القصص ٦٠
ترجمه
| القصص ٥٩ | آیه ٦٠ | القصص ٦١ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مَتَاعُ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا»: کالای زندگی دنیوی است و تنها در مدّت عمر کوتاهتان از آن استفاده می‌کنید و بس. «خَیْرٌ وَ أَبْقی»: خوبتر و پایدارتر. مراد خوب و سرمدی است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
کُلُ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ وَ... (۳) لٰکِنِ الَّذِينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ... (۲) اللَّهُ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ... (۴) مَا عِنْدَکُمْ يَنْفَدُ وَ مَا عِنْدَ... (۲) وَ الْآخِرَةُ خَيْرٌ وَ أَبْقَى (۲)
تفسیر
- آيات ۵۷ - ۷۵، سوره قصص
- غرض كلى آيات : بيان بهانه ديگرى از مشركين بر عدم ايمانشان به قرآن
- پاسخ به اين عذر و بهانه مشركين كه اگر ايمان بياوريم از سرزمينمان رانده مىشويم
- جواب ديگرى به آن بهانه : تنعم و بهره مندى مادى درحال كفر و بى ايمانى ، در معرض هلاكت و فنا است
- ترجيح پيروى هدى بر ترك آن با مقايسه حال پيروان هدايت باحال پيروان هوى
- سخن پيشوايان شرك در روز قيامت كه در مقام بيزارى جستن از پيروان خود (مشركين )
- معناى و مراد از جمله ((اءغوينا هم كما غوينا))
- معناى اينكه كورى به اخبار نسبت داده شده ((فعميت عليهم الانباء)) نه به خود مشركين
- پاسخ ديگر به عذر و بهانه مشركين
- بيان اينكه خداوند داراى اختيار تكوينى (يخلق ما يشاء) و تشريعى (ويختار) است
- معناى مختار بودن انسان و بيان اينكه او در برابر اراده تكوينى و تشريعى خدا اختيارىندارد
- مقصود از اينكه فرمود: ((ما كان لهم الخيرة ))
- سه وجه براى اينكه فقط خدا مستحق پرستش است : ((له الحمد فى الاولى و الاخرة و لهالحكم و اليه ترجعون ))
- اثبات توحيد ربوبى خداى تعالى با بيان عجز آلهه مشركين از آوردن نور يا يا آوردنشب
- در قيامت كه روز كشف حقائق است بطلان پندار مشركان آشكار مى گردد (فعلمواان الحق لله...)
- بحث روايتى (چند روايت در ذيل برخى آيات گذشته )
نکات آیه
۱ - انسان، در معرض از دست دادن سعادت اخروى خویش به خاطر وابستگى به دنیا و متاع آن (و قالوا إن نتّبع الهدى معک نتخطّف من أرضنا ... و ما أوتیتم من شىء فمتع الحیوة الدنیا و زینتها و ما عند اللّه خیر و أبقى) آیه بالا در ادامه آیات پیشین و بیانگر پاسخى دیگر به مشرکان است; یعنى، همانانى که به خاطر دلبستگى زیاد به جان و مال و مرز و بوم خویش، به پیامبر(ص) مى گفتند: اگر با تو همراه شویم و از هدایت الهى پیروى کنیم، مشرکان عرب ما را از سرزمین مان (مکه) خواهند ربود.
۲ - متاع دنیا و زینت هاى آن، چونان خود دنیا ناپایدار و زوال پذیر است. (و ما أوتیتم من شىء فمتع الحیوة الدنیا و زینتها)
۳ - لزوم برگزیدن ایمان و هدایت الهى; ولو به بهاى از دست دادن زندگى دنیوى و متاع آن (و قالوا إن نتّبع الهدى معک نتخطّف من أرضنا ... و ما أوتیتم من شىء فمتع الحیوة الدنیا و زینتها)
۴ - حیات اخروى، بهتر و پایدارتر از حیات دنیوى (و ما عند اللّه خیر و أبقى) «ما» در «ما عند اللّه» - به قرینه «الحیاة الدنیا» - کنایه از حیات اخروى است.
۵ - سعادت اخروى، در گرو پذیرش ایمان و پیروى از هدایت الهى (و قالوا إن نتّبع الهدى ... و ما أوتیتم ... و ما عند اللّه خیر و أبقى) آیه بالا دربردارنده هشدار الهى به مشرکان است که از پیروى هدایت الهى سرباززده بودند.
۶ - زندگى هدایت یافتگان در جهان آخرت، زندگى در جوار لطف و رحمت بیکران خداوند است. (و ما عند اللّه خیر و أبقى) با توجه به قید «عنداللّه» (نزد خدا) - که مى تواند کنایه از لطف و رحمت واسعه او باشد - برداشت یاد شده به دست مى آید.
۷ - برگزیدن زندگى دنیوى به بهاى از دست دادن سعادت اخروى، عملى نابخردانه است. (و ما أوتیتم من شىء فمتع الحیوة الدنیا... أفلاتعقلون)
۸ - عقل، وسیله تشخیص ارزش ها و پیدا کردن زندگى بهتر و برتر (و ما عند اللّه خیر و أبقى أفلاتعقلون)
۹ - نکوهش خداوند از مشرکان بهانه جو، به خاطر انتخاب نابخردانه آنان (انتخاب زندگى دنیوى به بهانه از دست دادن سعادت اخروى) (و قالوا إن نتّبع الهدى معک نتخطّف من أرضنا ... و ما أوتیتم من شىء فمتع الحیوة الدنیا... أفلاتعقلون)
موضوعات مرتبط
- ارزیابى: ملاک ارزیابى ۸
- امکانات دنیوى: ناپایدارى امکانات دنیوى ۲
- ایمان: آثار ایمان ۵; اهمیت ایمان ۳
- دنیا: ناپایدارى دنیا ۲
- دنیاطلبى: آثار دنیاطلبى ۱
- رحمت: مشمولان رحمت ۶
- زندگى: ارزش زندگى اخروى ۴; بى ارزش زندگى دنیوى ۳، ۴، ۷; پایدارى زندگى اخروى ۴; ناپایدارى زندگى دنیوى ۴
- زینتها: ناپایدارى زینتهاى دنیوى ۲
- سعادت: ارزش سعادت اخروى ۷; زمینه سعادت اخروى ۵; موانع سعادت اخروى ۱
- شناخت: ابزار شناخت ۸
- عقل: نقش عقل ۸
- عمل: عمل سفیهانه ۷، ۹
- لطف خدا: مشمولان لطف خدا ۶
- مشرکان: دنیاطلبى مشرکان ۹; سرزنش مشرکان ۹; سفاهت مشرکان ۹
- مهتدین: زندگى اخروى مهتدین ۶
- هدایت: آثار هدایت پذیرى ۵; اهمیت هدایت ۳
