الأعلى ٥
ترجمه
| الأعلى ٤ | آیه ٥ | الأعلى ٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«غُثَآءً»: گیاهان خشکیده و درهم ریخته‌ای که سیل آن را به کنار می‌اندازد. خس و خاشاک و برگهای پوسیده. «أَحْوی»: سیاه تیره.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۹، سوره اعلى
- مضمون كلمه سوره مباركه اعلى
- توضيح معناى اينكه فرود: ((سبّح اسم ربّك - نام پروردگارت را تنزيه كن ))
- اقوال مختلف در اين باره
- مظاهر تدبير الهى : خلقت ، تسويه ، تقدير، هدايت ، و...
- معناى ((اقراء)) در ((سنقرئك فلا تنسى )) و مفاد استثناء ((الّا ماشاء اللّه ))
- آسوده خاطر نموده پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله از چيست تلقى وحى الهى و حفظ آن
- معناى اينكه خطاب به پيامبر (صلى الله عليه و آله ) فرمود: ((و نيسّرك لليسرى تورا براى يسرى آسان مى كنيم )) و نكته اى كه اين تعبير متضمّن است
- سودمند واقع شدن شرط اساسى تذكره و اشاره به گفتار مفسرين درباره شرط مذكور
- معناى اينكه شقىّ دوزخى در آتش نه مى ميرد و نه زنده مى شود،
- مراد از تزّكى در: ((قد افلح من تزكّى ))
- (رواياتى در ذيلآيات : ((سبّح اسم ربك الاعلى ))، ((سنقرئك فلاتنسى ))، ((قذ افلح من تزّكى )) ودرباره صحف اولى )
- روايتى درباره عدد انبياء الهى و كتب و صحيفه هاى آنها
نکات آیه
۱ - تبدیل گیاهان سبز و خرّم، در زمانى کوتاه به خس و خاشاک تیره و سیاه فام، کار خداوند است. (فجعله غثاء أحوى) «غثاء» به گیاهان خشکى گفته مى شود که روى سیلاب ها، قرار گرفته و جابه جا مى شوند و «أحوى» به معناى سیاه پر رنگ است. (مفردات راغب)
۲ - پژمرده ساختن گیاهان و تبدیل آن به هیزم و خرده کاه، جلوه هاى حاکمیت تدبیر خداوند بر جهان هستى است. (ربّک ... الذى أخرج المرعى . فجعله غثاء أحوى) در این آیات، همان گونه که رویاندن گیاهان از جلوه هاى ربوبیت خداوند معرفى شده; پژمرده ساختن آنها نیز براساس تدبیر و ربوبیت او دانسته شده است. این تدبیر، ممکن است ناظر به منافعى نظیر تهیه هیزم و کود، غذاى زمستانى حیوانات و غیر آن باشد که از گیاهان خشک شده حاصل مى شود.
۳ - سیر صعودى و نزولى گیاهان و روییدن و تبدیل شدن آنها به خاشاک، نمونه اى از نظم تقدیر شده آفریده هاى خداوند است. (الذى قدّر ... أخرج المرعى . فجعله غثاء أحوى)
۴ - دور بودن خداوند از هر عیب و نقص، در تغییرات و تحولات آفریده هاى او جلوه گر است. (سبّح ... الذى أخرج المرعى . فجعله غثاء أحوى)
۵ - عملکرد عوامل طبیعى، فعل خداوند است. (و الذى أخرج المرعى . فجعله غثاء أحوى)
۶ - توجّه به روییدن و خشکیدن گیاهان، زمینه ساز یاد معاد (أخرج المرعى . فجعله غثاء أحوى) ارتباط آیات آغاز سوره، با جمله هایى نظیر «یصلى النار الکبرى» و «و الأخرة خیر و أبقى» (در ادامه سوره) بیانگر آن است که این آیات، زمینه توجّه به مفاد آیات مربوط به معاد را فراهم مى سازد.
موضوعات مرتبط
- آفرینش: تقدیر آفرینش ۳; حاکم آفرینش ۲; منشأ تحولات آفرینش ۴; نظم آفرینش ۳
- خاشاک: تبدیل به خاشاک ۳; تبدیل به خاشاک تیره ۱
- خدا: افعال خدا ۱، ۵; خدا و عیب ۴; خدا و نقص ۴; دلایل تنزیه خدا ۴; مقدرات خدا ۳; نشانه هاى تدبیر خدا ۲; نشانه هاى حاکمیت خدا ۲
- ذکر: زمینه ذکر معاد ۶
- عوامل طبیعى: عمل عوامل طبیعى ۵
- کاه: تبدیل به کاه ۲
- گیاهان: خشکیدن گیاهان ۶; رویش گیاهان ۶; منشأ پژمردگى گیاهان ۲; منشأ تبدیل گیاهان ۱، ۲، ۳; منشأ رویش گیاهان ۳
- هیزم: تبدیل به هیزم ۲
