هود ٣٣
| کپی متن آیه |
|---|
| قَالَ إِنَّمَا يَأْتِيکُمْ بِهِ اللَّهُ إِنْ شَاءَ وَ مَا أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ |
ترجمه
| هود ٣٢ | آیه ٣٣ | هود ٣٤ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«یَأْتِیکُم بِهِ»: آن را به شما می‌رساند.
تفسیر
- آيات ۳۵ - ۲۵، سوره هود
- نوح (ع ) نذير مبين بوده و رسالتش بازداشتن مردم از عبادت غير خدا و انذارشان از عذاببوده است
- انگيزه بت پرستى قوم نوح (ع ) و محاجه آن جناب با آنان در سطح فهمشان
- خروج از اسلام ، خروج از نظام آفرينش است و عذاب و هلاكت در پى دارد
- دليلاول توانگران و اشراف قوم نوح (ع ) كه در رد دعوت آن حضرتاستدلال كردند به اينكه او نيز چون آنان بشر است
- استدلال دوم قوم نوح (ع ) در رد دعوت آن جناب به اينكه افراد پا برهنه و مستمند و پستبه تو ايمان آورده اند!
- سومين سخن نوح (ع ) خطاب به نوح و پيروانش : ما شما را دروغگو مى پنداريم
- پاسخ حضرت نوح (ع ) به استدلال كفار
- جواب نوح (ع ) به استدلال اول قوم خود گفتند: ((ما نراك الا بشرا مثلنا))
- نفى اجبار و اكراه در دين ، در شريعت نوح كه كهن ترين شرايع است تشريع شده بود
- جواب نوح (ع ) به اين سخن قوم خود كه مؤ منين با او را پست و ضعيف توصيف كردند،به اينكه او آنان را خود نمى راند و حساب همه با خدا است
- پاسخ نوح (ع ) به اين حجت اشراف قوم خود كه به نوح (ع ) و پيروانش گفتند ما درشما برترى و فضلى بر خود نمى بينم
- پندارهاى جاهلانه عوام الناس درباره انبياء (ع ) و توقعات نابجايشان از آنان
- (پيرامون قدرت انبياء و اولياء به اذن خدا، و عدماستقلال ممكنات از واجب الوجود، نه در ذات و نه در آثار)
- ديدگاه اشراف قوم نوح (ع ) درباره تقيسيم جامعه به دو طبقه بالا و پايين و مبارزه نوح(ع ) با اين اعتقاد باطل
- ملاك فضيلت ، پاكى نفس و صفاى باطن است نه امتيازات و برتريهاى مادى و ظاهرى
- سخن آخر قوم نوح (ع ) به آن جناب : ((اگر از راستگويان هستى ، عذابى را كه وعده مىدهى بياور!))
- جواب نوح (ع ): من اختيار ندارم ، آوردن عذاب به دست خدا است و بسته به مشيت او مىباشد
- معناى ((غى )) و فرق بين اغوا و اضلال و معناى اراده و اشاره به تفاوت بين اراده ما واراده خدا
- بيان جواز انتساب اغواى مجازاتى به خداى تعالى و اشاره به اينكه غذاباستيصال قوم نوح (ع ) مسبوق به اغواى خداوند بوده است
- وجوه ديگرى كه در معناى جمله : ((ان كان اللّه يريدان يغويكم )) گفته شده است
- مشابهت و همانندى احتجاجات نوح (ع ) با قوم خود، با احتجاجات پيغمبر گرامى اسلام (ص) با مشركين زمان خود
- بحث روايتى
- (دو روايت در ذيل آيه : ((لا ينفعكم نصحى ...)) و ((ام يقولون افتريه ...)))
تفسیر نور (محسن قرائتی)
قالَ إِنَّما يَأْتِيكُمْ بِهِ اللَّهُ إِنْ شاءَ وَ ما أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ «33»
(نوح گفت:) همانا اگر خداوند اراده كند، آن را بر سر شما خواهد آورد و شما قدرت خنثى كردن (و مقاومت در برابر) آن را نخواهيد داشت.
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
قالَ إِنَّما يَأْتِيكُمْ بِهِ اللَّهُ إِنْ شاءَ وَ ما أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ (33)
قالَ إِنَّما يَأْتِيكُمْ بِهِ اللَّهُ إِنْ شاءَ: فرمود نوح عليه السّلام: اين است و جز اين نيست كه بياورد و نازل كند آن عذاب را خداوند قهّار اگر بخواهد و مشيتش تعلق يابد عاجلا و آجلا. يعنى آوردن آن دست من نيست، هر وقتى كه اراده الهى بوقوع آن شود، هرآينه به فعل آيد بدون تقديم و تأخرى. وَ ما أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ:
و نيستيد شما عاجز كنندگان قادر متعال را از تعذيب او شما را به آنكه در دفع آن كوشيد، يا از او فرار نمائيد؛ بالاخره از تحت قدرت و سلطنت الهى خارج نشويد.
جلد 6 - صفحه 59
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
قالُوا يا نُوحُ قَدْ جادَلْتَنا فَأَكْثَرْتَ جِدالَنا فَأْتِنا بِما تَعِدُنا إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ (32) قالَ إِنَّما يَأْتِيكُمْ بِهِ اللَّهُ إِنْ شاءَ وَ ما أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ (33) وَ لا يَنْفَعُكُمْ نُصْحِي إِنْ أَرَدْتُ أَنْ أَنْصَحَ لَكُمْ إِنْ كانَ اللَّهُ يُرِيدُ أَنْ يُغْوِيَكُمْ هُوَ رَبُّكُمْ وَ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ (34) أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ إِنِ افْتَرَيْتُهُ فَعَلَيَّ إِجْرامِي وَ أَنَا بَرِي‌ءٌ مِمَّا تُجْرِمُونَ (35)
ترجمه
ترجمه- گفتند اى نوح همانا مجادله نمودى با ما پس زياد كردى جدال با ما را پس بياور براى ما آنچه را وعده ميدهى ما را اگر هستى از راستگويان
گفت جز اين نيست كه ميآورد بشما آنرا خدا اگر بخواهد و نيستيد شما عاجز كنندگان
و سود نميدهد شما را نصيحت نمودن من اگر بخواهم كه نصيحت كنم شما را اگر باشد خدا كه بخواهد آنكه خائب گرداند شما را او است پروردگار شما و بسوى او باز ميگرديد
بلى ميگويند افتراء ميبندد آنرا بگو اگر افتراء بستم آنرا پس بر من است و بال گناه من و من مبرّى هستم از آن گناهى كه شما ميكنيد.
تفسير
قوم حضرت نوح پس از استماع بيانات مشروحه در آيات سابقه در جواب اظهار نمودند كراهت خودشان را از قبول دعوت و ادامه صحبت آنحضرت باين تقريب كه محاجّه و مجادله و مخاصمه تو با ما بطول انجاميد و مؤثّر در ما نشد و
جلد 3 صفحه 77
نميشود اگر راست ميگوئى كه خدا بر ما عذاب نازل مينمايد در صورتى كه باقى بر طريقه خود باشيم از خدا بخواه كه بوعده خود عمل نمايد و حضرت نوح در جواب فرمود كه نزول عذاب منوط به اراده الهى است دير يا زود شما نميتوانيد آنرا دفع كنيد و نه از آن فرار نمائيد و اگر باز بخواهم شما را نصيحت كنم بحال شما فائده ندارد اگر خدا خواسته باشد شما را بحال خودتان واگذار فرمايد و هدايت بخير و ارشاد بحق نفرمايد چون اعراض از ذكر نموديد و اصرار بر كفر و معصيت داريد ولى لازم نيست من طلب عذاب كنم خداوند پروردگار شما است و هر وقت باشد باز گشت شما به او است و جزاى اعمال شما را خواهد داد و بنابراين مراد از اغواء خائب و محروم نمودن خداوند است آنها را از رحمت و ثواب خود بسوء اختيار خودشان و بعضى گفته‌اند مراد عقاب يا هلاك آنها است چون اغواء باين معانى استعمال ميشود و قطعا مقصود وادار نمودن بكفر و ضلالت نيست چون خداوند منزّه از فعل قبيح است و در آيه اخيره اعراض از مطالب سابقه شده و تصريح به ادّعاء كفّار فرموده كه ميگويند حضرت نوح و يا پيغمبر خاتم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بخدا افتراء بستند و بايد يكى از آن دو در جواب آنها بگويند كه اگر ادّعاء شما حق باشد گناه جرم من بعهده من است و مربوط بشما نيست چنانچه گناه جرم شما كه افتراء بمن بستيد در اين نسبت و تهمت بعهده شما است و من مبرّى و منزّهم از افتراء و گناه آن ..
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
قالَ إِنَّما يَأتِيكُم بِهِ اللّه‌ُ إِن شاءَ وَ ما أَنتُم بِمُعجِزِين‌َ (33)
حضرت نوح [ع] فرمود اينکه عذابي که مطالبه ميكنيد خداوند تبارك و تعالي
جلد 11 - صفحه 45
بموقع خود که مشيّتش اقتضاء كند وفق حكمت و مصلحت ميآورد براي شما و شما در آن موقع هيچ چاره‌اي نداريد.
قالَ إِنَّما يَأتِيكُم بِهِ اللّه‌ُ عذاب و ثواب بمعني مصدري فعل الهي است يعني خداوند عذاب ميكند و ثواب ميدهد از قدرت بشر خارج است و وقت نزولش را ميداند و آني تقديم و تأخير ندارد و در موقع نزول هم احدي قدرت بر دفع آن ندارد وَ ما أَنتُم بِمُعجِزِين‌َ که بتوانيد عذاب خدا را جلوگيري كنيد و نگذاريد عذاب بشما متوجه شود.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 33)- نوح در برابر این بی‌اعتنایی، لجاجت و خیره‌سری، با جمله کوتاهی چنین «پاسخ گفت: تنها اگر خدا اراده کند به این تهدیدها و وعده‌های عذاب تحقق می‌بخشد» (قالَ إِنَّما یَأْتِیکُمْ بِهِ اللَّهُ إِنْ شاءَ).
ولی به هر حال این از دست من خارج است و در اختیار من نیست، من فرستاده اویم، و سر بر فرمانش دارم، بنابراین مجازات و عذاب را از من مخواهید.
اما بدانید هنگامی که فرمان عذاب فرا رسد «شما نمی‌توانید از چنگال قدرت او بگریزید، و به مأمن و پناهگاهی فرار کنید»! (وَ ما أَنْتُمْ بِمُعْجِزِینَ).
نکات آیه
۱- نزول عذاب بر کفرپیشگان ، به دست خدا و به مشیت اوست. (إنما یأتیکم به الله)
۲- نازل کردن عذاب بر کفرپیشگان ، در اختیار پیامبران نیست. (فأتنا بما تعدنا ... قال إنما یأتیکم به الله إن شاء) کفرپیشگان با مخاطب قراردادن نوح(ع) از او خواستند تا تهدیدهاى اعلام شده را تحقق بخشد. حضرت نوح(ع) با آوردن کلمه «انما» - که دلالت بر حصر دارد - به این معنا اشاره مى کند که: آوردن عذاب از شؤون خداوند است و در اختیار بشر نیست.
۳- نوح(ع) در پاسخ به عذاب طلبى کفرپیشگان ، نزول عذاب را در گرو مشیت الهى دانست و گریز از عذابهاى الهى را غیرممکن شمرد. (قال إنما یأتیکم به الله إن شاء و ما أنتم بمعجزین)
۴- مشیت خداوند ، غیر قابل تخلف است. (إنما یأتیکم به الله إن شاء)
۵- هیچ کس ، توان ایستادگى در برابر مشیت الهى را ندارد. (إنما یأتیکم به الله إن شاء و ما أنتم بمعجزین)
۶- هیچ کس و هیچ چیز ، بر خداوند حاکمیتى ندارد. (فأتنا بما تعدنا ... قال إنما یأتیکم به الله إن شاء)
۷- وعیدهاى خداوند و تهدیدهاى او ، حتى پس از ابلاغ آنها به مردم ، هرگز خدا را به تحقق بخشیدن آنها ملزم نمى کند. (فأتنا بما تعدنا ... قال إنما یأتیکم به الله إن شاء) نوح(ع) با مقید ساختن نزول عذاب به مشیت الهى (إن شاء) درصدد بیان این نکته است که: اعلام آن وعیدها و تهدیدها، هر چند از ناحیه خداوند بوده، ولى این امر موجب نمى شود که خداوند درتحقق بخشیدن به آنهاملزم باشد او در هر حال مختار است: اگر خواست آن وعیدها را تحقق مى بخشد و اگر نخواست چنین نخواهد کرد.
۸- کفرپیشگان نه مى توانند از نزول عذاب الهى جلوگیرى کنند و نه قادرند از گرفتارشدن به آن ، خود را رهایى بخشند. (إنما یأتیکم به الله ... و ما أنتم بمعجزین) إعجاز (مصدر معجزین) به معناى فرار کردن و از دسترس خارج شدن است. بنابراین «ما أنتم بمعجزین»; یعنى ، [پس از نزول عذاب] نمى توانید فرار کنید و خود را از عذاب برهانید.
۹- پاسخ نوح(ع) به عذاب طلبى کفرپیشگان ، پاسخى آمیخته با درس توحید و خداشناسى بود. (فأتنا بما تعدنا ... قال إنما یأتیکم به الله إن شاء و ما أنتم بمعجزین)
موضوعات مرتبط
- انبیا: محدوده اختیارات انبیا ۲
- انسان: عجز انسان ها۵
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۶
- خدا: اختصاصات خدا ۶; اختیار خدا ۷; تحقق تهدیدهاى خدا ۷; تحقق وعیدهاى خدا ۷; حاکمیت بر خدا ۶; حاکمیت خدا ۶; حتمیت مشیت خدا ۴، ۵; مشیت خدا ۱، ۳; نجات از عذابهاى خدا ۸
- عذاب: درخواست عذاب ۳، ۹; منشأ عذاب ۱، ۲، ۳
- قوم نوح: حتمیت عذاب قوم نوح ۳; خواسته هاى قوم نوح ۳، ۹
- کافران: حتمیت عذاب کافران ۸; عجز کافران ۸; عذاب کافران ۱، ۲
- موجودات: عجز موجودات ۶
- نوح(ع): تعالیم نوح(ع) ۹; توحید نوح(ع) ۹; خداشناسى نوح(ع) ۹; قصه نوح(ع) ۹; نوح(ع) و خواسته هاى قوم نوح ۹
منابع
