النحل ١٠
ترجمه
النحل ٩ | آیه ١٠ | النحل ١١ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«مِنَ السَّمَآءِ»: از جانب آسمان. از ابر. «شَرابٌ»: نوشیدن. «شَجَرٌ»: درختان. گیاهان (نگا: روحالمعانی). «فِیهِ»: در آن. مرجع ضمیر (ه) واژه (شَجَرٌ) است. «تُسِیمُونَ»: حیوانات را میچرانید.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۲۱،سوره نحل
- بيان مفاد كلى سوره نحل و مكى و مدنى بودن آيات آن
- مراد از امر خدا و معناى ((اتى امر الله فلا تستعجلوه )) و وجوهى كه در اين باره گفته شده است
- رد نظريه ديگر مفسرين درباره مفاد آيه شريفه
- اشاره به آنچه كه از اين آيات قرآنى درباره حقيقت روح استفاده مى شود
- بيان معناى آيه : ((ينزل الملائكة بالروح من امره ...))
- وجوه مختلفى كه مفسران در پيرامون معناى آيه فوق ذكر كرده اند
- بعثت پيامبران و انزال ملائكه منوط به مشيت خداوند است
- رد سخن بعضى مفسرين در استدلال به آيه بر عدم شرط استعداد و و قابليت در امررسالت
- اشاره به دو مرحله داشتن انذار پيامبران هم در عقيده و هم درعمل
- احتجاج بر وحدانيت خدا از دو جهت : از راه خلق كردن و از راه تدبير
- غرض از ذكر اينكه خلقت انسان از نطفه اى ناچيز است بيان بى شرمى و وقاحت بشر است
- اشاره به فوائد انعام (شتر، گاو، گوسفند) و هدف از خلقت آنها
- بر خدا است كه قصد سبيل (راه هدايت ) را معين و روشن كند (و على الله قصدالسبيل ...)
- اختلاف دو فرقه اشاعره و معتزله در دلالت آيه
- سه قسم احتجاج براى سه گروه مختلف از انسانها بر وحدانيت خدا در ربوبيت
- معناى ((وترى الفلك مواخر فيه ))
- اركان سه گانه الوهيت و ربوبيت : خالق بودن ، منعم بودن و عالم بودن به درون وبرون انسان
- بيان نكته اى كه در تعليل ((و ان تعدوا نعمة الله لا تحصوها)) به ((ان الله لغفوررحيم )) وجوددارد
- رواياتى در ذيل آيه ((اتى امر الله فلا تستعجلوه ))
- نقد استدلال برخى از علماء به روايات فوق الذكر
- روايتى كه در آن ((اتى امر الله )) به ظهور مهدى عليه السلام تطبيق شده است
- رواياتى درباره حكم شرعى بول و گوشت چهارپايان
- دو روايت در تطبيق جمله : ((و بالنجم هم يهتدون )) بر ائمهاهل بيت عليهم السلام
نکات آیه
۱- نزول آب (باران) از آسمان، تنها به دست خداست. (هو الذى أنزل من السّماء ماء)
۲- فرستادن آب (باران) از آسمان (ابر) از نشانه هاى توحید است. (سبحنه و تعلى عمّا یشرکون ... هو الذى أنزل من السّماء ماء)
۳- رویش گیاهان و به وجود آمدن مراتع و جنگلها، در اثر نزول باران است. (أنزل من السّماء ماء ... و منه شجر) «شجر» شامل گیاه بدون ساقه و با ساقه مى شود که از آنها به مراتع و جنگلها تعبیر شد.
۴- چراى دامها از جمله فواید مرتعها و گیاهان است. (و منه شجر فیه تسیمون) «تسیمون» (از اسامة) به معناى چرانیدن گوسفندان است.
۵- آبهاى زمین در گذشته از آسمان فرود آمده است. (هو الذى أنزل ... تسیمون . ینبت) به اینکه باریدن باران منحصر به زمان گذشته نبود. اما از آن با فعل «أنزل» به صورت ماضى تعبیر شده است; ولى «تسیمون» و «ینبت» به صورت مضارع بیان گردیده، در صورتى که اینها از نتایج باران است. از این رو مى توان استفاده کرد که مقصود از «أنزل» در این جا، بارانهاى معمولى که از ابرها فرو مى ریزند نیست; بلکه اشاره به بارانهایى است که قبلاً بر زمین باریده است تا زمین سرد شده و آب در نقاط کم ارتفاع و نیز طبقات زمین ذخیره گشته است.
۶- بهره بردارى از آب و گیاه حق همگانى است (هو الذى أنزل من السّماء ماء لکم منه شراب و منه شجر فیه تسیمون . ینبت لکم)
موضوعات مرتبط
- آب: استفاده از آب ۶; منابع آب ۵
- آسمان: فواید آسمان ۱
- آیات خدا: آیات آفاقى ۲ ا
- موال عمومی ۶:
- انسان: حقوق انسان ۶
- باران: بارش باران ۲; فواید باران ۳; منشأ باران ۱، ۵
- توحید: توحید افعالى ۱; دلایل توحید ۲
- جنگلها: عوامل پیدایش جنگلها ۳; فواید جنگلها ۴
- چهارپایان: چراى چهارپایان ۴
- حقوق: حق تمتع ۶
- خدا: اختصاصات خدا ۱
- زمین: تاریخ زمین ۵
- گیاهان: استفاده از گیاهان ۶; عوامل رویش گیاهان ۳; فواید گیاهان ۴