الرحمن ٣٧
ترجمه
| الرحمن ٣٦ | آیه ٣٧ | الرحمن ٣٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«إِذا»: شرطیه است و جواب آن محذوف است و ممکن است در تقدیر چنین باشد: فَإِذَا انشَقَّتِ السَّمَآءُ فَکَانَتْ وَرْدَةً کَالدِّهَانِ، کَانَ مَا کَانَ مِمَّا لا تُطِیقُهُ قُوَّةُ الْبَیَانِ (نگا: آلوسی). «وَرْدَةً»: گُل سرخ. سرخ تیره. گلرنگ و گلگون. «دِهَان»: روغن داغ. چرم سرخ. برخی آن را جمع (دُهْن) یعنی روغنها گرفته‌اند. وجه شبه این که: آسمان در رنگ یا رنگارنگ بودن، به گُل و روغن مذاب، و یا این که از لحاظ رنگ به گُل، و از لحاظ گداختگی به روغن داغ تشبیه شده است. یعنی آسمان به رنگ سرخ درمی‌آید و همچون روغن داغ و مذاب روان می‌گردد.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ يَوْمَ تَشَقَّقُ السَّمَاءُ... (۲) وَ انْشَقَّتِ السَّمَاءُ فَهِيَ... (۲) إِذَا السَّمَاءُ انْشَقَّتْ (۲)
تفسیر
- آيات ۳۱ - ۷۸، سوره الرحمن
- معناى جمله ((سنفرغ لكم ايها الثقلان )) و عدم منافات آن با ((لا يشغله شاءن عن شاءن))
- معناى اينكه خطاب به جن و انس فرمود نمى توانيد بگريزيد جز به سلطان
- آيه ((فيومئذ لا يسئل عن ذنبه انس و لا جان )) سرعت حساب را افاده مى كند و با آيه((وقفوهم انهم مسؤ ولون )) و امثال آن منافات ندارد
- مراد از مقام پروردگار در آيه : ((و لمن خاف مقام ربه جنتان ))
- اشاره به اقسام و مراحل خوف از مقام پروردگار و بيان اينكه مقصود از خائنان در آيه :((و لمن خاف ...)) مخلصين است
- اقوال مختلف درباره اينكه خائف از مقام رب دو بهشت دارد
- وصف آن دو بهشت
- وصف حوريان بهشتى
- مراد از ((و من دونهما جنتان ))
- همسران بهشتى (خيرات حسان ) و توصيف آنان
- ثنائى جميل بر خداوند كه اينهمه رحمت ارزانى داشتم
- بحث روايتى
- چند روايت در ذيل آيه ((و لمن مقام ريه جنتان ))
- رواياتى در ذيل آيه ((هل جزاء الاحسان الا الاحسان ))
- چند روايت درباره وجود دو قسم بهشت و درباره همسران بهشتى
نکات آیه
۱ - شکافته شدن آسمان و از هم پاشیدن آن، در آستانه قیامت (فإذا انشقّت السّماء) «انشقاق» به معناى شکافته شدن و در مورد آسمان به معناى درهم ریختن نظم کنونى اجرام است.
۲ - سرخ شدن آسمان و شباهت پیدا کردن آن به چرمى گلگون، به هنگام فروپاشى در آستانه قیامت (فإذا انشقّت السّماء فکانت وردة کالدهان) «وردة» به معناى گل سرخ و «دهان» به معناى چرم قرمز است. بنابراین «کانت وردة کالدهان»; یعنى، همانند چرم گلگون سرخ خواهد شد.
۳ - ذوب شدن اجرام آسمانى چون روغن گداخته، به هنگام فروپاشى در آستانه قیامت (فإذا انشقّت السّماء فکانت وردة کالدهان) برداشت یاد شده در صورتى است که «دهان» به معناى روغنى باشد که در نتیجه گداختن به رنگ گل سرخ در آمده است (چنان که عده اى از مفسران برآنند) برداشت بالا استفاده مى شود.
۴ - نظام و نظم موجود آسمان، داراى امدى محدود است; نه جاودان. (فإذا انشقّت السّماء فکانت وردة کالدهان)
موضوعات مرتبط
- آسمان: انشقاق آسمان ۱; سرخى آسمان ۲; محدوده نظم آسمان ۴
- اجرام آسمانى: ذوب اجرام آسمانى ۳
- تشبیهات قرآن: تشبیه آسمان ۲; تشبیه اجرام آسمانى ۳; تشبیه به چرم سرخ ۲; تشبیه به روغن گداخته ۳
- قرآن: تشبیهات قرآن ۲، ۳
- قیامت: آسمان در قیامت ۱، ۲; اجرام آسمانى در قیامت ۳; نشانه هاى قیامت ۱، ۲، ۳
