مريم ٧٤

وَ کَمْ‌ أَهْلَکْنَا قَبْلَهُمْ‌ مِنْ‌ قَرْنٍ‌ هُمْ‌ أَحْسَنُ‌ أَثَاثاً وَ رِئْياً

ترجمه

چه بسیار اقوامی را پیش از آنان نابود کردیم که هم مال و ثروتشان از آنها بهتر بود، و هم ظاهرشان آراسته‌تر!

|و چه بسيار اقوامى را پيش از آنها نابود كرديم كه هم ساز و برگى بهتر و هم منظرى نيكوتر داشتند

و چه بسيار نسلها را پيش از آنان نابود كرديم، كه اثاثى بهتر و ظاهرى فريباتر داشتند.

در صورتی که ما پیش از این کافران چه گروه‌های بسیاری را که از اینها داراتر و خوشتر بودند همه را هلاک گردانیدیم.

و چه بسیار اقوامی را پیش از آنان هلاک کردیم که لوازم زندگی بهتر [و منظر] و ظاهری [خوش نماتر و] نیکوتر داشتند.

پيش از آنها چه بسا مردمى را به هلاكت رسانيده‌ايم كه از حيث اثاث و منظر بهتر از آنها بودند.

و چه بسیار پیش از آنان نسلهایی را که خوش‌ساز و برگ‌تر و خوش‌نماتر بودند، نابود کردیم‌

و چه بسا گروه‌ها را كه پيش از آنان هلاك كرديم كه به كالاى خانه و به ديدار- هيئت و منظر- [از اينها] نيكوتر بودند.

ما اقوام بیشماری را نابود کرده‌ایم که پیش از آنان (در روزگاران کهن) می‌زیسته‌اند و از اینان، مال و ثروت و وسائل زندگی بهتری داشته‌اند و هم ظاهر و هیئت و سیمایشان آراسته‌تر و پیراسته‌تر بوده است.

و چه بسیار نسل‌ها را پیش از آنان نابود کردیم، (که) آنها اثاثی نیکوتر و ظاهری فریباتر داشتند.

و بسا نابود کردیم پیش از ایشان از قرنهائی که نکوتر بودند در ابزار (کالاها) و در منظر

مريم ٧٣	آیه ٧٤	مريم ٧٥
سوره : سوره مريم نزول : ٦ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١١ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«کَمْ»: چه زیاد. بسیار فراوان. «قَرْنٍ»: مردمان همعصر و همزمان (نگا: انعام / . «أَثَاثاً»: کالای منزل. وسائل زندگی. «رِئْیاً»: سیما و دیدار. هیئت و منظره.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ کَذٰلِکَ‌ فَتَنَّا بَعْضَهُمْ‌... (۰)

تفسیر

• آيات ۷۳ - ۸۰ سوره مريم
• استدلال كفار به اينكه مقام و مجلس بهترى از مؤ منين دارند پس بر حق اند
• پاسخ به احتجاج باطل كفار
• كمك خداوند به گمراهى بشتر و استمرار آن براى گمراهان !
• جواب دوم به اجتجاج كفار كه گفتند: ((اى الفريقين خير مقاما و احسن نديا((
• استدلالى ديگر از كفار، مشابه استدلال پيشين كه مال و فرزند دار شدن را نتيجه كفر پنداشته اند و جواب خداى تعالى بدانان

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- وجود جامعه هایى چند در تاریخ که از نظر امکانات زندگى و موقعیت اقتصادى و اجتماعى، از کافران عصر بعثت برتر بوده اند. (و کم ... من قرن هم أحسن أثثًا ورءیًا) «قرن» به معناى جامعه و مردمى است که اهل یک زمان و نزدیک به یکدیگر باشند و با هم زیست کنند (مفردات راغب). «أثاثاً» به معناى لوازم زندگى است و وصف «أحسن أثاثاً» نشانه پیشرفت اقتصادى و بهبود آن است. «رءْیا» اسمى است که مرادف «منظر» و «مرأى» (نما و منظره) مى باشد (لسان العرب). بنابراین «أحسن رءیاً» ;یعنى، خوش نماتر. این نیز کنایه از بهینه بودن وضعیت اجتماعى و جذاب بودن آن است.

۲- جوامع و تمدن هاى بسیارى در طول تاریخ، با وجود قدرت و امکانات بسیار و موقعیت برتر نسبت به کافران عصر بعثت، به هلاکت رسیده و نابود شدند. (و کم أهلکنا قبلهم من قرن هم أحسن أثًثا)

۳- خداوند، کافران صدراسلام را به عذاب استیصال تهدید کرد. (و إذا تتلى ... قال الذین کفروا ... و کم أهلکنا قبلهم من قرن)

۴- کافران و روى گردانان از پذیرش آیات قرآن، در خطر گرفتارى به سرنوشت هلاکت بار پیشینیان و ابتلا به عذاب هاى دنیوى (و إذا تتلى علیهم ءایتنا ... و کم أهلکنا قبلهم من قرن)

۵- تحولات تاریخ و نابود شدن جوامع و تمدن ها، وابسته به اراده الهى است. (و کم أهلکنا قبلهم من قرن)

۶- شوکت قدرت و امکانات مادى، در معرض زوال و نابودى است. (و کم أهلکنا قبلهم من قرن هم أحسن أثثًا)

۷- کفر به آیات خداوند، زمینه ساز زوال نعمت ها و موهبت هاى الهى (و إذا تتلى علیهم ءایتنا ... و کم أهلکنا قبلهم من قرن)

۸- فریفته شدن به دنیا و امکانات فناپذیر آن و اصیل پنداشتن آنها، از زمینه هاى سقوط تمدن ها و نابودى دنیاگرایان است. (أىّ الفریقین خیر مقامًا ... و کم أهلکنا قبلهم من قرن)

۹- بهره مندى از دنیا و شُکوه آن، نشانه سعادتمندى نیست. (أىّ الفریقین خیر مقامًا ... و کم أهلکنا قبلهم من قرن) قرآن در پاسخ به کافرانى که مال و منال خود را به رخ مسلمانان کشیده و آن را نشانه برترى خود قلمداد مى کردند; به نابود شدن جوامع و تمدن ها اشاره مى کند، تا با بیان فناپذیرى دنیا و امکانات آن، پندار سعادتمندى به صرف بهره مندى از دنیا را تخطئه کند.

۱۰- فناپذیرى و ناپایدارى امکانات دنیایى، دلیل اصیل نبودن آن در ارزیابى ها (أىّ الفریقین خیر مقامًا ... و کم أهلکنا قبلهم من قرن) بیان فناپذیرى بهره هاى مادى و تشخُص هاى دنیوى، ظاهراً براى متزلزل ساختن بنیان هاى فکرى کافران و دنیاپرستان در اصیل پنداشتن دنیا و مباهات به آن است.

۱۱- توجه به مرگ و هلاکت اقوام متمدن و ثروتمند تاریخ، مایه هشدار و موجب فریفته نشدن به دنیا (أىّ الفریقین ... و کم أهلکنا قبلهم من قرن)

۱۲- پیشرفت هاى اقتصادى و قدرت هاى چشم گیر - حتى در عالى ترین شکل آن - تضمین کننده نجات جامعه از نابودى نیست. (و کم أهلکنا قبلهم من قرن هم أحسن أثثًا ورءیًا)

۱۳- تاریخ جوامع و امت ها، منبعى براى شناخت و عبرت است. (و کم أهلکنا قبلهم من قرن)

روایات و احادیث

۱۴- «عن أبى جعفر(ع) قال: الأثاث المتاع و أمّا رئیاً فالجمال والمنظر الحسن ; از امام باقر(ع) روایت شده که فرمود: «أثاث» به معناى متاع و «رئیاً» به معناى نیکویى و منظره زیبا است».

موضوعات مرتبط

• ارزیابى: ملاک ارزیابى ۱۰
• اقتصاد: آثار رشد اقتصادى ۱۲
• اقوام پیشین: امکانات مادى اقوام پیشین ۱۴; زیبایى طبیعت اقوام پیشین ۱۴; فرجام اقوام پیشین ۴; قدرت اقوام پیشین ۲; موقعیت اجتماعى اقوام پیشین ۱; موقعیت اقتصادى اقوام پیشین ۱، ۲; هلاکت اقوام پیشین ۴
• امکانات مادى: آثار فناپذیرى امکانات مادى۱۰; فناپذیرى امکانات مادى ۶; نقش امکانات مادى ۹
• انذار: انذار از عذاب استیصال ۳
• تاریخ: عبرت از تاریخ ۱۳; فواید تاریخ ۱۳; منشأ تحولات تاریخ ۵
• تمدن: انقراض تمدن ها ۲; تاریخ تمدن ۲; زمینه انحطاط تمدن ها ۸; منشأ انقراض تمدن ها ۵
• ثروتمندان: زمینه هلاکت ثروتمندان ۸
• جامعه: آسیب شناسى اجتماعى ۸; منشأ هلاکت جوامع ۵
• خدا: آثار اراده خدا ۵; انذارهاى خدا ۳
• دنیاطلبى: آثار دنیاطلبى ۸; موانع دنیاطلبى ۱۱
• ذکر: آثار ذکر مرگ ۱۱; آثار ذکر هلاکت اقوام پیشین ۱۱
• سعادت: نشانه هاى سعادت ۹
• شناخت: منابع شناخت ۱۳
• عبرت: عوامل عبرت ۱۳
• قدرت: آثار قدرت ۱۲; فناپذیرى قدرت دنیوى
• قرآن: خطر عذاب دنیوى معرضان از قرآن ۴; خطر هلاکت معرضان از قرآن ۴
• کافران: انذار کافران صدراسلام ۳; خطر عذاب دنیوى کافران ۴; خطر هلاکت کافران ۴; قدرت کافران صدراسلام ۲; موقعیت اجتماعى کافران صدراسلام ۱; موقعیت اقتصادى کافران صدراسلام ۱، ۲
• کفر: آثار کفر به آیات خدا ۷
• نعمت: زمینه سلب نعمت ۷
• هلاکت: عوامل نجات از هلاکت ۱۲