المنافقون ٤
ترجمه
المنافقون ٣ | آیه ٤ | المنافقون ٥ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«خُشُبٌ»: جمع خَشَب، تختهها. «مُسَنَّدَةٌ»: تکیه داده شده. «صَیْحَةٍ»: فریاد. آواز. «قَاتَلَهُمُ اللهُ»: خدایشان بکُشاد! مراد از کشتن در اینجا، نفرین کردن و از رحمت محروم گرداندن است. «أَنَّی یُؤْفَکُونَ»: (نگا: توبه / ، عنکبوت / ، زخرف / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۸، سوره منافقون
- كاذب بودن منافقان در شهادت به رسالت پيامبر(ص ) از باب كذب مخبرى بوده است
- منظور اينكه درباره منافقين فرموده : ((آمنوا ثم كفروا فطبع على قلوبهم ...))
- معناى اينكه خداوند بر دل هاى منافقين مهر زده
- مراد از توصيف منافقين به اينكه (كانهم خشب مسندة )
- اوصاف و احوالى ديگر از منافقين
- (رواياتى درباره ماجراى رفتار و گفتار منافقانه عبدالله ابن ابى ونزول آيات مربوطه )
- روايتى در ذيل آيه (اذا جاءك المنافقون ) و ماجراى عبدالله بن ابى منافق
- رواياتى ديگر در ذيل آيات مربوط به منافقين
- اشاره به خطر مناقين و فتنه انگيزى ها و توطئه هايشان در صدر اسلام
- رد اين سخن كه نفاق بعد از هجرت پديد آمد وقبل از رحلت پيامبر(ص ) برچيده شد!
نکات آیه
۱ - منافقان، داراى ظاهرى فریبنده و قیافه اى زیبا (و إذا رأیتهم تعجبک أجسامهم)
۲ - ظاهر فریبنده منافقان، هر بیننده اى را به خود جذب مى کرد. (و إذا رأیتهم تعجبک أجسامهم) خطاب در «رأیتهم»، عام و شامل هر بیننده اى است و اختصاص به فرد خاص - مثلاً پیامبر(ص) - ندارد.
۳ - منافقان، داراى زبانى شیوا و کلامى جذاب (و إن یقولوا تسمع لقولهم)
۴ - سخنان زیبا و جذاب منافقان، هر شنونده اى را به شنیدن آن وا مى داشت. (و إن یقولوا تسمع لقولهم) خطاب در «تسمع»، عام است و اختصاص به شنونده خاصى ندارد.
۵ - تأثیر شگرف قیافه زیبا و کلام شیوا، در جذب و جلب افراد (و إذا رأیتهم تعجبک أجسامهم و إن یقولوا تسمع لقولهم)
۶ - منافقان، به رغم ظاهر فریبنده و سخنان زیبایشان، چونان چوب هاى تکیه شده بر دیوار، خشک و بى روح اند. (کأنّهم خشب مسنّدة)
۷ - انتظار سود و فایده، از جانب منافقان براى دین و مردم، بى مورد است. (کأنّهم خشب مسنّدة) «خشب مسنّدة» به چوب هایى گفته مى شود که در کنارى گذاشته شده و به کار صاحب آن نمى آید; یعنى، نه به درد سقف مى خورد، نه به درد دیوار و نه... .
۸ - منافقان، همواره در وحشت و اضطراب اند. (یحسبون کلّ صیحة علیهم)
۹ - منافقان، هر فریادى را علیه خود و هر حرکتى را به ضرر خویش مى پندارند. (یحسبون کلّ صیحة علیهم)
۱۰ - منافقان، دشمنانى بس خطرناک اند. (هم العدوّ)
۱۱ - اعتماد نکردن به منافقان و برحذر بودن از آنان، توصیه الهى به مؤمنان (فاحذرهم) چنان که قبلاً گذشت، خطاب در «رأیت» و «تسمع» اختصاص به فردى خاص ندارد; بلکه شامل هر بیننده و شنونده اى مى شود. خطاب در «احذرهم» نیز چنین است.
۱۲ - منافقان، مورد لعن و نفرین سخت خداوند (قتلهم اللّه)
۱۳ - دشمنان اسلام و مسلمین، شایسته لعن و نفرین اند. (هم العدوّ ... قتلهم اللّه)
۱۴ - منافقان، سخت در انحراف و کج روى (أنّى یؤفکون) «أنّى یؤفکون»; یعنى، چگونه از حق، این چنین بازگردانده مى شوند.
۱۵ - کجروى هاى منافقان و مواضع آنان در برابر اسلام و مسلمانان، بس شگفت آور و تأمل برانگیز است. (أنّى یؤفکون) استفهام در «أنّى»، براى بیان تعجب است.
روایات و احادیث
۱۶ - «عن أبى جعفر(ع) فى قوله: «کأنّهم خشب مسنّدة» یقول: لایسمعون و لایعقلون;[۱] از امام باقر(ع) درباره سخن خداوند: «کأنّهم خشب مسنّدة» روایت شده مقصود خداوند [از این تشبیه ]این است که آنان نه گوش شنوا دارند و نه تعقل مى کنند».
موضوعات مرتبط
- اسلام: نفرین بر دشمنان اسلام ۱۳
- تشبیهات قرآن: تشبیه به چوب خشک ۶; تشبیه منافقان ۶
- توقعات: توقعات بیجا ۷
- خدا: توصیه هاى خدا ۱۱
- زیبایى: آثار زیبایى ۵
- سخن: آثار فصاحت سخن ۵
- قرآن: تشبیهات قرآن ۶
- مؤمنان: توصیه به مؤمنان ۱۱
- منافقان: اضطراب منافقان ۸; اعراض از منافقان ۱۱; انحراف منافقان ۱۴; بى عقلى منافقان ۱۶; بینش منافقان ۹; ترس منافقان ۸، ۹; توقع منفعت از منافقان ۷; جذابیت منافقان ۲، ۳، ۴; حالات منافقان۸; حقیقت منافقان ۶; خطر منافقان ۱۰; دشمنى منافقان ۱۰; زمینه استماع سخن منافقان ۴; زیان به منافقان ۹; زیبایى منافقان ۱، ۶; سخن زیباى منافقان ۶; شگفتى انحراف منافقان ۱۵; شگفتى گمراهى منافقان ۱۵; صفات منافقان ۱، ۳; فریبندگى منافقان ۱، ۲، ۶; فصاحت منافقان ۳، ۴; کرى منافقان۱۶; گمراهى منافقان ۱۴; نفرین بر منافقان ۱۲
- نفرین: مشمولان نفرین ۱۳
- نفرین خدا: مشمولان نفرین خدا ۱۲
منابع
- ↑ تفسیر قمى، ج ۲، ص ۳۷۰; نورالثقلین، ج ۵، ص ۳۳۵، ح ۸ .