لقمان ١٠
ترجمه
| لقمان ٩ | آیه ١٠ | لقمان ١١ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«بِغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا»: (نگا: رعد / . «رَوَاسِیَ»: (نگا: رعد / نحل / ). «أَن تَمِیدَ بِکُمْ»: (نگا: نحل / ، انبیاء / ). «بَثَّ»: زیاد و فراوان و پخش و پراکنده کرد (نگا: نساء / . «زَوْجٍ»: صنف. نوع (نگا: انعام / . «کَرِیمٍ»: زیبا و سودمند (نگا: انفال / .
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۱، سوره لقمان
- مضامين سوره مباركه لقمان و غرض از نزول آن
- نكوهش كسى كه براى منصرف ساختن مردم از حقائق و معارف قرآن ، به ترويج ((لهوالحديث )) مى پرداخته است
- توصيف خريدار لهو الحديث : گويا گوشش در برابر تلاوت قرآن كر است
- بحث روايتى (رواياتى درباره شاءن نزول آيه : ((و من الناس من يشترى لهو الحديث...)) و اينكه غنا لهو الحديث است )
- رواياتى دال بر حرمت غنا و موسيقى
- حديثى از امام سجاد(ع ) در بيان شدت حرمت موسيقى
نکات آیه
۱ - خداوند، آسمان ها را بدون پایه و ستون آفریده است. (خلق السموت بغیر عمد ترونها) «ترونها» احتمال دارد قید توصیحى براى «بغیر عمد» باشد. در این صورت، معناى «خلق السماوات بغیر عمد» این است که خداوند، آسمان ها را بدون ستون آفریده است.
۲ - عالم آفرینش، داراى آسمان هاى متعدد است. (السموت)
۳ - نیروى نگهدارنده آسمان ها (جاذبه) نمونه اى از حقایق موجود، اما نامرئى براى بشر است. (بغیر عمد ترونها) قید «ترونها» مى تواند احترازى باشد. در این صورت، عبارت اِشعار دارد به این که نیرویى (ستون مانند) آسمان ها را نگه مى دارد و لکن قابل مشاهده نیست.
۴ - خداوند، قرار دهنده کوه ها در زمین است. (و ألقى فى الأرض روسى)
۵ - زمین، بدون وجود کوه ها، در معرض لرزش هاى مداوم بوده و مناسب زندگى نیست. (و ألقى فى الأرض روسى أن تمید بکم)
۶ - کوه ها، از جنبش و لرزش زمین جلوگیرى مى کنند و براى آماده کردن آن براى زیستن بشر، نقش دارند. (و ألقى فى الأرض روسى أن تمید بکم) «مید» در لغت، «اضطراب و لرزش چیزهاى بزرگ» را گویند. چون آیه درصدد بیان نعمت هاى خداوند است و لرزش، نمى تواند نعمت باشد، معلوم مى شود که «أن تمید»، «أن لاتمید» و یا «کراهیه تمید بکم» است.
۷ - خداوند، کوه ها را ثابت و استوار قرار داده است. (و ألقى فى الأرض روسى) «رواسى» جمع «راسیة» از ماده «رسو» به معناى «ثبوت و استوارى» است. مراد از آن کوه هایند که بر اساس وصف غالب شان نام گذارى شده اند. گفتنى است که «ألقى» وقتى همراه «فى» باشد معناى استقرار را مى دهد.
۸ - کوه ها، پس از پیدایش زمین به وجود آمده اند. (و ألقى فى الأرض روسى)
۹ - گسترش نسل جنبندگان بر پهنه زمین، در پرتوِ آمادگى محیط زیستى آن است. (خلق ... و ألقى ... و بثّ فیها من کلّ دابّة)
۱۰ - جنبندگان زمین، تشکیل دهنده مجموعه و سیستمى کامل اند. (و بثّ فیها من کلّ دابّة) تعبیر «من کلّ» ممکن است، صرفاً بیان کننده کثرت نباشد; بلکه نوعى جامعیت را در روابط میان حیوانات و استفاده آنان از هم دیگر بیان کند.
۱۱ - خداوند، از هر نوع جنبنده اى، در زمین آفریده و در آن گسترانیده است. (و بثّ فیها من کلّ دابّة)
۱۲ - خداوند، فرو فرستنده باران از سمت آسمان است. (و أنزلنا من السماء ماء)
۱۳ - پوشش گیاهى بر سطح زمین، مرهون بارش باران است. (و أنزلنا من السماء ماء فأنبتنا فیهامن کلّ زوج کریم)
۱۴ - ثبات و آرامش زمین، آن را براى رویش گیاهان، مساعد کرده است. (و ألقى فى الأرض روسى أن تمیدبکم ... فأنبتنا فیهامن کلّ زوج کریم)
۱۵ - خداوند، از هر گیاهى، زوج سودمند و داراى فایده آفریده است. (فأنبتنا فیها من کلّ زوج کریم) صفت «کریم»، درباره اشیا و مفاهیم به معناى «سودمندى و داراى نفع بودن» است (مفردات راغب).
۱۶ - عوامل طبیعى، تحت تدبیر خداوند است. (و أنزلنا من السماء ماء فأنبتنا فیها) «فاء» در «فأنبتنا» تفریع است و حکایت از آن دارد که نزول باران، در رویش گیاهان نقش دارد. چنین نقشى را، خداوند به خود نسبت داده است و این، نشان مى دهد که عوامل طبیعى با تدبیر خداوند عمل مى کنند.
۱۷ - نخستین قطره هاى آب، در آسمان شکل گرفته است.* (و أنزلنا من السماء ماء) تعبیر «و أنزلنا من السماء ماء» ممکن است بیان کننده این باشد که در مراحل خلقت، نخستین قطره هاى آب، قبل از آن که آبى در زمین وجود داشته باشد، در آسمان شکل گرفته است.
۱۸ - وجود قانون زوجیت، در گیاهان (فأنبتنا فیها من کلّ زوج کریم)
موضوعات مرتبط
- آب: منابع آب ۱۷
- آسمان: تعدد آسمان ها ۲; خالق آسمان ها ۱; خلقت آسمان ها ۱; ستون آسمان ها ۱; نقش آسمان ۱۷; نگهدارنده آسمان ها ۳
- باران: بارش باران از آسمان ۱۲; فواید باران ۱۳; منشأ باران ۱۲
- جنبندگان: ازدیاد جنبندگان ۹، ۱۱; خلقت جنبندگان ۱۱; سیستم جنبندگان ۱۰
- حقایق: حقایق نامرئى ۳
- خدا: افعال خدا ۱، ۷، ۱۱، ۱۲، ۱۵; تدبیر خدا ۱۶
- زمین: آثار ثبات زمین ۹، ۱۴; عوامل ثبات زمین ۵، ۶; موانع لرزش زمین ۵، ۶
- زندگى: عوامل بهبود زندگى ۶
- عوامل طبیعى: عمل عوامل طبیعى ۱۶
- کوهها: استقرار کوهها در زمین ۴; تاریخ پیدایش کوهها ۸; ثبات کوهها ۷; فواید کوهها ۵، ۶
- گیاهان: زوجیت گیاهان ۱۸; عوامل پوشش گیاهى ۱۳; عوامل رویش گیاهان ۱۴; فواید زوجیت گیاهان ۱۵
- نیروى جاذبه :۳
