الرحمن ٣٦
ترجمه
| الرحمن ٣٥ | آیه ٣٦ | الرحمن ٣٧ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
تفسیر
- آيات ۳۱ - ۷۸، سوره الرحمن
- معناى جمله ((سنفرغ لكم ايها الثقلان )) و عدم منافات آن با ((لا يشغله شاءن عن شاءن))
- معناى اينكه خطاب به جن و انس فرمود نمى توانيد بگريزيد جز به سلطان
- آيه ((فيومئذ لا يسئل عن ذنبه انس و لا جان )) سرعت حساب را افاده مى كند و با آيه((وقفوهم انهم مسؤ ولون )) و امثال آن منافات ندارد
- مراد از مقام پروردگار در آيه : ((و لمن خاف مقام ربه جنتان ))
- اشاره به اقسام و مراحل خوف از مقام پروردگار و بيان اينكه مقصود از خائنان در آيه :((و لمن خاف ...)) مخلصين است
- اقوال مختلف درباره اينكه خائف از مقام رب دو بهشت دارد
- وصف آن دو بهشت
- وصف حوريان بهشتى
- مراد از ((و من دونهما جنتان ))
- همسران بهشتى (خيرات حسان ) و توصيف آنان
- ثنائى جميل بر خداوند كه اينهمه رحمت ارزانى داشتم
- بحث روايتى
- چند روايت در ذيل آيه ((و لمن مقام ريه جنتان ))
- رواياتى در ذيل آيه ((هل جزاء الاحسان الا الاحسان ))
- چند روايت درباره وجود دو قسم بهشت و درباره همسران بهشتى
نکات آیه
۱ - سختى هاى محشر و ناتوانى مجرمان جن و انس، در گریز از صحنه آخرت، نعمتى الهى در خدمت اجراى عدالت (یرسل علیکما شواظ من نار و نحاس ... فبأىّ ءالآء ربّکما تکذّبان) از اطلاق «ءالآء» بر مفاد آیه قبل، مطلب یاد شده قابل برداشت است.
۲ - ربوبیت الهى در حق خلق، مستلزم مسدود ساختن راه هرگونه فرار از کیفر کردارشان در قیامت (یرسل علیکما شواظ من نار و نحاس ... فبأىّ ءالآء ربّکما تکذّبان) از به کار رفتن وصف «ربّکما» و ارتباط آن با مفاد آیه قبل - که بیانگر ناتوانى فرار از صحنه قیامت بود - مطلب بالا استفاده مى شود.
۳ - مقهور بودن انسان در برابر اراده خداوند، مقتضى پرهیز از کفر و تکذیب (یرسل علیکما شواظ ... فبأىّ ءالآء ربّکما تکذّبان) خداوند متعال در آیه قبل، قاهریت خویش را به خلق یادآورى کرده تا از تکذیب دست بردارند.
۴ - سرزنش شدن کافران و تکذیب گران جن و انس از سوى خداوند، به خاطر نادیده انگاشتن نعمت ها و جلوه هاى ربوبیت حق (فبأىّ ءالآء ربّکما تکذّبان)
۵ - وجود عناصر کافر و تکذیب گر در میان جن، همانند آدمیان (فبأىّ ءالآء ربّکما تکذّبان)
۶ - توجه به نعمت هاى گسترده الهى، زمینه ساز شناخت پروردگار جهان (فبأىّ ءالآء ربّکما تکذّبان)
۷ - خداوند، خواهان توجه خلق (جن و انس) به الهى بودن نعمت ها (فبأىّ ءالآء ربّکما تکذّبان)
موضوعات مرتبط
- اقرار: اهمیت اقرار به نعمتهاى خدا ۷
- انسان: آثار عجز انسان ۳; عجز اخروى انسان ۱
- جن: تشابه جن با انسان ۵; جنیان کافر ۵; جنیان مکذب ۵; سرزنش جنیان کافر ۴; عجز اخروى جن ۱
- خدا: آثار ربوبیت خدا ۲; توصیه هاى خدا ۷; حاکمیت اراده خدا ۳; زمینه خدا شناسى ۶; سرزنشهاى خدا ۴; عدالت خدا۱; نعمتهاى خدا ۱
- ذکر: آثار ذکر نعمت ۶; اهمیت ذکر منشأ نعمت ۷
- غفلت: غفلت از ربوبیت خدا ۴; غفلت از نعمتهاى خدا ۴
- قیامت: سختیهاى قیامت ۱; فرار در قیامت ۱، ۲
- کافران: سرزنش کافران ۴
- کفر: زمینه اجتناب از کفر ۳
- کیفر: حتمیت کیفر اخروى ۲
