الجن ٢١
ترجمه
الجن ٢٠ | آیه ٢١ | الجن ٢٢ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«ضَرّاً»: زیان. گمراهی. «رَشَداً»: خیر و خوبی. هدایت و توفیق. «لآ أَمْلِکُ لَکُمْ»: من نمیتوانم زیان و ضرری را از شما دفع و برطرف کنم، و نمیتوانم خیر و خوبی را به شما برسانم (نگا: زاد المسیر).
تفسیر
- آيات ۱۸ - ۲۸، سوره جّن
- وجوه مختلف درباره مراد از اينكه مساجد از آن خدا است (و انّ المساجد للّه ...)
- مراد از كسانى كه چون پيامبر (صلى اللّه عليه وآله ) به نماز مى ايستاد در اطرافشگرد مى آمدند (كاد و يكونون عليه لبدا)
- بيان موقعيت پيامبر (صلى اللّه عليه وآله و سلّم ) نسبت به پروردگار و نسبت به مردم
- علم غيب بالاصالة از آن خدا است و بالتّبع و به تعليم الهى ديگران هم مى توانند آنرا دارا شوند
- احتمالات و وجوه مختلف درباره معناى آيه : ((فانّه يسلك من بين يديه و من خلفهرصدا...)) كه سلوك رصد در پشت سر رسول (صلى اللّه عليه وآله و سلّم ) علت آن رابيان مى كند
- چهار مطلب كه از سه آيه اخير مورد بحث استفاده مى شود
- مستثنيات از عموم ((فلا يطهر على غيبه احدا))
- معصوم بودن انبياء و رسل در گرفتن ، حفظ و ابلاغ وحى به زبان و به عمل
- عدم اختصاص علم غيب به پيامبران به موردى خاص
- (رواياتى راجع به جمله ((انّ المساجد للّه )) واينكه پيغمبر(صلى اللّه عليه وآله ) وائمه (عليه السلام ) عالم غيب يوده اند)
نکات آیه
۱ - پیامبر(ص)، مأمور بیان قلمرو رسالت خویش به مردمان (قل إنّى لا أملک لکم)
۲ - هدایت شدن یا گمراه گشتن مردمان، خارج از قلمرو توانایى پیامبر(ص) (قل إنّى لا أملک لکم ضرًّا و لا رشدًا) «ضرّ» در مقابل «نفع» و «رشد» در مقابل «غىّ» است و در این آیه، هر یک از آن دو واژه - به لحاظ معنا - مى تواند قرینه براى دیگرى باشد; یعنى، «ضرّ» قرینه باشد که مقصود از «رشد»، ضلالت است و «ضرّ» قرینه بر این باشد که مراد از «رشد»، نفع است.
۳ - پیامبر(ص)، مالک نفع و ضرر و سود و زیان مردمان نیست. (قل إنّى لا أملک لکم ضرًّا و لا رشدًا)
۴ - سود و زیان و هدایت شدن و یا گمراه گشتن انسان ها، تنها به دست خداوند است. (قل انّى لا أملک لکم ضرًّا و لا رشدًا) آیه بعد - که در آن از ناتوانى پیامبر(ص) در برابر خداوند مطرح شده است - قرینه است بر این که اعلام مالک نبودن پیامبر(ص) نسبت به سود و زیان و هدایت شدن و گمراه گشتن انسان ها، بیانگر انحصار این مالکیت براى خداوند است.
موضوعات مرتبط
- انسان: گمراهى انسان ها ۲; هدایت انسان ها ۲
- خدا: اختصاصات خدا ۴; نقش خدا ۴
- زیان: منشأ زیان ۳، ۴
- گمراهى: منشأ گمراهى ۴
- محمد(ص): محدوده رسالت محمد(ص) ۱; محدوده مسؤولیت محمد(ص) ۲، ۳; مسؤولیت محمد(ص) ۱; نقش محمد(ص) ۳
- منفعت: منشأ منفعت ۳، ۴
- هدایت: منشأ هدایت ۴