الروم ٥١
ترجمه
| الروم ٥٠ | آیه ٥١ | الروم ٥٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«رَأَوْهُ»: آن را ببینند. مرجع ضمیر (ه)، نبات مفهوم از سیاق است. نبات در اصل مصدر است شامل قلیل و کثیر می‌گردد، و در اینجا مراد باغها و کشتها و علفزارها است. «مُصْفَرّاً»: زردرنگ. مراد پژمرده است. «لَظَلُّوا ... یَکْفُرُونَ»: کفران نعمت می‌کنند. کفر می‌ورزند.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
مَا تَذَرُ مِنْ شَيْ‌ءٍ أَتَتْ... (۰) أَ فَرَأَيْتُمْ مَا تَحْرُثُونَ (۱) أَ أَنْتُمْ تَزْرَعُونَهُ أَمْ... (۰) لَوْ نَشَاءُ لَجَعَلْنَاهُ حُطَاماً... (۱) إِنَّا لَمُغْرَمُونَ (۰) بَلْ نَحْنُ مَحْرُومُونَ (۰)
تفسیر
نکات آیه
۱ - انسان ها، به هنگام مشاهده وزش بادهاى مضر و نابودکننده مزارع، به ناسپاسى مى گرایند. (و لئن أرسلنا ریحًا ... یکفرون) «ریح» در مقابل «ریاح» در آیه چهل و نه است. معمولاً، بادهاى سودمند، به صیغه جمع آورده مى شوند و در صورتى که سخن از باد سوزان و مخرب باشد به صیغه مفرد مى آید. قرینه مقابله و نیز واژه «مصفرّاً» - که حال براى ضمیر مفعولى «رأوه» است - مؤید این نکته اند که مراد از «ریح» بادهاى سوزان و مخرب اند.
۲ - عالَم طبیعت، برخوردار از عوامل طبیعى خنثى کننده و از بین برنده یکدیگر (فانظر ... کیف یحى الأرض بعد موتها ... و لئن أرسلنا ریحًا فرأوه مصفرًّا)
۳ - بادها، داراى گونه هاى مختلفِ مفید و مضرّ است. (یرسل الریاح ... أرسلنا ریحًا)
۴ - وزش بادهاى مخرّب و نابود کننده گیاهان، به دست خدا است. (أرسلنا ریحًا فرأوه مصفرًّا)
۵ - انسان ها، به محض مشاهده بادهاى نوید بخش باران، بدون توجّه به خدایى بودن آنها، خوش حال مى شوند، ولى در برخورد با بادهاى مخرّب، ناسپاس مى گردند! (فإذا أصاب به من یشاء من عباده ... یستبشرون ... و لئن أرسلنا ریحًا ... یکفرون) «یکفرون» به قرینه این که سخن از نعمت و قطع شدن آن است، کفر و ناسپاسى است.
۶ - بادهاى مخرّب در مقایسه با بادهاى مفید، نادرند. (یرسل الریاح ... و لئن أرسلنا ریحًا) آورده شدن فعل مضارع «یرسل» براى بادهاى نوید بخشِ باران - که دلالت بر استمرار دارد - در مقابل جمله شرطى «و لئن أرسلنا ...» مى تواند گویاى حقیقت یادشده باشد.
۷ - در صورت وزش بادهاى مخرّب، گیاهان، سرسبزى خود را از دست داده و به زردى مى گرایند. (و لئن أرسلنا ریحًا فرأوه مصفرًّا) مرجع ضمیر مفعولى «رأوه»، «نباتِ» مستفاد از آیه پیش (آثار رحمة اللّه) است.
۸ - ناسپاسى کردن و کفر ورزیدن، به هنگام مواجه شدن با امور ناخوشایند، امرى ناپسند و مذموم است. (و لئن أرسلنا ... یکفرون) آیه، در صدد سرزنش کسانى است که با مشاهده بادهاى مخرّب ناسپاسى مى کنند. از توبیخ و سرزنش، به دست مى آید که چنین حالتى، شایسته نیست.
۹ - انسان ها، با مشاهده خالى بودن ابرها از باران، ناسپاس مى شوند. (و لئن أرسلنا ریحًا فرأوه مصفرًّا لظلّوا من بعده یکفرون) طبق آنچه که راغب، در مفردات اظهار داشته، ممکن است: «مصفرّاً» از ریشه «صفر» - بر وزن سفر - به معناى «خالى بودن» باشد.
۱۰ - شادمانى، در شرایط رفاه، و کفر و ناسپاسى به هنگام سختى و حسرت، حالات و صفات انسان ها است. (فإذا أصاب ... إذا هم یستبشرون ... و لئن أرسلنا ریحًا ... من بعده یکفرون)
۱۱ - پدیده هاى طبیعى، از هم، تأثیر پذیرى مثبت و منفى دارند. (یرسل الریاح ... فترى الودق یخرج من خلله ... فانظر إلى ءاثر رحمت اللّه کیف یحى الأرض ... و لئن أرسلنا ریحًا فرأوه مصفرًّا)
موضوعات مرتبط
- ابرها: ابرهاى بى باران ۹
- انسان: سرور انسان ها ۵، ۱۰; صفات انسان ۱۰; کفران انسان ۱، ۵، ۹، ۱۰
- باد: باد هاى مبشر ۵; باد هاى مخرب ۱، ۳، ۵، ۶، ۷; باد هاى مفید ۳، ۶; تنوع باد ها ۳; منشأ باد هاى مخرب ۴
- خدا: افعال خدا ۴
- رفاه: سرور در رفاه ۱۰
- رفتار: رفتار ناپسند ۸
- سرور: عوامل سرور ۵
- طبیعت: تأثیرپذیرى موجودات طبیعت ۱۱; موجودات مخرب در طبیعت ۲
- کفران: کفران در سختى ۱۰; ناپسندى کفران ۸
- گیاهان: تخریب گیاهان ۷; زرد شدن گیاهان ۷
- محیط زیست: آسیب شناسى محیط زیست ۱، ۲، ۷
