الصافات ٨٤
ترجمه
| الصافات ٨٣ | آیه ٨٤ | الصافات ٨٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«سَلِیمٍ»: سالم. پاک از شرک. «قَلْبٍ سَلِیمٍ»: (نگا: شعراء / ).
تفسیر
- آيات ۷۱ - ۱۱۳ سوره صافات
- بيان آيات مربوط به منزلت نوح عليه السلام و اجابت دعاى او
- نكته اى درباره اينكه فرمود: سلام على نوح فى العالمين
- بيان آيات مربوط به ابراهيم عليه السلام و دعوت آن جناب
- مراد از قلب سليم داشتن ابراهيم عليه السلام عدم تعلق او به غير خدا است
- وجه اينكه ابراهيم عليه السلام به ستارگان نظر افكند و سپس از بيمارى خود خبر دادفنظر نظرة فى النجوم فقال انى سقيم
- سخنان ابراهيم عليه السلام با بت ها!
- و احتجاج او با بت پرستان
- معنى و وجه اينكه فرمود خدا اعمال شما را خلق كرده والله خلقكم و ما تعملون
- فصلى ديگر از داستان ابراهيم ع
- مراد ابراهيم عليه السلام از اينكه فرمود: انى ذاهب الى ربى سيهدين
- گفتگوى ابراهيم و اسمعيل عليهماالسلام درباره رؤ ياى ذبح و...
- ابراهيم و اسماعيل عليهماالسلام سربلند از آزمايش بزرگ الهى و...
- رواياتى درباره مراد از قلب سليم و اينكه ابراهيم عليه السلام فرمود: انى سقيم
- حديثى از امام رضاع كه مى فرمايد خدا را دو اراده و مشيت است .
- چند روايت درباره داستان ذبح اسمعيل و اينكه ذبيحاسمعيل بوده نه اسحق
نکات آیه
۱ - ابراهیم(ع)، با قلبى سلیم به پیشگاه پروردگار بار مى یافت. (لإبرهیم . إذ جاء ربّه بقلب سلیم)
۲ - ابراهیم(ع)، برخوردار از قلبى سالم و پاک از آفت ها و امراض روحى، اخلاقى و شخصیتى (إذ جاء ربّه بقلب سلیم) «سلیم» صفت مشبهه و مشتق از «سلامت» (پاکى از امراض دردها و آفت ها) است. توصیف قلب به «سلیم» بودن، اشاره به انواع امراض و آفت هاى روحى، اخلاقى و شخصیتى دارد.
۳ - برخوردارى از قلب سلیم، برجسته ترین صفت ابراهیم(ع) (إذ جاء ربّه بقلب سلیم)
۴ - قلب سالم از امراض روحى و اخلاقى، پایه و اساس خصلت هاى پسندیده و کمالات انسانى (إذ جاء ربّه بقلب سلیم) برداشت یاد شده به خاطر این نکته است که از میان انواع اوصاف پسندیده ابراهیم(ع)، تنها به صفت «قلب سلیم» اشاره شده است که در واقع، شرط بار یافتن به درگاه الهى است. ضمن این که نوعاً تمامى خصلت ها و رفتارهاى ناپسند، از قلب ناسالم نشأت مى گیرد.
۵ - نقش قلب سالم و پاک، در موفقیت رهبران و مبلغان دینى (إذ جاء ربّه بقلب سلیم)
۶ - پاک سازى قلب و دل، از هرگونه امراض روحى و اخلاقى، شرط تقرب به خدا و بار یافتن به درگاه او (إذ جاء ربّه بقلب سلیم)
۷ - برخوردار بودن از قلبى سالم و پاک، نخستین و مهم ترین صفت از اوصاف شیعه و پیرو راستین خط پیامبران (و إنّ من شیعته لإبرهیم . إذ جاء ربّه بقلب سلیم) برداشت یاد شده با توجّه به این نکته است که خداوند، پس از معرفى ابراهیم(ع) به عنوان شیعه و پیرو نوح پیامبر، او را به داشتن قلب سلیم توصیف فرمود.
روایات و احادیث
۸ - «فى المجمع «بقلب سلیم» من کلّ ما سوى اللّه تعالى لم یتعلق بشىء غیره، عن أبى عبداللّه(ع);[۱] در «مجمع البیان» آمده است: قلب سلیم قلبى است که سالم از هر چیز غیر از خداى تعالى باشد و به چیزى غیر از او وابسته نباشد و این معنا از امام صادق(ع) روایت شده است».
موضوعات مرتبط
- ابراهیم(ع): ابراهیم(ع) در محضر خدا ۱; اخلاق ابراهیم(ع) ۲; تنزیه ابراهیم(ع) ۲; سلامتى قلب ابراهیم(ع) ۱، ۲، ۳; شخصیت ابراهیم(ع) ۲; فضایل ابراهیم(ع) ۱، ۲، ۳
- انبیا: سلامتى قلب پیروان انبیا ۷; صفات پیروان انبیا ۷
- تقرب: شرایط تقرب ۶
- رهبران دینى: عوامل موفقیت رهبران دینى ۵
- صفات: صفات پسندیده ۴
- قلب: اهمیت سلامتى قلب ۴، ۵، ۶، ۷; مراد از قلب سلیم ۸
- مبلغان: عوامل موفقیت مبلغان ۵
منابع
- ↑ مجمع البیان، ج ۸، ص ۷۰۱; تفسیر برهان، ج ۴، ص ۲۵، ح ۲.
