البقرة ٢١٥

يَسْأَلُونَکَ‌ مَا ذَا يُنْفِقُونَ‌ قُلْ‌ مَا أَنْفَقْتُمْ‌ مِنْ‌ خَيْرٍ فَلِلْوَالِدَيْنِ‌ وَ الْأَقْرَبِينَ‌ وَ الْيَتَامَى‌ وَ الْمَسَاکِينِ‌ وَ ابْنِ‌ السَّبِيلِ‌ وَ مَا تَفْعَلُوا مِنْ‌ خَيْرٍ فَإِنَ‌ اللَّهَ‌ بِهِ‌ عَلِيمٌ‌

ترجمه

از تو سؤال می‌کنند چه چیز انفاق کنند؟ بگو: «هر خیر و نیکی (و سرمایه سودمند مادی و معنوی) که انفاق می‌کنید، باید برای پدر و مادر و نزدیکان و یتیمان و مستمندان و درماندگان در راه باشد.» و هر کار خیری که انجام دهید، خداوند از آن آگاه است. (لازم نیست تظاهر کنید، او می‌داند).

از تو مى‌پرسند چه انفاق كنند؟ بگو: هر مالى كه مى‌بخشيد [بهتر است‌] به پدر و مادر و خويشان و يتيمان و تنگدستان و به راه مانده انفاق كنيد، و هر كار خيرى كنيد بى‌شك خدا به آن آگاه است

از تو مى‌پرسند: «چه چيزى انفاق كنند [و به چه كسى بدهند]؟» بگو: «هر مالى انفاق كنيد، به پدر و مادر و نزديكان و يتيمان و مسكينان و به در راه‌مانده تعلّق دارد، و هر گونه نيكى كنيد البته خدا به آن داناست.»

از تو سؤال کنند که چه انفاق کنند؟ بگو: هر چه از مال خود انفاق کنید درباره پدر و مادر و خویشان و یتیمان و فقیران و در راه ماندگان رواست، و آنچه نیکویی کنید خداوند بر آن آگاه است.

از تو می پرسند: چه چیز انفاق کنند؟ بگو: هر مال و مایه سودمندی که انفاق می کنید باید برای پدر و مادر و نزدیکان و یتیمان و نیازمندان و در راه مانده گان باشد، و هر کار نیکی انجام دهید، خدا به آن داناست.

از تو مى‌پرسند كه چه انفاق كنند؟ بگو آنچه از مال خود انفاق مى‌كنيد، براى پدر و مادر و خويشاوندان و يتيمان و مسكينان و رهگذران باشد، و هر كار نيكى كه كنيد خدا به آن آگاه است.

از تو می‌پرسند چه ببخشند، بگو هر مالی که می‌بخشید [بهتر است‌] به پدر و مادر و خویشاوندان و یتیمان و بینوایان و در راه ماندگان ببخشید و هر خیری که به جای می‌آورید، خداوند از آن آگاه است‌

از تو مى‌پرسند چه چيز انفاق كنند؟ بگو: آنچه از مال انفاق مى‌كنيد براى پدر و مادر و خويشان و يتيمان و نيازمندان درمانده و در راه‌ماندگان باشد، و هر كار نيكى كه كنيد خدا به آن داناست.

از تو می‌پرسند: چه چیز را صدقه و انفاق کنند؟ بگو: آنچه از (مال و دارائی پاکیزه و) پسندیده صدقه و انفاق می‌کنند از آن پدر و مادر و خویشاوندان و یتیمان و بیچارگان و واماندگان در راه (و بریده از مال و دارائی خویش) است. و هر کار نیکی که می‌کنید خداوند از آن آگاه است.

از تو می‌پرسند چه چیزی انفاق کنند؟ بگو: «هر خیری انفاق کردید، برای پدر و مادر و نزدیکتران و یتیمان و مسکینان و در راه ماندگان است‌، و از هر خیری (که) انجام دهید همواره خدا به آن داناست.»

پرسندت چه را انفاق کنند بگو آنچه انفاق کنید از مال پس برای والدین و نزدیکان و یتیمان و بینوایان و درماندگان راه است و آنچه نیکی کنید همانا خداوند است بدان دانا

البقرة ٢١٤	آیه ٢١٥	البقرة ٢١٦
سوره : سوره البقرة نزول : ٩ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٨ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«مَاذَا»: چه چیز؟ «خَیْرٍ»: مراد مال و ثروت است. «الْمَسَاکِینِ»: درماندگان و بیچارگانی که درآمدشان کفاف خرجشان را نمی‌کند (نگا: کهف / ). «إبْنِ السَّبِیلِ»: مسافر تهیدستی که دسترسی به اهل و عیال و مال و منال خود ندارد.

تفسیر

• آيه ۲۱۵ ، سوره بقره
• درباره انفاق
• توضيح نكته اى كه در عدم انطباق جواب به سؤ ال در آيه نهفته است
• رد وجوه نادرست كه در مورد عدم تطابق سؤ ال و جواب در آيه گفته شده است
• مواردى از آيات قرآنى كه در آنها يكى از فنون بلاغت كه انتقال از مطلبى به مطلب ديگر است به كار رفته است
• (در ذيل آيه شريفه مذكوره و شاءن نزول آن )

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - پرسش مردم از پیامبر (ص) درباره انفاق (یسئلونک ماذا ینفقون)

۲ - پرسشهاى مردم از پیامبر (ص)، زمینه اى براى نزول آیات و بیان احکام (یسئلونک ماذا ینفقون قل ما انفقتم من خیر)

۳ - پیامبر (ص)، واسطه بیان و ابلاغ احکام الهى (یسئلونک ماذا ینفقون قل ما انفقتم)

۴ - داراییهاى انسان، خیر است. (قل ما انفقتم من خیر) «من خیر»، بیان «ما» در «ما انفقتم» است.

۵ - لزوم توجّه به والدین و مقدم داشتن آنها در انفاق (فللوالدین و الاقربین و الیتامى)

۶ - توجّه اسلام به عواطف انسان، در مصارف انفاق (فللوالدین و الاقربین و الیتامى و المساکین و ابن السبیل) از اینکه در ابتدا «والدین» ذکر شده است سپس «اقربین» و پس از آن «یتامى».

۷ - والدین، خویشاوندان، یتیمان، فقرا و در راه ماندگان، به ترتیب از موارد مصرف انفاق هستند. (فللوالدین و الاقربین و الیتامى و المساکین و ابن السبیل)

۸ - اهمیّت روابط خانوادگى (قل ما انفقتم من خیر فللوالدین)

۹ - لزوم توجّه به نیازمندان و رفع نیاز افراد جامعه (قل ما انفقتم من خیر فللوالدین و الأقربین و الیتامى و المساکین و ابن السبیل)

۱۰ - انفاق، باید از چیزهاى پسندیده و مرغوب باشد. (قل ما انفقتم من خیر) بنابراینکه «خیر»، قیدى احترازى باشد و «من»، ابتدایى باشد نه بیانى ; یعنى آنچه انفاق مى شود، باید خیر باشد.

۱۱ - عدم انحصار انفاق به امور مالى (قل ما انفقتم من خیر)

۱۲ - آگاهى خداوند به کلیّه اعمال خیر انسان (و ما تفعلوا من خیر فانّ اللّه به علیم)

۱۳ - توجّه انسان به علم خداوند نسبت به اعمال خیر، مُشوّق او براى انجام آن (و ما تفعلوا من خیر فانّ اللّه به علیم)

۱۴ - انفاق، عملى پسندیده و خیر است. (ما انفقتم من خیر ... و ما تفعلوا من خیر)

۱۵ - تضمین پاداشِ اعمال نیک انسان از سوى خداوند (و ما تفعلوا من خیر فانّ اللّه به علیم) علم خداوند به اعمال خیر (فانّ اللّه به علیم)، کنایه از پاداش الهى به نیکوکاران است.

موضوعات مرتبط

• ابن سبیل: انفاق به ابن سبیل ۷
• احکام: تشریع احکام ۲، ۳
• اسلام: ویژگى اسلام ۶
• انسان: عمل انسان ۱۲ ; عواطف انسان ۶
• انفاق: آداب انفاق ۱۰ ; ارزش انفاق ۱۴ ; اولویت در انفاق ۵، ۷ ; پرسش از انفاق ۱ ; دایره انفاق ۱۱ ; مصارف انفاق ۵، ۶، ۷
• انگیزش: عوامل انگیزش ۱۳
• پاداش: تضمین پاداش ۱۵
• تربیت: تشویق در تربیت ۱۳
• خدا: علم خدا ۱۲، ۱۳
• خویشاوندان: انفاق به خویشاوندان ۷ ; روابط خویشاوندان ۸
• خیر: موارد خیر ۴، ۱۴
• علم: آثار علم ۱۳ ; رابطه علم و عمل ۱۳
• عمل خیر: زمینه عمل خیر ۱۳
• عمل صالح: ۱۲ پاداش عمل صالح ۱۵
• فقیر: انفاق به فقیر ۷ ; تأمین نیاز فقیر ۹
• مال: خیریت مال ۴
• محمّد (ص): پرسش از محمّد (ص) ۱، ۲ ; نقش محمّد (ص) ۱، ۲، ۳
• نظام اجتماعى: ۹
• والدین: انفاق به والدین ۵، ۷
• یتیم: انفاق به یتیم ۷