آل عمران ١٧٥
ترجمه
| آل عمران ١٧٤ | آیه ١٧٥ | آل عمران ١٧٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«الشَّیْطَانُ»: اهریمن. مراد از آن، انسان منافق شیطان‌صفتی است که این حرف را زد. «یُخَوِّفُ أَوْلِیَآءَهُ»: شما را از دوستان خود می‌ترساند. شما را با دوستان خود می‌ترساند. مفعول اوّل (یُخَوِّفُ) محذوف است و تقدیر چنین است: یُخَوِّفُکُمْ أوْلِیَآءَهُ. یا: یُخَوِّفُکُم بِأوْلِیَآئِهِ.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
اسْتَحْوَذَ عَلَيْهِمُ الشَّيْطَانُ... (۱)
الَّذِينَ قَالَ لَهُمُ النَّاسُ... (۱) الَّذِينَ آمَنُوا يُقَاتِلُونَ فِي... (۴) الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ... (۰) أَ لَيْسَ اللَّهُ بِکَافٍ عَبْدَهُ... (۳) وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ... (۰) إِنَّا لَنَنْصُرُ رُسُلَنَا وَ الَّذِينَ... (۱) يَوْمَ لاَ يَنْفَعُ الظَّالِمِينَ... (۰) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ... (۱) کَتَبَ اللَّهُ لَأَغْلِبَنَ أَنَا وَ... (۰)
تفسیر
نکات آیه
۱- شیطان با ایجاد ترس و وحشت، دوستانش را از شرکت در جهاد بازمى دارد. (انّما ذلکم الشّیطان یخوّف اولیاءه)
۲- شایعه پراکنانى که مردم را از جهاد مى ترسانند، شیطانند. (قال لهم النّاس انّ النّاس قد جمعوا لکم ... انّما ذلکم الشّیطان یخوّف اولیاءه) بنابر اینکه «ذلکم»، اشاره به همان مردمى باشد که مؤمنان را از جنگ مى ترساندند.
۳- ترساندن مؤمنان از دشمن و بازداشتن آنان از جهاد، عملى است شیطانى. (انّ النّاس قد جمعوا لکم فاخشوهم ... انّما ذلکم الشّیطان یخوّف اولیاءه)
۴- کسانى که به خاطر ترس از شرکت در جهاد خوددارى مى کنند، از اولیاء و دوستان شیطان هستند. (انّما ذلکم الشّیطان یخوّف اولیاءه) از «انّ النّاس قد جمعوا لکم فاخشوهم»، معلوم مى شود که شیطان (ابلیس و یا جاسوس دشمن)، همه مؤمنان را مى ترساند، ولى از «یخوّف اولیاءه» استفاده مى شود که تنها دوستانش را مى ترساند. بنابراین مراد از «یخوّف اولیاءه»، فعلیّت و تحقق ترس مى باشد که مخصوص دوستان شیطان است. پس کسانى که به خاطر ترس، از جهاد خوددارى کنند، اولیاى شیطانند.
۵- دوستى شیطان، زمینه ساز ترس از غیر خدا (انّما ذلکم الشّیطان یخوّف اولیاءه)
۶- شیطان مؤمنان را از رویارویى با دوستانش مى ترساند. (انّما ذلکم الشّیطان یخوّف اولیاءه) بنابر اینکه مفعول اوّل از فعل «یخوّف»، یعنى «کُم»، در تقدیر باشد. یعنى شیطان شما را از دوستانش مى ترساند. جمله «فلا تخافوهم»، این احتمال را تأیید مى کند.
۷- لشگریان کفر و شرک و دشمنان اسلام، دوستان شیطانند. (انّ النّاس قد جمعوا لکم فاخشوهم ... انّما ذلکم الشّیطان یخوّف اولیاءه) برداشت فوق بر این اساس است که «کُم» از «یخوّف اولیاءه» حذف شده باشد; یعنى «یخوّفکم اولیاءه».
۸- ایجاد ترس از دشمن در دلهاى مؤمنان مجاهد، کار شیطان است. (انّما ذلکم الشّیطان یخوّف اولیاءه)
۹- ایجاد ترس، از شگردهاى شیطانى براى جلوگیرى مردم از گرایش به حقّ (انّما ذلکم الشّیطان یخوّف اولیاءه)
۱۰- تأثیر شایعات مشرکان و منافقان بر برخى مسلمانان، به هنگام دعوت رسول خدا (ص) براى شرکت در غزوه حمراءالاسد یا بدر صغرا (الّذین قال لهم النّاس انّ النّاس قد جمعوا لکم ... ذلکم الشّیطان یخوّف اولیاءه) چون شیطان و مشرکان و منافقان در صدد ترسانیدن و بازداشتن همه مؤمنان بوده اند (انّ النّاس قد جمعوا لکم فاخشوهم)، ولى از «یخوّف اولیاءه» استفاده مى شود که تنها دوستانش را مى ترساند. بنابراین «یخوّف اولیاءه»، حاکى از فعلیّت و تحقق این ترس در عدّه اى از مؤمنان است.
۱۱- هشدار خداوند به مؤمنان در برابر خطر شایعات دشمنان دین، جاسوسان آنان و منافقان (انّ النّاس قد جمعوا لکم ... انّما ذلکم الشّیطان یخوّف اولیاءه)
۱۲- مؤمنان نباید از دشمنان دین هر چند لشگرى انبوه باشند هراسناک شوند. (انّ الناس قد جمعوا لکم فاخشوهم ... فلاتخافوهم)
۱۳- ترس از خدا، زمینه مسؤولیت پذیرى، و ترس از غیر خدا، زمینه گریز از مسؤولیت (الّذین استجابوا ... فلا تخافوهم و خافون)
۱۴- افشاى توطئه ها و تبلیغات سوء دشمنان دین پس از نبرد احد و مقابله با آنها، از سوى خداوند (انّما ذلکم الشّیطان یخوّف اولیاءه فلا تخافوهم)
۱۵- لزوم مقابله با تبلیغات دشمن و جلوگیرى از تأثیر آن (الّذین قال لهم النّاس ... انّما ذلکم الشّیطان یخوّف اولیاءه فلا تخافوهم و خافون) قرآن با بیان تبلیغات سوء دشمنان با جمله «فلا تخافوهم و خافون»، در صدد خنثى سازى توطئه هاى دشمن برآمد تا به مؤمنان نیز بیاموزد که باید همواره به مقابله با تبلیغات سوء دشمن برخیزند.
۱۶- ترس از خدا و نترسیدن از دیگران، لازمه ایمان است. (فلا تخافوهم و خافون ان کنتم مؤمنین)
۱۷- شجاعت و شهامت در برابر دشمنان دین، از نشانه هاى ایمان و ویژگى مؤمنان (فلا تخافوهم و خافون ان کنتم مؤمنین)
۱۸- ترغیب مؤمنان از سوى خداوند به رویارویى و جهاد با دشمنان دین (انّما ذلکم الشّیطان ... فلا تخافوهم و خافون ان کنتم مؤمنین) جمله «اگر ایمان دارى از دشمنان دین نهراسید»، خطاب به کسانى است که مدعى ایمان هستند و به هدف ترغیب آنان به رویارویى با دشمن ایراد شده است.
۱۹- مؤمنان مجاهد، از اولیاى خداوند و دور از ولایت شیطان هستند.* (انّما ذلکم الشّیطان یخوّف اولیاءه ... ان کنتم مؤمنین) چون دشمنان دین (کافران و منافقان) از اولیاى شیطانند، بنابراین مجاهدان، دور از ولایت شیطان و در نتیجه از اولیاى خدا خواهند بود. گفتنى است که برداشت فوق مبتنى بر این است که «یخوّف اولیاءه» به معناى «یخوفکم اولیاءه» باشد.
موضوعات مرتبط
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱۰، ۱۴
- اطاعت: از شیطان ۵
- انسان: مسؤولیت انسان ۱۳
- انگیزش: عوامل انگیزش ۱۳
- اولیاء اللّه:۱۹
- ایمان: آثار ایمان ۱۶، ۱۷
- ترس: آثار ترس ۱، ۴ ; ترس از خدا ۱۳، ۱۶ ; ترس از دشمنان ۱۲ ; ترس پسندیده ۱۳، ۱۶ ; ترس در جهاد ۲ ; ترس ناپسند ۳، ۴، ۵، ۶، ۸، ۹، ۱۳، ۱۶ ; منشأ ترس ۵، ۸، ۹
- تضعیف روحیه: عوامل تضعیف روحیه ۱۰
- توطئه: افشاى توطئه ۱۴
- جنگ:۲
- جهاد:۲ تشویق به جهاد ۲ ۱۸ ; جهاد ۲ با دشمنان ۶، ۱۸ ; فرار از جهاد ۲ ۴ ; ممانعت از جهاد ۲ ۳ ; موانع جهاد ۲ ۱
- حق پذیرى: موانع حق پذیرى ۹
- خدا:۱۳، ۱۶ افشاگرى خدا ۱۳، ۱۶ ۱۴ ; هشدار خدا ۱۳، ۱۶ ۱۱
- دشمنان:۶، ۷، ۱۲، ۱۷، ۱۸ برخورد با دشمنان ۶، ۷، ۱۲، ۱۷، ۱۸ ۱۴ ; توطئه دشمنان ۶، ۷، ۱۲، ۱۷، ۱۸ ۱۴ ; شایعه دشمنان ۶، ۷، ۱۲، ۱۷، ۱۸ ۱۱، ۱۵
- دین: دشمنان دین ۷، ۱۲، ۱۷، ۱۸
- شجاعت: عوامل شجاعت ۱۷
- شایعه:۱۰، ۱۱، ۱۵ در جنگ ۲
- شیطان:۵ اغواگرى شیطان ۵ ۹ ; دوستان شیطان ۵ ۱، ۴، ۷ ; شیطان ۵ انسى ۲ ; نقش شیطان ۵ ۱، ۶، ۸ ; ولایت شیطان ۵ ۱۹
- عمل: زمینه عمل ۱۳ ; عمل ناپسند ۳
- غزوه احد:۱۴
- غزوه حمراءالاسد:۱۰
- کافران:۷
- مبارزه: با شایعه ۱۵
- مشرکان:۷ شایعه مشرکان ۷ ۱۰
- منافقان: شایعه منافقان ۱۰، ۱۱
- مؤمنان:۶ ترس مؤمنان ۶ ۳ ; تشویق مؤمنان ۶ ۱۸ ; صفات مؤمنان ۶ ۱۷ ; مسؤولیت مؤمنان ۶ ۱۲ ; مؤمنان ۶ مجاهد ۸، ۱۹ ; هشدار به مؤمنان ۶ ۱۱
- ولایت:۱۹
