ص ٤٨
ترجمه
| ص ٤٧ | آیه ٤٨ | ص ٤٩ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«الْیَسَعَ»: نام یکی از انبیاء بنی‌اسرائیل است و بعضی معتقدند که او همان یوشع‌بن‌نون است. برخی هم او را همان إلیاسین که إلیاس باشد می‌دانند. «ذَالْکِفْلِ»: نام یکی از انبیاء بنی‌اسرائیل است که سرپرستی مریم را به عهده گرفت و زکریّا نام دارد.
تفسیر
- آيات ۴۱ - ۴۸ سوره ص
- مقصود از نصب و عذاب كه ايوب عليه السلام بدان مبتلا بود
- وجه اينكه ايوب ع ابتلاء خود به آن دو را به شيطان نسبت داد انى مسنى الشيطان بنصبو عذاب .
- بيان امكان مداخله شيطان در ابدان و اموال و ديگر متعلقات مادى معصومين عليهم السلام
- استجاب دعاى ايوب عليه السلام با شفاى امراضش و بازگرداناهل او به او
- وجه اينكه ابراهيم و اسحق و يعقوب عليهم السلام را به داشتن دست و چشم مدح فرمود
- معناى اينكه در تعليل مدح ايشان فرمود: انا اخلصنا هم بخالصة ذكرى الدار
- گفتارى درباره سرگذشت ايوب عليه السلام در قرآن و حديث
- رواياتى در ذيل داستان ايوب عليه السلام و ابتلائات او
- خبرى از يسع و ذوالكفل
نکات آیه
۱ - یادآورى سرگذشت اسماعیل، الیسع و ذاالکفل (علیهم السلام)، توصیه خداوند به پیامبر(ص) (و اذکر إسمعیل و الیسع و ذاالکفل)
۲ - سرگذشت اسماعیل، الیسع و ذاالکفل (علیهم السلام)، درس آموز و سازنده براى پیامبراسلام(ص) و مؤمنان (و اذکر إسمعیل و الیسع و ذاالکفل) توصیه خدا به پیامبر(ص) مبنى بر یادآورى سرگذشت اسماعیل(ع) و...، مى تواند به منظور درس آموزى و سازندگى باشد.
۳ - اسماعیل، الیسع و ذاالکفل (علیهم السلام)، از افراد خیّر و نیکوکار بودند. (و کلّ من الأخیار) اخیار به دو معنا است: ۱- جمع «خیّر» - با تشدید یاء - به معناى نیکوکار است. ۲- جمع «خیْر» - به سکون یاء - در مقابل «شرّ» است. برداشت یاد شده مبتنى بر فرض نخست است.
۴ - اسماعیل، یسع و ذاالکفل (علیهم السلام) از خوبان و نیکان بودند. (و کلّ من الأخیار)
۵ - پیامبران، از هرگونه گناه و خطاکارى معصوم اند. (و کلّ من الأخیار) توصیف اسماعیل(ع) و... از سوى خداوند به «أخیار» - به صورت مطلق - گویاى این حقیقت است که پیامبران در همه افعال و صفات خود از نیکان بودند و از آنان جز خوبى و کار خیر، سرنمى زد و این همان حقیقت عصمت است.
۶ - اسماعیل، الیسع و ذاالکفل (علیهم السلام) اسوه و الگوى انسان ها (و اذکر إسمعیل و الیسع و ذاالکفل و کلّ من الأخیار) برداشت یاد شده از آن جا است که آیه شریفه، درصدد بیان سرگذشت شخصیت هایى است که براى پیامبراسلام(ص) و مؤمنان درس آموز و سازنده است.
روایات و احادیث
۷ - «عبدالعظیم بن عبداللّه الحسنى قال کتبت إلى أبى جعفر(ع) أعنى محمدبن على بن موسى(ع) أسأله عن ذى الکفل ما اسمه؟ و هل کان من المرسلین؟ فکتب صلوات اللّه علیه: بعث اللّه تعالى جلّ ذکره مائة ألف نبىّ و أربعة و عشرین ألف نبىّ . المرسلون منهم ثلاثمائة و ثلاثة عشر رجلاً و أنّ ذاالکفل منهم (صلوات اللّه علیه) و کان بعد سلیمان بن داود و کان یقضى بین الناس ... و کان اسمه عویدیا و هو الذى ذکره اللّه تعالى جلّت عظمته فى کتابه حیث قال: «و اذکر إسماعیل و الیسع و ذاالکفل کلّ من الأخیار»;[۱] عبدالعظیم حسنى گوید: به امام جواد(ع) نامه نوشتم... و از اسم ذى الکفل سؤال نمودم و این که او از پیامبران مرسل بود؟ حضرت در جواب نوشت: خداوند ۱۲۴ هزار پیامبر فرستاده که ۳۱۳ نفر آنان مرسل بودند و ذاالکفل از جمله این ۳۱۳ نفر بود و زمان وى بعد از سلیمان(ع) بود و او بین مردم قضاوت مى کرد... و اسم او عویدیا بود و این همان است که خداوند - جلّت عظمته - نام او را در قرآن آورده و فرموده: (واذکر فى الکتاب إسماعیل و الیسع و ذاالکفل کلّ من الأخیار)».
موضوعات مرتبط
- ابرار :۳، ۴
- اسماعیل(ع): عبرت از قصه اسماعیل(ع) ۲; عمل خیر اسماعیل(ع) ۳; فضایل اسماعیل(ع) ۴، ۶
- الگوگیرى: الگوگیرى از اسماعیل(ع) ۶; الگوگیرى از الیسع(ع) ۶; الگوگیرى از ذوالکفل(ع) ۶
- الیسع(ع): عبرت از قصه الیسع(ع) ۲; عمل خیر الیسع(ع) ۳; فضایل الیسع(ع) ۴، ۶
- انبیا: عصمت انبیا ۵; مقامات انبیا ۵
- تاریخ: عبرت از تاریخ ۲
- تربیت: الگوهاى تربیت ۶
- خدا: توصیه هاى خدا ۱
- ذکر: ذکر قصه اسماعیل(ع) ۱; ذکر قصه الیسع(ع) ۱; ذکر قصه ذوالکفل(ع) ۱
- ذوالکفل(ع): عبرت از قصه ذوالکفل(ع) ۲; عمل خیر ذوالکفل(ع) ۳; فضایل ذوالکفل(ع) ۴، ۶
- عبرت: عوامل عبرت ۲
- مؤمنان: عبرت مؤمنان ۲
- محمد(ص): توصیه به محمد(ص) ۱; عبرت محمد(ص) ۲
- معصومان :۵
منابع
- ↑ قصص الأنبیاء راوندى، ص ۲۱۳، ح ۲۷۷; بحارالأنوار، ج ۱۳، ص ۴۰۵، ح ۲.
