طه ٨٩
ترجمه
| طه ٨٨ | آیه ٨٩ | طه ٩٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«لا یَرْجِعُ»: برنمی‌گرداند. مراد این است که سخن نمی‌گوید و پاسخ نمی‌دهد. به صورت متعدّی استعمال شده است (نگا: ممتحنه / ، سبأ / ). «أَلاّ یَرْجِعَ»: حرف (أَنْ) مخفّف از مثقّله و جزو حروف مشبّهةٌ بالفعل است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۸۰ - ۹۸ سوره طه
- بيان آيات مربوط به آخرين فصل از داستان موسى (عليه السلام )
- معناى آيه :((و انى لغفار لمن تاب و آمن و عمل صالحا ثم اهتدى ((
- بيان مراد از اضافه كردن قيد ((ثم اهتدى (( برايمان به خدا وعمل صالح
- بخش ديگرى از داستان موسى (ع ): رفتن به كوه طور، گوساله پرستى بنىاسرائيل و...
- معناى پاسخ سامرى از بازخواست موسى (قال بصرت بمالم يبصروا به ...)
- وجوه مختلفى كه مفسرين در معناى (بصرت بمالم يبصروا...) گفته اند
- حضرت موسى (ع ) براى پيامبرى مجازاتى شديد در نظر مى گيرد
- سرنوشت خداى ساختگى سامرى !
- بحث روايتى
- روايتى كه بنابرآن مقصود از جمله : ((ثم اهتدى (( در آيه : ((و انى لغفار لمن تاب...(( ولايت اهل بيت (عليهم السلام ) است
- بيان عدم اختصاص آيه بنى اسرائيل و رد كلام آلوسى در روح المعانى
- اشاره به سه معناى ((ولايت (( و اينكه مراد از ولايت اهل بيت (عليهم السلام ) كدامين است
- روايت مفصلى در داستان سامرى و گوساله پرستى بنىاسرائيل از تقسير قمى
- حديثى از ابن عباس در نقل جريان سامرى و نقد حديث
- روايتى در ذيل آيه (اشربوا فى قلوبهم العجل بكفرهم ) كه متضمن مطالب عجيبى است
- روايتى درباره سامرى و برداشتن او خاك را از پاى اسب جبرئيل و اشكالاتى كه به آن وارد است
- جز مخالف با كتاب خدا حجيت ندارد
- روايات آحاد حتى در صورت صحت سند در غير احكام شرعيه حجيت ندارند
- نقد رواياتى كه صداى گوساله سامرى را مستند به خدا و آزمايش الهى مى دانند
نکات آیه
۱ - گوساله سامرى، پیکره اى عاجز از پاسخ گویى و ناتوان از نفع و ضرر رسانى (أفلایرون ألاّیرجع إلیهم قولاً و لایملک لهم ضرًّا و لانفعًا ) «رجوع» در کلام فصیح عرب به صورت متعدى نیز استعمال مى شود (مصباح) و «لایرجع...»; یعنى گوساله، گفته اى را به آنان بازنمى گرداند و به آنان پاسخى نمى دهد و «لایملک...»; یعنى، گوساله، مالک نفع و ضرر آنان نیست.
۲ - تعقل و اندیشه، مبنایى براى شناخت معبود حقیقى، از معبودهاى پندارى و وهمى (أفلایرون ألاّیرجع إلیهم قولاً ) «رؤیت» در لغت به دو معنا آمده است: ۱- به معناى دیدن حسى با چشم; ۲- به معناى علم و درک. وجود «أن» مخففه در «ألاّیرجع» قرینه بر اراده معناى دوم است.
۳ - توبیخ و سرزنش بنى اسرائیل از سوى خداوند، به جهت عقیده کور و نسنجیده آنان به معبود بودن گوساله سامرى (أفلایرون ألاّیرجع إلیهم قولاً ) استفهام در «أفلایرون» براى انکار توبیخى است.
۴ - قدرت بر پاسخ گویى و اجابت خواسته ها و توان نفع و ضرر رسانى، از جمله ویژگى هاى لازم براى معبود حقیقى است. (أفلایرون ألاّیرجع إلیهم قولاً و لایملک لهم ضرًّا و لانفعًا ) «برگرداندن قول»، مفهومى است که شامل اجابت دعا نیز مى باشد.
۵ - گوساله پرستان بنى اسرائیل، مردمى جاهل و دور ازاندیشه و فکر (أفلایرون ألاّیرجع إلیهم قولاً )
۶ - صداى خارج شده از گوساله سامرى، خالى ار هرگونه مفهوم لفظى بود. (له خوار ... أفلایرون ألاّیرجع إلیهم قولاً )
موضوعات مرتبط
- بنى اسرائیل: بى عقلى گوساله پرستان بنى اسرائیل ۵; جهل گوساله پرستان بنى اسرائیل ۵; سرزنش بنى اسرائیل ۳; عقیده باطل بنى اسرائیل ۳; گوساله پرستى بنى اسرائیل ۳
- تعقل: آثار تعقل ۲
- تقلید: تقلید کورکورانه ۳
- خدا: سرزنشهاى خدا ۳; مبانى خدا شناسى ۲
- سامرى: صداى گوساله سامرى ۶; عجز گوساله سامرى ۱
- معبودراستین: زیان رسانى معبودراستین ۴; منفعت رسانى معبودراستین ۴; ویژگیهاى معبودراستین ۴
