الذاريات ٧
ترجمه
| الذاريات ٦ | آیه ٧ | الذاريات ٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«الْحُبُکِ»: جمع حَبیکَة، راهها. هم‌وزن و هم‌معنی طرائق، جمع طَریقة است. مراد مسیرهای ستارگان و سیّارگان است.
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۹، سوره ذاريات
- بيان غرض و مفاد اين آيات شريفه
- اشاره به اينكه سوگندهاى چهارگانه در آيات : ((والذاريات ذروا...))سوگند به همهاسباب مؤ ثر در تدبير سراسر جهان است
- تاءكيد بر صدق و وقوع معاد و جزا
- معناى آيه : ((والسماء ذات الحبك )) و مقصود از اينكه كفار در((قول مختلف )) هستند
- وجوه مختلف در معناى جمله : ((يؤ فك عنه من افك ))
- توضيحى در مورد جمله : ((ايّان يوم الدين )) كه سؤال ((خراصون )) از زمان روز قيامت است
- معناى اينكه در وصف متقين فرمود: ((كانوا قليلا منالليل ما يهجعون ))
- چند روايت درباره مراد از ذاريات ، حاملات ، جاريات ، مقسمات ، و در معناى ((و السماء ذاتالحبك ))
- روايتى در معناى ((قليلا من الليل ما يهجعون )) و ((بالاسحارهم يستغفرون )) و مراد از((سائل )) و ((محروم ))
نکات آیه
۱ - سوگند خداوند، به آسمان تزیین یافته با ستارگان (و السّماء ذات الحبک) «حبیکة» و «حباک» (مفردهاى «حُبُک») در معانى استحکام، راه و زیبایى به کار مى رود. برداشت یاد شده براساس معناى اخیر است.
۲ - آسمان، داراى راه هاى متعدد و ویژه* (و السّماء ذات الحبک) برداشت یاد شده بدان احتمال است که «حُبُک» به معناى راه ها باشد.
۳ - آسمان، داراى بنایى محکم، استوار و خلل ناپذیر (و السّماء ذات الحبک) در صورتى که مراد از «حباک» (مفرد حبک) استوارى و استحکام باشد، برداشت بالا استفاده مى شود.
۴ - آفرینش آسمان پرستاره و استوار، امرى مهم و شایان مطالعه و تأمل (و السّماء ذات الحبک) سوگند، معمولاً به چیزهاى ارزشمند و بزرگ تعلق مى گیرد و انسان را به تأمل در متعلّقات آن فرا مى خواند.
روایات و احادیث
۵ - «عن الحسین ابن خالد عن أبى الحسن الرضا(ع) قال قلت له أخبرنى عن قول اللّه «و السّماء ذات الحبک» فقال: هى محبوکة إلى الأرض و شبک بین أصابعه، فقلت کیف تکون محبوکة إلى الأرض فقال ... فبسط کفّه الیسرى ثم وضع الیمنى فقال: هذه أرض الدنیا و السّماء الدنیا علیها فوقها قبة...;[۱] حسین بن خالد از امام رضا(ع) از آیه «و السّماء ذات الحبک» سؤال نمود، امام(ع) دست چپ خود را باز کرد و دست راست را مانند گنبد بر روى آن قرار داد و فرمود: این زمین دنیا است و آسمان دنیا همچون گنبد بر بالاى آن قرار گرفته است [و همین گونه تا هفت زمین و هفت آسمان]».
موضوعات مرتبط
- آسمان: احاطه آسمان بر زمین ۵; استحکام آسمان ۳; اهمیت آسمان ۴; تعدد راههاى آسمان ۲; عوامل تزیین آسمان ۱; مطالعه آسمان ۴; ویژگیهاى آسمان ۳
- ستارگان: فواید ستارگان ۱
- سوگند: سوگند به آسمان ۱
- قرآن: سوگندهاى قرآن ۱
منابع
- ↑ تفسیر قمى، ج ۲، ص ۳۲۹; نورالثقلین، ج ۵، ص ۱۲۱، ح ۶.
