آل عمران ١٣٤
ترجمه
| آل عمران ١٣٣ | آیه ١٣٤ | آل عمران ١٣٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«سَرَّآءِ»: توانگری و فراخ دستی. «ضَرَّآءِ»: ناداری و تنگدستی. «کَاظِمِینَ»: فروخورندگان خشم و غضب. عطف بر (ألَّذِینَ) است. «عَافِینَ»: عفوکنندگان. درگذرندگان.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
نکات آیه
۱- انفاق در حال توانمندى و تنگدستى، از ویژگیهاى تقواپیشگان (اعدّت للمتّقین. الّذین ینفقون فى السّرّآء و الضّرّاء) مراد از «فى السّرّآء و الضّرّاء»، حالت تنگدستى و توانمندى است، و در برداشت فوق، توصیف انفاق کننده گرفته شده است، نه وصف براى مورد انفاق.
۲- انفاق در حالت رفاه و آسایش و نیز رنج و سختى جامعه، از ویژگیهاى تقواپیشگان (اعدّت للمتّقین. الّذین ینفقون فى السّرّآء و الضّرّاء) بنابر اینکه مراد از «السّرّآء و الضّراء» بیان حالت جامعه و مردم، یعنى مورد انفاق باشد، نه بیانِ حالت انفاق کننده.
۳- فرو بردن خشم و گذشت از لغزشهاى مردم، از ویژگیهاى اهل تقوا (اعدّت للمتّقین ... و الکاظمین الغیظ و العافین عن النّاس)
۴- تأمین نیازمندیهاى جامعه ایمانى و خویشتن دارى و گذشت در برخوردهاى اجتماعى، از ویژگیهاى اهل تقوا (اعدّت للمتّقین. الّذین ینفقون ... و الکاظمین الغیظ و العافین عن النّاس)
۵- توان مردم بر کنتر نیروى خشم و غضب خویش (و الکاظمین الغیظ)
۶- نیکوکاران، محبوب خدا هستند. (و اللّه یحب المحسنین)
۷- انفاقِ مستمر (انفاق در هر شرایط)، مهار کردن خشم و گذشت از لغزشهاى مردم، از مصادیق احسان و نیکوکارى (الّذین ینفقون فى السّرّآء و الضّرّاء و الکاظمین الغیظ و العافین عن النّاس و اللّه یحب المحسنین) مراد از «و اللّه یحب المحسنین»، این است که خداوند دارندگان صفات ذکر شده در آیه را دوست دارد یعنى: و اللّه یحبّهم. ولى به جاى ضمیر، کلمه «المحسنین» به کار رفته تا در ضمن، اشاره کند که موارد یاد شده از مصادیق نیکوکارى است.
۸- انفاق مستمر و در هر شرایط، مهار کردن خشم و گذشت از لغزشهاى مردم، از عوامل جلب محبّت الهى (الّذین ینفقون فى السّرّآء و الضّرّآء و الکاظمین الغیظ و العافین عن النّاس و اللّه یحب المحسنین) چون مراد از «المحسنین» که سزاوار محبّت الهى هستند، دارندگان صفات ذکر شده است.
۹- اهتمام اسلام به سالم سازى روابط متقابل افراد در جامعه (الّذین ینفقون فى السّرّآء و الضّرّآء و الکاظمین الغیظ و العافین عن النّاس و اللّه یحب المحسنین)
۱۰- تحریک عواطف و احساسات، از روشهاى قرآن براى برانگیختن اهل ایمان به نیکوکارى (یا ایّها الّذین امنوا ... و اللّه یحبّ المحسنین)
۱۱- جلب محبّت الهى، در گرو انجام اعمال نیک، به شیوه اى شایسته (و اللّه یحبّ المحسنین) کلمه «المحسنین»، همان گونه که گذشت، مى تواند اشاره به این معنا باشد که صفات ذکر شده در آیه از مصادیق احسان و نیکوکارى است. و نیز مى تواند بیان صفتى دیگر براى اهل تقوا باشد; یعنى پرهیزگاران کسانى هستند که همواره، اعمال را به وجه نیکوى آن انجام مى دهند; اگر انفاق مى کنند به شیوه نیک آن، و ... .
موضوعات مرتبط
- احسان:۷، ۱۰
- اللّه: محبت اللّه ۶، ۸، ۱۱
- انسان: قدرت انسان ۵
- انفاق:۱، ۲ آثار فردى انفاق ۱، ۲ ۷، ۸
- انگیزش: عوامل انگیزش ۱۰
- تربیت: شیوه‌هاى تربیت ۱۰
- توانمندان: انفاق توانمندان ۱، ۲
- جامعه اسلامى:۴
- حلم:۴
- خشم: فروبردن خشم ۳، ۵، ۷، ۸
- روابط اجتماعى:۴، ۹
- عفو:۴، ۷ از مردم ۳، ۸
- عمل صالح: آثار عمل صالح ۱۱
- عواطف و احساسات:۱۰
- فقیر: انفاق به فقیر ۱
- متقین: صفات متقین ۱، ۲، ۳، ۴
- محسنان: محبوبیت محسنان ۶
- معاشرت: آداب معاشرت ۹ ; حلم در معاشرت ۴ ; عفو در معاشرت ۴، ۷
- مؤمنان: احسان مؤمنان ۱۰
