النجم ٤٩
ترجمه
النجم ٤٨ | آیه ٤٩ | النجم ٥٠ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«الشِّعْری»: نام ستارهای است که گروهی از مشرکان عرب آن را میپرستیدند. قرآن میفرماید: چرا شعری را میپرستید، آفریدگار آن را بپرستید.
تفسیر
- آيات ۳۳ - ۶۲، سوره نجم
- اشاره به مطالب و محتويات اين قسمت از سوره مباركه نجم
- مربوط به شخصى كه از انفاق در راه خدا اعراض كرد و دست نگه داشت
- شرحى درباره مفاد آيه : ((و ان ليس للانسان الا ما سعى )) و اينكهعمل انسان چه خوب و چه بد با او خواهد بود
- مقصود از اينكه فرمود: ((و ان الى ربك المنتهى )) منتهى شدن خلقت و تدبير به خداىسبحان است
- مراد از اينكه فرمود خدا است كه خنداند و گرياند، و توضيح عدم منافات بين آن و اسنادخنده و گريه به خود انسان و به اسباب خنده و گريه
- ذكر مصاديق ديگر از انتهاء خلقت و تدبير به خداوند: اماته ، احياء، خلق زوجين و...
- اشاره به اقوامى كه در گذشته دچار عذاب الهى شدند
- قيامت نزديك شد... آيا باز هم مى خنديد و نمى گرييد؟!
- چند روايت راجع به شاءن نزول آيات : ((افراءيت الذى تولى ...))
- چند روايت راجع به بهره مند شدن از اعمال ديگران
- رواياتى درباره انديشه كردن درباره خدا، درذيل آيه : ((و ان الى ربك المنتهى ))
- چند روايت در ذيل آيات : ((و انه هو اضحك و ابكى ))، ((و انه هو اغنى واقنى )) و...
نکات آیه
۱ - تمامى قلمرو هستى، در انحصار ربوبیت خداوند، از زمین خاکى تا ستاره «شِعرى» (و أنّه هو ربّ الشِعرى) تصریح به «شعرى»، مى تواند از آن جهت باشد که این ستاره، در نقطه اى بس دور در فضا قرار دارد و یادکرد آن در حقیقت، براى بیان یگانگى ربوبیت خداوند بر تمام قلمرو گسترده هستى است.
۲ - اهمیت ستاره «شعرى»، در فرهنگ عرب عصر نزول قرآن (و أنّه هو ربّ الشعرى) با توجه به این که خداوند، از میان همه ستارگان، به «شعرى» اشاره کرده است، مى توان نتیجه گرفت که عرب عصر نزول قرآن، نسبت به این ستاره آگاهى و اعتقاد خاصى داشته اند.
۳ - تفکر در ساختار و مدار ستاره «شعرى»، زمینه ساز راهیابى به قدرت و ربوبیت عالى خداوند * (و أنّه هو ربّ الشعرى) به میان آوردن نام «شعرى» احتمالاً نه از آن جهت است که عرب جاهلى عقیده شرک آلود درباره آن داشته اند; بلکه از آن جهت است که خداوند بشر را به اهمیت این ستاره و همانند آن توجه داده و انسان را به مطالعه فضا فراخواند.
۴ - مبارزه دیرین ادیان آسمانى، با شرک و ربوبیت مظاهر مادى (أم لم ینبّأ بما فى صحف موسى . و إبرهیم ... و أنّه هو ربّ الشعرى) برداشت یاد شده بنابراین نکته است که آیه شریفه در مقام نفى ربوبیت غیر خدا باشد و نیز با اندیشه نقش ستارگان در ربوبیت، مبارزه نماید و این آیات در ادامه مطالب موجود در صحف موسى و ابراهیم(ع) به شمار آید.
۵ - بى تأثیرى ستارگان، در نیازمندى و بى نیازى انسان * (و أنّه هو أغنى و أقنى . و أنّه هو ربّ الشعرى) ارتباط این آیه با آیه قبل، مى تواند بیانگر این معنا باشد که در میان عرب جاهلى، این اعتقاد وجود داشت که ستاره «شعرى»، داراى تأثیر در فقر و غناى انسان ها است و قرآن درصدد نفى این اعتقاد مى باشد.
موضوعات مرتبط
- آفرینش: حاکم آفرینش ۱
- ادیان آسمانى: شرک ستیزى ادیان آسمانى ۴
- تعقل: آثار تعقل در مدار ستاره شعرى ۳
- توحید: توحید ربوبى ۱
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۱
- خدا: حاکمیت خدا ۱; ربوبیت خدا ۱; زمینه خدا شناسى ۳
- ستارگان: ستارگان و نیازهاى انسان ۵; نقش ستارگان ۵
- ستاره شعرى: اهمیت ستاره شعرى ۲