الجاثية ٢٧
ترجمه
| الجاثية ٢٦ | آیه ٢٧ | الجاثية ٢٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«تَقُومُ السَّاعَةُ»: قیامت برپا می‌شود. «الْمُبْطِلُونَ»: مدّعیان باطل. باطلگرایان (نگا: اعراف / عنکبوت / ، روم / ، غافر / ).
تفسیر
- آيات ۲۰ - ۳۷ سوره جاثيه
- مراد از رحمت خداوند و اختصاص آن به گروه خاصى در اين آيه
- توضيح اينكه بد كاران نه در حيات و نه در ممات با مؤ منان صالح العمل برابر نيستند
- احتجاج براى اثبات معاد با استناد به حق و عدالت
- ابطال پندار كفار در يكسان دانستن مرگ نيكوكار و بدكار
- حقيقت عبادت اطاعت كردن است
- معناى ((اله )) گرفتن ((هوى ))
- مفاد جمله : ((و اضله الله على علم )) و بيان عدم منافات بين ضلالت و علم
- معناى سخن منكران معاد: ((ما هى الا حياتنا الدنيا نموت و نحيا و ما يهلكنا الا الدهر)) واشاره به چند قول در معناى اين آيه
- گفتار برخى مفسرين كه مراد آيه را نتاسخ و ثنى ها دانسته اند و نقد گفتار آنان
- معنا و تفسير آيه : ((هذا كتابنا ينطق عليكم بالحق انا كنا نستنسخ ما كنتم تعملون )) وتوضيحى درباره كتابت اعمال
- اقوال ديگر مفسرين در تفسير اين آيه
- چند روايت در ذيل آيه : ((افراءيت من اتخذ الهه هويه )) و ((و ما يهلكنا الا الدهر))
- روايات و توضيحاتى درباره كتابت و استنساخاعمال در ذيل آيه : ((هذا كتابنا ينطق عليكم بالحق ...))
نکات آیه
۱ - خداوند، یگانه فرمانرواى آسمان ها و زمین (و للّه ملک السموت و الأرض)
۲ - جهان آفرینش، داراى آسمان هاى متعدد (السموت)
۳ - حاکمیت اراده خداوند بر مرگ و حیات انسان، نمودى از حاکمیت مطلق او بر هستى (قل اللّه یحییکم ثمّ یمیتکم ثمّ یجمعکم ... و للّه ملک السموت و الأرض) با توجه به ارتباط دو آیه، مطلب یاد شده استفاده مى شود.
۴ - شناخت حاکمیت مطلق خداوند بر هستى و توجه به آن، زداینده هرگونه شک و تردید درباره امکان معاد (لاریب فیه و لکنّ أکثر الناس لایعلمون . و للّه ملک السموت و الأرض و یوم تقوم الساعة) تذکر به حاکمیت مطلق خداوند - پس از بیان «أکثر الناس لایعلمون» - مى تواند در مقام آگاه ساختن انسان و ارائه طریق درک حقیقت به او باشد.
۵ - روز قیامت، هنگامه خسران و زیان دیدن باطل گرایان و منکران معاد (و یوم تقوم الساعة یومئذ یخسر المبطلون) «مبطلون»، به معناى واردشوندگان در باطل است.
۶ - «الساعة»، از نام هاى قیامت (و یوم تقوم الساعة)
۷ - زیان هاى دنیوى، امرى ناچیز در قبال ضرر اخروى انسان (یومئذ یخسر المبطلون) تقدیم ظرف «یوم تقوم» بر «یخسر»، افاده حصر مى کند و مفاد آیه این است که «هر زیانى در مقاسیه با زیان آخرت، گویى زیان نیست».
۸ - پوچ انگارى و باطل گرایى انسان ها، داراى پیوند با شک و ناباورى آنان نسبت به قیامت (لاریب فیه و لکنّ ... لایعلمون ... یومئذ یخسر المبطلون) در آیه قبل شک در معاد، معلول جهل دانسته شد و در این آیه تعبیر «مبطلون» منطبق بر همان جاهلانى است که در آن جا یاد شده اند.
۹ - معتقدان به قیامت، به دور از باطل گرایى و ایمن از زیان اخروى (یومئذ یخسر المبطلون) برداشت بالا، با استفاده از مفهوم آیه صورت گرفته است.
۱۰ - انکار معاد، عامل خسران و زیان انسان (قالوا ائتوا بابائنا إن کنتم صدقین ... یومئذ یخسر المبطلون)
موضوعات مرتبط
- آسمان: تعدد آسمان ها ۲; حاکم آسمان ها ۱
- آفرینش: حاکم آفرینش ۳
- پوچگرایى: آثار پوچگرایى ۸
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۱
- خدا: آثار خدا شناسى ۴; اختصاصات خدا ۱; حاکمیت اراده خدا ۳; حاکمیت خدا ۱; حاکمیت مطلق خدا ۴; نشانه هاى حاکمیت خدا ۳
- ذکر: آثار ذکر حاکمیت خدا ۴
- زمین: حاکم زمین ۱
- زیان: اهمیت زیان اخروى ۷; زیان دنیوى ۷; عوامل زیان ۱۰
- زیانکاران: زیانکاران در قیامت ۵
- الساعة :۶
- قیامت: امنیت مؤمنان به قیامت ۹; حق پذیرى مؤمنان به قیامت ۹; زمینه تکذیب قیامت ۸; زمینه شک به قیامت ۸; فضایل مؤمنان به قیامت ۹; نامهاى قیامت ۶; ویژگیهاى قیامت ۵
- معاد: آثار تکذیب معاد ۱۰; زیانکارى اخروى مکذبان معاد ۵; موانع شک در معاد ۴
