النبإ ١٦
| کپی متن آیه |
|---|
| وَ جَنَّاتٍ أَلْفَافاً |
ترجمه
| النبإ ١٥ | آیه ١٦ | النبإ ١٧ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أَلْفَافاً»: مفرد آن (لَفّ) یا (لَفیف) است، و بعضی هم معتقدند که مفرد ندارد، به معنی: انبوه، درهم پیچیده، سر در هم کشیده.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۶ سوره نبأ
- بيان محتواى كلى سوره مباركه نبأ
- مقصود از «خبر عظيم»، روز بعث و قيامت بوده است
- مراد از اختلاف مشركان درباره معاد
- استدلال بر ثبوت بعث و جزا، مستفاد از آيات: «ألم نَجعَل الأرضَ مِهَاداً...»
- معناى اين كه فرمود: «كوه ها را ميخ قرار داديم» و «ازواج خلقتان كرديم»
- معناى اين كه فرمود: خوابتان را «سبات»، و شب را «لباس»، و روز را «معاش» قرارداديم
- رواياتى در بيان برخى آيات گذشته
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ بَنَيْنا فَوْقَكُمْ سَبْعاً شِداداً «12» وَ جَعَلْنا سِراجاً وَهَّاجاً «13» وَ أَنْزَلْنا مِنَ الْمُعْصِراتِ ماءً ثَجَّاجاً «14» لِنُخْرِجَ بِهِ حَبًّا وَ نَباتاً «15» وَ جَنَّاتٍ أَلْفافاً «16»
و بر فراز شما هفت (آسمان) استوار بنا كرديم. و (خورشيد را) چراغى فروزان قرار داديم. و از ابرهاى متراكم و فشرده، آبى فراوان فرو فرستاديم. تا بوسيله آن دانه و گياه و باغهاى پر درخت بيرون آوريم.
نکته ها
«معصرات» از «عصر» به معناى فشردن، يا صفت ابرهاى باران‌زاست كه گويا چنان خود را مى‌فشرند كه باران ببارند و يا صفت بادهايى كه ابرها را متراكم و فشرده مى‌سازد تا از آنها باران ببارد. «1»
پیام ها
1- خداوند اداره هستى را بر اساس يك نظام مشخص (نظام سببيّت و علّت و معلول) قرار داده است. (نور و حرارت خورشيد همراه با ابر و باران، عامل توليد دانه و گياه مى‌شود.) سِراجاً وَهَّاجاً ... ماءً ثَجَّاجاً لِنُخْرِجَ بِهِ حَبًّا وَ نَباتاً
2- قرآن، شعر نيست، امّا از آهنگ و موسيقى خاصّى برخوردار است. «وَهَّاجاً، ثَجَّاجاً، نَباتاً»
3- اسباب و وسايل طبيعى، نبايد ما را از خداوند غافل كند. لِنُخْرِجَ بِهِ ...
«1». تفسير الميزان.
جلد 10 - صفحه 362
4- خداوندى كه زمين مرده را با نزول باران به صورت بوستانى پر درخت در مى‌آورد، از زنده كردن مردگان عاجز نيست. لِنُخْرِجَ بِهِ ... جَنَّاتٍ أَلْفافاً
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ جَنَّاتٍ أَلْفافاً «16»
وَ جَنَّاتٍ أَلْفافاً: و بيرون آوريم بوستان‌هاى مملو از اشجار درهم پيچيده، يعنى بسيار به يكديگر نزديك.
تنبيه- ايجاد اين نعم براى آگاهى است كه سپاسدارى نموده و به شكرگزارى و حق‌شناسى منعم حقيقى اقدام، فرمانبردار شوند و از كفران و ناسپاسى و نافرمانى او بپرهيزند تا سعادت را دريابند و به قيامت و بعث اقرار و
جلد 14 - صفحه 15
از آنروز انديشه نمايند.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
عَمَّ يَتَساءَلُونَ «1» عَنِ النَّبَإِ الْعَظِيمِ «2» الَّذِي هُمْ فِيهِ مُخْتَلِفُونَ «3» كَلاَّ سَيَعْلَمُونَ «4»
ثُمَّ كَلاَّ سَيَعْلَمُونَ «5» أَ لَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ مِهاداً «6» وَ الْجِبالَ أَوْتاداً «7» وَ خَلَقْناكُمْ أَزْواجاً «8» وَ جَعَلْنا نَوْمَكُمْ سُباتاً «9»
وَ جَعَلْنَا اللَّيْلَ لِباساً «10» وَ جَعَلْنَا النَّهارَ مَعاشاً «11» وَ بَنَيْنا فَوْقَكُمْ سَبْعاً شِداداً «12» وَ جَعَلْنا سِراجاً وَهَّاجاً «13» وَ أَنْزَلْنا مِنَ الْمُعْصِراتِ ماءً ثَجَّاجاً «14»
لِنُخْرِجَ بِهِ حَبًّا وَ نَباتاً «15» وَ جَنَّاتٍ أَلْفافاً «16»
ترجمه
از چه سؤال ميكنند از يكديگر
از خبر بزرگى
كه آنان در آن اختلاف دارند
نه چنين است زود است كه بدانند
پس نه چنين است زود است كه بدانند
آيا قرار نداديم زمين را فرشى گسترده
و كوهها را ميخها
و آفريديم شما را جفتها مرد و زن
و قرار داديم خوابتان را آسايش
و قرار داديم شب را پوشش
و قرار داديم روز را وقت معيشت
و بنا كرديم بالاى سر شما هفت طبقه محكم
و قرار داديم چراغى درخشان
و فرو فرستاديم از ابرهاى متراكم بفشار بر يكديگر آب ريزان پى در پى را
تا بيرون آوريم بآن حبوبات و گياه را
و بوستانهائى كه بهم پيچيده باشد درختان آنها.
تفسير
گفته‌اند بعد از بعثت حضرت ختمى مرتبت و اخبار او از توحيد خدا و حشر مردم در روز جزا و تلاوت آيات قرآن كفّار مكه از يكديگر بر سبيل تعجّب و انكار سؤال مينمودند كه اين چه سخنانى است محمّد ميگويد لذا خداوند براى اهميّت دادن بقضيّه و آنچه از آن سؤال مينمودند ميفرمايد از چه امر اين مردم از يكديگر سؤال ميكنند و بيان ميفرمايد از خبر بزرگى كه در آن اختلاف دارند و عمّ در اصل عن ما بوده نون قلب بميم و در ميم ادغام شده و الف براى اتّصال ما بحرف جرّ حذف شده و گفته‌اند عمده نظر آنها باخبار پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم از اوضاع
جلد 5 صفحه 331
قيامت بوده ولى در روايات ائمه اطهار نبأ عظيم بولايت امير المؤمنين عليه السّلام و وجود مبارك آنحضرت تفسير شده و آنكه نبأ و آيتى بزرگتر از او نيست و آنكه پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بآن تصريح نموده و ظاهرا نبأ عظيم شامل است تمام معارف حقّه را از توحيد و عدل و نبوّت و امامت و معاد روز قيامت و آنچه را مورد اختلاف است در بين مردم و در روايات بيان مصداق شده كه اختصاص بمعاد داده نشود و اختلاف در مقام امير المؤمنين عليه السّلام بيشتر از ساير معارف حقّه شده لذا با آنحضرت انسب است و بعدا خداوند منع فرموده سؤال از يكديگر را و به اشاره وعده مجازات بر آن داده چون فرموده نه چنين است كه تصوّر نموده‌اند بعد از اين ميدانند كه حق است آنچه پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم از آن خبر داده و باز تأكيد فرموده اينمعنى را براى مبالغه و بكلمه ثمّ اشاره فرموده به اشدّيّت وعيد دوّم از اوّل و محتمل است اوّل اشاره ببعد از مرگ باشد و دوم اشاره بقيامت و بيان فرموده آيات توحيد و قدرت كامله خود را باين تقريب كه آيا قرار نداديم زمين را بساط گسترده مهيّا براى سكونت و آرامش و تصرّفات شما و نگردانيديم كوهها را ميخهاى محكم زمين تا متزلزل و متمايل به اطراف نگردد و آفريديم شما را جفتها مرد و زن تا با يكديگر مأنوس شويد و نسل شما در زمين باقى بماند و قرار داديم خواب شما را قاطع حس و حركت براى آسايش و استراحت و قرار داديم شب را براى شما مانند پوششى كه مستور دارد شما را از انظار يكديگر اگر بخواهيد از هم مخفى شويد و قمّى ره نقل فرموده كه قرار ميدهد شب را لباس براى روز و قرار داديم روز را وقت معيشت يعنى طلب معاش حلال براى شما و قرار داديم در بالاى سر شما هفت سقف محكم معظم مبرم را كه بمرور ايّام كهنه و خراب نگردد و قرار داديم خورشيد را چراغى پر نور و درخشان و با حرارت كه منافع آن بيشمار است و نازل نموديم از ابرهاى متراكم بفشار بر يكديگر باران شديد پى در پى را تا بيرون آوريم بسبب آن حبوباتى را كه ارزاق مردم است و روئيدنيهائى را كه خوراك حيوانات است و باغهائى را كه درختان سبز و خرّم آن سر در گريبان يكديگر كرده و بهم پيچيده شده‌اند اينها همه براى آنستكه شما بوظائف خود عمل نمائيد و مستحق مقام
جلد 5 صفحه 332
برترى شويد.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ جَنّات‌ٍ أَلفافاً «16»
و باغستاني پيچاپيچ. جناتش گفتند براي اينكه اشجارش سايه انداخته که آفتاب مستور شده زيرا جن بمعني ستر است، و الفاف سر بهم آورده مثل اينكه بهم پيچيده شده بود
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 16)- «و باغهایی پر درخت» (و جنات الفافا).
در دو آیه فوق به تمام مواد غذائی که انسان و حیوان از آن استفاده می‌کنند، و از زمین می‌روید، اشاره شده است، زیرا قسمت مهمی از آنها را دانه‌های غذائی تشکیل می‌دهد (حبّا) و قسمت دیگری سبزیها و ریشه‌هاست (و نباتا) و بخش دیگری نیز میوه‌ها می‌باشد (و جنات).
ج5، ص384
نکات آیه
۱ - پوشیده شدن بوستان ها از درختان درهم فرو رفته بر اثر بارش باران، نعمتى الهى و سودمند براى انسان (ماء ثجّاجًا ... لنخرج ... جنّ-ت ألفافًا) «الفاف»، جمع «لفیف» یا «لِفّ» (صفت مشبهه به معناى «ملفوف») و یا جمعى است که مفرد ندارد (لسان العرب). مراد این است که هر یک از بوستان ها درختانى درهم فرورفته دارد. این وصف هر چند در ثمردهى بوستان نقش منفى دارد; ولى منظره اى زیبا به وجود مى آورد و ممکن است کنایه از پر درخت بودن بوستان و پربار بودن آن باشد، هر چند شاخه هاى درختان آن در هم پیچیده نباشد.
۲ - خداوند، بهوجودآورنده بستان ها و آفریننده درختان و منظره هاى سرسبز و خرّم (لنخرج ... جنّ-ت ألفافًا)
۳ - باغ ها و جنگل هاى پوشیده از درخت، نشان دهنده قدرت خداوند و امکان پذیر بودن معاد (عمّ یتساءلون ... ألم نجعل ... جنّ-ت ألفافًا)
موضوعات مرتبط
- باغها: خالق باغها ۲; نقش باغها ۳
- جنگلها: نقش جنگلها ۳
- خدا: خالقیت خدا ۲; قدرت خدا ۳
- درختان: خالق درختان ۲
- معاد: دلایل معاد ۳
منابع
