النبإ ١٧
ترجمه
| النبإ ١٦ | آیه ١٧ | النبإ ١٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«یَوْمَ الْفَصْلِ»: (نگا: صافّات / ، دخان / ، مرسلات / و و ). «مِیقَاتاً»: میعاد. وقت معیّن و مقرّر برای زنده شدن (نگا: اعراف / و شعراء / ، واقعه / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱۷ - ۴۰، سوره نباء
- اوصاف قيامت ، نباء عظيمى كه واقع خواهد شد
- توضيحى پيرامون به راه انداخته شدن كوه ها و سراب شدنشان (و سيرتالجبال فكانت سراباء)
- معناى ((احقاب )) كه درباره ماندن طاغيان در جهنم فرمود: ((لا بثين فيها احقابا))
- اشاره به مطابقت جزا با اعمال ، اعمالى كه ثبت و ضبط شده اند
- پاداش نيك متقين : نعمت هاى بهشتى
- بيان مقصود از اينكه فرمود: ((لا يملكون منه خطابا...))
- مراد از ((روح )) در: ((يوم يقوم الروح و الملئكه ....))
- منظور از كسانى كه در قيامت ((لا يتكلمون )) و مراد از استثناء: ((الا من اذن له الرحمن...))
- گفتارى درباره معناى روح و مراتب آن در قرآن
- رواياتى درباره معناى ((احقاب ))، مراد از ((روح ))، و... درذيل آيات گذشته
- ما هستيم آنها كه در قيامت اجازه سخن داشته شفاعت مى كنيم
نکات آیه
۱ - قیامت روز داورى بین مردم و رفع اختلافات آنان (یوم الفصل) «فصل»; یعنى، جداسازى دو چیز از یکدیگر به گونه اى که میان آن دو فاصله افتد. اطلاق این کلمه بر روز قیامت، به اعتبار روشن شدن حق از باطل و یا پایان دادن به اختلاف مردم و قضاوت در میان آنان است. (مفردات راغب)
۲ - متمایز شدن حق از باطل، فلسفه برپایى قیامت (یوم الفصل)
۳ - «یوم الفصل» از نام هاى قیامت (إنّ یوم الفصل کان میقتًا)
۴ - برپایى قیامت و رفع اختلافات در آن، حتمى و تردیدناپذیر است. (إنّ یوم الفصل کان میقتًا) مشخص بودن زمان برپایى قیامت - که کلمه «میقات» بر آن دلالت دارد - حاکى از قطعى بودن آن است.
۵ - قیامت، از دیر زمان و در علم خداوند، داراى زمانى مشخص بوده است. (إنّ یوم الفصل کان میقتًا) فعل «کان» دلالت دارد که وقت قیامت از پیش مشخص بوده است. «میقات» گر چه اسم آلت است; ولى معناى «وقت» دارد; نظیر میعاد و میلاد که از اسم آلت بودن خارج شده و به معناى مصدر خود استعمال شده اند. متعلق میقات - به قرینه سیاق کلام - محشور شدن و مجازات دیدن است; یعنى، قیامت وقت مشخص شده براى این حوادث است.
۶ - صحنه داورى در قیامت، تهدیدى گریزناپذیر براى منکران معاد و شبهه افکنان در حقانیّت آن (عمّ یتساءلون ... إنّ یوم الفصل کان میقتًا)
موضوعات مرتبط
- حق: تمییز حق و باطل ۲
- خدا: علم خدا ۵
- قیامت: حتمیت رفع اختلاف در قیامت ۴; حتمیت قیامت ۴; حل اختلاف در قیامت ۱; فلسفه قیامت ۲; قضاوت در قیامت ۱، ۶; نامهاى قیامت ۳; وقت قیامت ۵; ویژگیهاى قیامت ۱
- معاد: تهدید شبهه افکنان در معاد ۶; تهدید مکذبان معاد ۶
- یوم الفصل :۳
