ترجمه
بزودی جمعیّت دیگری را می‌یابید که می‌خواهند هم از ناحیه شما در امان باشند، و هم از ناحیه قوم خودشان (که مشرکند. لذا نزد شما ادّعای ایمان می‌کنند؛ ولی) هر زمان آنان را به سوی فتنه (و بت پرستی) بازگردانند، با سر در آن فرو می‌روند! اگر از درگیری با شما کنار نرفتند و پیشنهاد صلح نکردند و دست از شما نکشیدند، آنها را هر جا یافتید اسیر کنید و (یا) به قتل برسانید! آنها کسانی هستند که ما برای شما، تسلّط آشکاری نسبت به آنان قرار داده‌ایم.
گروهى ديگر را خواهيد يافت كه مى‌خواهند از ناحيه شما و قوم خود در امان باشند، [ولى] هرگاه به فتنه دعوت شوند با سر در آن فرو مى‌روند. پس اگر [از آزار] شما كنار نكشيدند و صلح نكردند و از شما دست برنداشتند آنها را بگيريد و هر كجا يافتيدشان بكشيد. اينانن
به زودى، گروهى ديگر را خواهيد يافت كه مى‌خواهند از شما آسوده خاطر و از قوم خود [نيز] ايمن باشند. هر بار كه به فتنه بازگردانده شوند، سر در آن فرو مى‌برند. پس اگر از شما كناره‌گيرى نكردند و به شما پيشنهاد صلح نكردند و از شما دست برنداشتند، هر كجا آنان را يافتيد به اسارت بگيريد و بكشيدشان. آنانند كه ما براى شما عليه ايشان تسلطى آشكار قرار داده‌ايم.
گروهی دیگر را خواهید یافت که می‌خواهند از شما و از قوم خود ایمنی یابند، هرگاه که راه فتنه‌گری بر آنها باز شود به کفر خود بازگردند. پس اگر از شما کناره نگرفتند و تسلیم شما نشدند و از اذیت شما دست نکشیدند در این صورت آنها را هر جا یافتید بگیرید و به قتل رسانید، ما شما را بر (جان و مال) این گروه تسلطی کامل بخشیدیم.
به زودی گروهی دیگر را می یابید که می خواهند [با پیمان متارکه جنگ] از ناحیه شما و قوم [مُشرکِ] خود ایمن و آسوده باشند، [ولی اینان به خاطر خباثت باطنشان نسبت به پیمان هایشان مورد اطمینان نیستند، به همین سبب] هر بار به فتنه [و جنگ با مسلمانان] دعوت شدند، با سر در آن فرو می افتند. پس اگر [از جنگ با شما] کناره نگرفتند، و پیشنهاد صلح و آشتی نکردند، و بر ضد شما دست [از فتنه و آشوب] برنداشتند، آنان را هر جا یافتید بگیرید و بکشید؛ آنانند که ما برای شما نسبت به [گرفتن و کشتن] آنان دلیلی روشن و آشکار قرار دادیم.
گروه ديگرى را خواهيد يافت كه مى‌خواهند از شما و قوم خود در امان باشند، اينان هرگاه كه به كفر دعوت شوند بدان بازگردند. پس اگر خود را به كنارى نكشند و صلح نكنند و از اعمال خويش باز نايستند آنان را هر جا كه يافتيد بگيريد و بكشيد كه شما را بر آنان تسلطى آشكار داده‌ايم.
و دیگرانی را خواهید یافت که می‌خواهند هم از شما در امان باشند، و هم از قوم خودشان، هر بار که به فتنه شرک بازگردانده شوند، در دام آن گرفتار آیند، ولی اگر از شما کناره نگرفتند و از در تسلیم و اسلام وارد نشدند، و دست از شما باز نداشتند، آنگاه هرجا که یافتیدشان به اسارت بگیرید و بکشید، اینانند که دست شما را در مبارزه با آنان باز گذارده‌ایم
گروهى ديگر را خواهيد يافت كه مى‌خواهند از شما و قوم خود ايمن باشند، [ولى] هر گاه به فتنه- كفر يا آشوب و پيكار- [خوانده و] باز گردانده شوند در آن نگونسار گردند. پس اگر از شما كناره نگرفتند و به شما پيشنهاد صلح ندادند و دست [از پيكار با شما] بازنداشتند هر جا آنان را يافتيد دستگيرشان كنيد و بكشيدشان. اينانند كه شما را بر آنان حجتى هويدا داديم- تا در چيرگى بر آنها عذرى آشكار داشته باشيد-.
گروه دیگری را خواهید یافت که می‌خواهند (با اظهار ایمان در پیش شما) از ناحیه‌ی شما در امان باشند و (با اظهار کفر در پیش کافران) از ناحیه‌ی قوم خود در امان بمانند (و در زمان قدرت هر گروه خویشتن را فریبکارانه جزو آن دسته قلمداد کنند). هر زمان که به سوی کفر (یا جنگ با مسلمانان) خوانده شوند با سر در آن فرو می‌روند! پس اگر از شما دست نکشیدند و به ترک جنگ و دشمنی نگفتند و به شما پیشنهاد صلح ننمودند و دست‌بردار نشدند، آنان را بگیرید و (اسیر کنید و در صورت لزوم) ایشان را هر کجا یافتید بکشید. آنان کسانیند که ما (به سبب غدر و خیانتشان) دلیل آشکار و برهان واضحی برای (اسیر کردن یا کشتن) ایشان به دست شما داده‌ایم.
به زودی، گروهی دیگر را خواهید یافت که می‌خواهند شما را آسوده خاطر کنند و قوم خود را (نیز) امنیت دهند. هر بار که به فتنه بازگردانده شوند، در (ژرفای) آن سرنگون می‌گردند. پس اگر از شما کناره‌گیری نکردند و سویتان تسلیم(شان) را نیفکندند و از شما دست بر نداشتند، هر کجا با پی‌جویی آنان را یافتید، دستگیرشان کرده و بکشیدشان و اینانند که ما برای شما بر ایشان تسلّطی روشنگر قرار داده‌ایم.
بزودی یابید دیگرانی را که خواهند ایمن باشند از شما و ایمن باشند از قوم خویش هرگاه خوانده شوند بسوی آشوبی بیفتند در آن پس اگر دور نشدند از شما و آشتی نکردند با شما و بازنداشتند دستهای خود را پس بگیرید ایشان را و بکشیدشان هر کجا بیابیدشان و آنان را قرار دادیم برای شما بر ایشان فرمانروائی آشکار
معنی کلمات و عبارات
«آخَرِینَ»: دیگران. «أَن یَأْمَنُوکُمْ وَ یَأْمَنُوا قَوْمَهُم»: این که از شما و قوم خود اطمینان حاصل کنند که در امان می‌مانند. «رُدُّوا»: برگردانده شدند. مراد این که از سوی مشرکان، به کفر و بت‌پرستی دعوت شدند. «الْفِتْنَةِ»: مراد از فتنه در اینجا کفر و جنگ با مسلمانان و بزهکاری است. «أُرْکِسُوا فِیهَا»: به بدترین وجه بدان افکنده می‌شوند. با سر به سوی آن باز گردانده می‌شوند و بدان می‌دوند. «ثَقِفْتُمُوهُمْ»: ایشان را دریافتید. بر آنان ظفر یافتید. «سُلْطَاناً»: حجّت و برهان. «مُبِیناً»: واضح و آشکار.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
نکات آیه
۱- اِخبار خداوند به مسلمانان صدر اسلام که در آینده اى نزدیک گروهى از دشمنان، على رغم پیمان ترک تعرض، به پیمان خویش وفادار نبوده، در هر آشوبى علیه آنان شرکت خواهند کرد. (ستجدون اخرین یریدون ان یَامنوکم و یَامنوا قومهم کلّما ردّوا الى الفتنة ارکسوا فیها)
۲- اِخبار خداوند به مسلمانان مبنى بر اینکه در گیر و دار مبارزه و نبرد با دشمنان، گروهى از آنان در صدد کسب امنیت از سوى مسلمانان و از سوى طائفه کافر خویش خواهند شد. (ستجدون اخرین یریدون ان یَامنوکم و یَامنوا قومهم)
۳- ترک تعرض به مسلمانان از سوى طوایفى از اعراب در مقابل عدم تعرض مسلمانان به آن طایفه، موضوع قرارداد پیشنهادى نمایندگان آن طایفه. (ستجدون اخرین یریدون ان یَامنوکم و یَامنوا قومهم)
۴- لزوم هشیارى در برابر ادعاهاى صلحجویانه بیگانگان (ستجدون اخرین یریدون ان یَامنوکم و یَامنوا قومهم کلّما ردّوا الى الفتنة ارکسوا فیها)
۵- ضرورت پذیرش پیمان عدم تعرض با مخالفان، على رغم روحیه ستیزه جویى و پیمان شکنى آنان (ستجدون اخرین یریدون ان یَامنوکم و یَامنوا قومهم کلّما ردّوا الى الفتنة ارکسوا فیها ... اولئکم جعلنا لکم علیهم سلطاناً مبیناً)
۶- ضرورت پرهیز از تعرض به دشمنانى که به هدف کسب امنیّت اعلام بى طرفى کرده و از تعرض به مسلمانان بر حذر باشند. (ستجدون اخرین یریدون ان یَامنوکم و یَامنوا قومهم کلّما ردّوا الى الفتنة ارکسوا فیها ... اولئکم جعلنا لکم علیهم سلطاناً مبیناً)
۷- لزوم تعقیب و کشتن دشمنان، بدون مهلت و تحت هر شرایط، در صورت توطئه گرى و عدم پیشنهاد صلح و دست بر نداشتن از اذیّت مسلمانان (فان لم یعتزلوکم و یلقوا الیکم السّلم و یکفّوا ایدیهم فخذوهم و اقتلوهم حیث ثقفتموهم)
۸- کناره گیرى از برخورد، تقاضاى صلح و دست کشیدن از هر گونه تعرض به مسلمانان، از شرایط لازم براى لزوم پذیرش قرارداد ترک تعرض (فان لم یعتزلوکم ... و یکفّوا ایدیهم)
۹- جایگاه مهم روابط صلح آمیز با اقوام و ملتها، در حقوق بین الملل اسلامى (فان لم یعتزلوکم و یلقوا الیکم السّلم ... فخذوهم و اقتلوهم)
۱۰- ضرورت تعقیب و کشتن کسانى که على رغم امضاى پیمان ترک تعرض، بدان وفا نکنند. (فان لم یعتزلوکم ... فخذوهم و اقتلوهم)
۱۱- ایجاد امنیّت و آرامش از اهداف فرمان الهى به تعقیب و کشتن دشمنان توطئه گر و جنگ طلب (فان لم یعتزلوکم و یلقوا الیکم السّلم و یکفّوا ایدیهم فخذوهم و اقتلوهم حیث ثقفتموهم)
۱۲- پذیرش قرارداد ترک تعرض عنوان شده از سوى دشمنان، فرمان خداوند به مسلمانان (ستجدون اخرین ... و اولئکم جعلنا لکم علیهم سلطاناً مبیناً)
۱۳- امضاى قرارداد عدم تعرض با دشمنان دین، تنها در صورتى جایز است که از سوى مخالفان پیشنهاد شود.* (و یلقوا الیکم السّلم)
۱۴- جنگ و صلح مؤمنان، همواره باید بر اساس موازین تعیین شده از سوى خداوند صورت گیرد. (و اولئکم جعلنا لکم علیهم سلطاناً مبیناً)
۱۵ - مسلمانان، برخوردار از دلیلى روشن براى جواز تعقیب و کشتن دشمنان توطئه گر و جنگ طلب (و اولئکم جعلنا لکم علیهم سلطاناً مبیناً)
موضوعات مرتبط
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱، ۲، ۳
- امنیّت: اهمیّت امنیّت ۱۱
- بیگانگان: روش برخورد با بیگانگان ۴
- بین الملل: حقوق بین الملل ۹
- جنگ: شرایط جنگ ۱۴
- خدا: اوامر خدا ۱۱، ۱۲ ; علم غیب خدا ۱، ۲
- دشمنان: برخورد با دشمنان ۵، ۶، ۷ ; توطئه دشمنان ۷، ۱۱ ; دشمنان بیخطرف ۶ ; عهدشکنى دشمنان ۱، ۵ ; فرصت‌طلبى دشمنان ۲ ; قتل دشمنان ۷، ۱۱، ۱۵
- زیرکى: اهمیّت زیرکى ۴
- صلح: اهمیّت صلح ۹ ; شرایط صلح ۱۴
- عهدشکنان: قتل عهدشکنان ۱۰ ; کیفر عهدشکنان ۱۰
- قتل: مجاز ۷، ۱۵
- مسلمانان: اذیّت به مسلمانان ۷ ; مسلمانان صدر اسلام ۱ ; مسلمانان و دشمنان ۲، ۶، ۱۵
- معاهده: با اعراب ۳ ; معاهده با دشمنان ۵، ۸، ۱۲، ۱۳ ; شرایط معاهده ۸، ۱۳ ; معاهده عدم تعرض ۵، ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۳ ; معاهده مسلمانان ۳
منابع
