان ميخواندند و آنكه دين او كامل كننده تمام اديان و تا روز قيامت باقى است و هدايت نمود آن دو را براه راست بهشت و ولايت امير المؤمنين و ائمه طاهرين عليهم السلام و بقيّه آيات در قصّه نوح عليه السّلام بيان شد.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ آتَيناهُمَا الكِتاب‌َ المُستَبِين‌َ (117)
و داديم موسي و هارون را كتابي که حقايق را بيان ميفرمايد.
اول كتابي که از آسمان نازل شد تورية بود پس از آن زبور سپس انجيل بعدا قرآن و بر انبياء قبل از موسي صحف نازل ميشد صحف آدم شيث نوح ابراهيم و تورية را ميفرمايد إِنّا أَنزَلنَا التَّوراةَ فِيها هُدي‌ً وَ نُورٌ يَحكُم‌ُ بِهَا- النَّبِيُّون‌َ- الي قوله تعالي- وَ مَن لَم يَحكُم بِما أَنزَل‌َ اللّه‌ُ فَأُولئِك‌َ هُمُ الكافِرُون‌َ مائده آيه 48.
وَ آتَيناهُمَا الكِتاب‌َ و شرح نزول توريه را ميفرمايد وَ كَتَبنا لَه‌ُ فِي الأَلواح‌ِ مِن كُل‌ِّ شَي‌ءٍ مَوعِظَةً وَ تَفصِيلًا لِكُل‌ِّ شَي‌ءٍ فَخُذها بِقُوَّةٍ وَ أمُر قَومَك‌َ يَأخُذُوا بِأَحسَنِها اعراف آيه 142 که حضرت موسي بر حسب وعده الهي رفت چهل شب در ميقات تا الواح توريه بر او نازل شد.
وَ آتَيناهُمَا الكِتاب‌َ المُستَبِين‌َ سؤال تورية بر موسي نازل شد چرا مي- فرمايد و آتيناهما جواب هارون شركت داشت با موسي در دعوت و در تمام امور چنانچه حضرت موسي درخواست كرد از پروردگار وَ اجعَل لِي وَزِيراً مِن أَهلِي هارُونَ أَخِي اشدُد بِه‌ِ أَزرِي وَ أَشرِكه‌ُ فِي أَمرِي طه آيه 30 الي 33 غاية الامر
جلد 15 - صفحه 185
از جانب حق بر موسي و بتوسط موسي بر هارون.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 117)- در سومین مرحله به مواهب معنوی که خدا به این قوم از بند رسته عنایت فرمود اشاره کرده، می‌گوید: «ما به آن دو کتاب روشنگر دادیم» (وَ آتَیْناهُمَا الْکِتابَ الْمُسْتَبِینَ).
آری «تورات» کتاب مستبین یعنی کتاب روشنگر بود، و به تمام نیازمندیهای دین و دنیای بنی اسرائیل در آن روز پاسخ می‌گفت، همان گونه که در آیه 44 سوره مائده نیز می‌خوانیم: «ما تورات را نازل کردیم که هم در آن هدایت بود و هم نور و روشنائی».
ج4، ص157
نکات آیه
۱ - موسى و هارون(علیهماالسلام)، برخوردار از کتاب آسمانى (تورات) و شریعت مستقل و جدا از شریعت الهى پیشین (و ءاتینهما الکتب) دریافت کتاب آسمانى، مى تواند حاکى از دریافت شریعت مستقل و جدا از شریعت سابق باشد.
۲ - کتاب آسمانى موسى و هارون (علیهماالسلام) (تورات)، برخوردار از پیام ها و مضامینى بسیار روشن و قابل فهم براى همگان (و ءاتینهما الکتب المستبین) «مستبین» به معناى «مبین» (روشن و روشنگر) است و «سین» و «تا» در آن براى تأکید و مبالغه است; یعنى، بسیار روشن و روشنگر.
۳ - هارون(ع)، شریک موسى(ع) در امر رسالت (و ءاتینهما الکتب المستبین)
۴ - اعطاى کتاب (تورات) به موسى و هارون (علیهماالسلام)، از نعمت هاى بزرگ الهى به ایشان (و لقد مننّا على موسى و هرون ... و ءاتینهما الکتب المستبین)
موضوعات مرتبط
- انبیا: تاریخ انبیا ۱
- تورات: تورات از کتب آسمانى ۱; سهولت تورات ۲; وضوح تورات ۲; ویژگیهاى تورات ۲
- خدا: نعمتهاى خدا ۴
- موسى(ع): دین موسى(ع) ۱; شریک رسالت موسى(ع) ۳; کتاب آسمانى موسى(ع)۱; نعمتهاى موسى(ع) ۴; ویژگیهاى کتاب آسمانى موسى(ع) ۲
- نعمت: مراتب نعمت ۴; نعمت تورات ۴
- هارون(ع): شریعت هارون(ع) ۱; کتاب آسمانى هارون(ع) ۱; نعمتهاى هارون(ع) ۴; نقش هارون(ع) ۳; ویژگیهاى کتاب آسمانى هارون(ع) ۲
