الشعراء ٥٢
ترجمه
الشعراء ٥١ | آیه ٥٢ | الشعراء ٥٣ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«أَنْ»: حرف مشبّهةٌبالفعل و مخفّف از (أَنَّ) است (نگا: مؤمنون / ) «أَسْرِ بِعِبادی»: در شب بندگانم را کوچ بده (نگا: إسراء / . «مُتَّبَعُونَ»: تعقیب شوندگان. دنبال شوندگان. مراد تعقیب بنیاسرائیل توسّط فرعون و فرعونیان است.
تفسیر
- آيات ۱۰ - ۶۸، سوره شعراء
- غرض اين آيات : مقايسه قوم خاتم الانبياء (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) با قوم موسى وهارون ، ابراهيم و نوح و...
- اشاره به معناى ((خوف )) و فرق آن با ((خشيت ))
- بيان اينكه جمله : ((فارسل الى هارون اخى )) حاكى ازتعلل و شانه خالى كردن از مسئوليت نيست
- معناى ((ذنب )) و مراد از اينكه موسى عليه السّلام فرمود: ((و لهم على ذنب ))
- دلگرمى مى دادند خداوند به موسى و هارون : ما با شمائيم !
- گفتگوى موسى عليه السّلام با فرعون
- مفاد جمله : ((و انت من الكافرين )) كه در خطاب فرعون به موسى عليه السّلام آمده است
- پاسخ موسى عليه السّلام به سه اشكال و اعتراض فرعون بر آن حضرت
- مقصود از ضلالت در سخن موسى عليه السّلام :((قال فعلتها اذا و اءنا من الضالين ...))
- رد گفتار مفسرين در معناى ضلالت در آيه شريفه
- مراد از حكمى كه بعد از گريختن موسى عليه السّلام از مصر به او داده شده (فوهب لىربى حكما)
- توضيح مفاد (وجعلنى من المرسلين ) كه جواب اعتراضاول فرعون در استبعاد رسالت موسى عليه السّلام است
- توضيح مفاد (و تلك نعمة تمنها على ...) كه پاسخ اعتراض ديگر فرعون است
- بيان گفتار مفسرين درباره جمله ((الم نربك )) و اشكالات و توجهات مترتب برگفتارشان
- اشاره به معتقدات بت پرستان درباره خداى سبحان و ارباب و آلهه
- بيان علت اينكه فرعون گفت : ((رب العالمين چيست ؟))
- تقرير و توضيح جواب موسى عليه السّلام بهسوال فرعون (قال رب السموات و الارض و ما بينهما...)
- دو نكته در ارتباط با پاسخ موس عليه السّلام به فرعون و بيان فساد گفتار بعضىمفسرين در اين زمينه
- جواب دوم موسى عليه السّلام به فرعون به سؤال فرعون از حقيقت رب العالمين : ((قال ربكم و رب آبائكم الاولين ))
- فرعون به موسى عليه السّلام بر چسپ ديوانگى مى زند
- فرعون موسى عليه السّلام را به زندان تهديد مى كند
- موسى عليه السّلام با پيشنهاد اظهار معجزه مى كند
- معجزه عصى و يد بيضاء را نشان مى دهد و فرعون او را متهم به توطئه مى كند
- پيشنهاد بزرگان قوم به فرعون در برابر ارائه معجزات موسى عليه السّلام
- واكنش فرعون در مقابل ايمان آوردن ساحران
- قسمت ديگر داستان موسى عليه السّلام : كوچ شبانه بنىاسرائيل از مصر و غرق و هلاك فرعون و فرعونيان
- نتيجه گيرى از حكايت موسى عليه السّلام و فرعون
نکات آیه
۱ - وحى خداوند به موسى(ع) در خارج ساختن شبانه بنى اسرائیل از سرزمین مصر (و أوحینا إلى موسى أن أسر بعبادى)
۲ - ناتوانى فرعون از نابود ساختن موسى(ع)، على رغم خشم و دشمنى عمیق وى نسبت به او و آیینش (و أوحینا إلى موسى أن أسر بعبادى) مأموریت جدید موسى(ع)، نشانگر آن است که فرعون على رغم تلاش براى نابودى آیین موسى(ع) نتوانست به خود وى آسیبى برساند.
۳ - تصمیم گیرى و حرکت موسى(ع)، در مقاطع مختلف بر اساس برنامه وحى (و أوحینا إلى موسى أن أسر بعبادى)
۴ - بنى اسرائیل گرفتار در نظام فرعونى، مورد حمایت و لطف الهى (أن أسر بعبادى) اضافه «عباد» به ضمیر متکلم، بیانگر برداشت یاد شده است.
۵ - ممانعت جدى حکومت فرعون از مهاجرت بنى اسرائیل و ترک سرزمین مصر (و أوحینا إلى موسى أن أسر بعبادى إنّکم متّبعون) فرمان الهى مبنى بر خروج مخفیانه و حرکت شبانه بنى اسرائیل و نیز تعبیر «إنّکم متّبعون» نشانگر ممانعت شدید حکومت فرعون نسبت به خروج بنى اسرائیل از مصر است.
۶ - خبردادن خداوند به موسى(ع) مبنى بر تعقیب بنى اسرائیل از سوى فرعونیان در صورت خروج از مصر (أسر بعبادى إنّکم متّبعون)
۷ - وجود بنى اسرائیل در مصر، در بردارنده منافعى مهم براى فرعونیان (أن أسر بعبادى إنّکم متّبعون) اصرار فرعونیان بر نگه داشتن بنى اسرائیل در مصر، نشانگر مطلب یاد شده است.
۸ - موسى(ع)، رهبرى پذیرفته شده و مورد اطاعت بنى اسرائیل، حتى پیش از ترک مصر (و أوحینا إلى موسى أن أسر بعبادى إنّکم متّبعون) فرمان الهى به کوچاندن شبانه بنى اسرائیل، در صورتى عملى بود که مجموعه بنى اسرائیل مطیع موسى(ع) بودند و این حرکت مخاطره آمیز را به خاطر اطاعت از وى به جان مى خریدند.
موضوعات مرتبط
- اطاعت: اطاعت از موسى(ع) ۸
- بنى اسرائیل: تاریخ بنى اسرائیل ۱، ۴، ۵، ۶، ۷، ۸; تعقیب بنى اسرائیل ۶; حامى بنى اسرائیل ۴; رهبر بنى اسرائیل ۸; ممانعت از هجرت بنى اسرائیل ۵; نقش بنى اسرائیل در مصر ۷; هجرت شبانه بنى اسرائیل ۱، ۵
- حمایتهاى خدا: مشمولان حمایتهاى خدا ۴
- خدا: افعال خدا ۶
- سرزمینها: هجرت از سرزمین مصر ۱
- فرعون: دشمنى فرعون ۲; عجز فرعون ۲; غضب فرعون ۲
- فرعونیان: فرعونیان و بنى اسرائیل ۶; فرعونیان و هجرت بنى اسرائیل ۵; منافع فرعونیان ۷
- لطف خدا: مشمولان لطف خدا ۴
- موسى(ع): دشمنان موسى(ع) ۲; رسالت موسى(ع) ۱; رهبرى موسى(ع) ۸; قدرت موسى(ع) ۲; قصه موسى(ع) ۱، ۸; منشأ تصمیم گیرى موسى(ع) ۳; وحى به موسى(ع) ۱، ۳، ۶
- وحى: نقش وحى ۳