روایت:الکافی جلد ۸ ش ۲۴۶

آدرس: الكافي، جلد ۸، كِتَابُ الرَّوْضَة

محمد بن يحيي عن احمد بن محمد بن عيسي عن الحسن بن محبوب عن هشام بن سالم عن عمار الساباطي قال :

سَأَلْتُ‏ أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ ع‏ عَنْ قَوْلِ اَللَّهِ تَعَالَى وَ إِذََا مَسَّ اَلْإِنْسََانَ ضُرٌّ دَعََا رَبَّهُ مُنِيباً إِلَيْهِ‏ قَالَ نَزَلَتْ فِي‏ أَبِي اَلْفَصِيلِ‏ إِنَّهُ كَانَ‏ رَسُولُ اَللَّهِ ص‏ عِنْدَهُ سَاحِراً فَكَانَ إِذَا مَسَّهُ اَلضُّرُّ يَعْنِي اَلسُّقْمَ دَعَا رَبَّهُ مُنِيباً إِلَيْهِ يَعْنِي تَائِباً إِلَيْهِ مِنْ قَوْلِهِ فِي‏ رَسُولِ اَللَّهِ ص‏ مَا يَقُولُ ثُمَّ إِذََا خَوَّلَهُ‏ نِعْمَةً مِنْهُ‏ يَعْنِي اَلْعَافِيَةَ نَسِيَ مََا كََانَ يَدْعُوا إِلَيْهِ مِنْ قَبْلُ‏ يَعْنِي نَسِيَ اَلتَّوْبَةَ إِلَى اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِمَّا كَانَ يَقُولُ فِي‏ رَسُولِ اَللَّهِ ص‏ إِنَّهُ سَاحِرٌ وَ لِذَلِكَ قَالَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ قُلْ تَمَتَّعْ بِكُفْرِكَ قَلِيلاً إِنَّكَ مِنْ أَصْحََابِ اَلنََّارِ يَعْنِي إِمْرَتَكَ عَلَى اَلنَّاسِ بِغَيْرِ حَقٍّ مِنَ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ مِنْ‏ رَسُولِهِ ص‏ قَالَ ثُمَّ قَالَ‏ أَبُو عَبْدِ اَللَّهِ ع‏ ثُمَّ عَطَفَ اَلْقَوْلَ مِنَ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِي‏ عَلِيٍّ ع‏ يُخْبِرُ بِحَالِهِ وَ فَضْلِهِ عِنْدَ اَللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى فَقَالَ‏ أَمَّنْ هُوَ قََانِتٌ آنََاءَ اَللَّيْلِ سََاجِداً وَ قََائِماً يَحْذَرُ اَلْآخِرَةَ وَ يَرْجُوا رَحْمَةَ رَبِّهِ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي اَلَّذِينَ يَعْلَمُونَ‏ أَنَ‏ مُحَمَّداً رَسُولُ اَللَّهِ وَ اَلَّذِينَ لاََ يَعْلَمُونَ‏ أَنْ‏ مُحَمَّداً رَسُولُ اَللَّهِ وَ أَنَّهُ سَاحِرٌ كَذَّابٌ إِنَّمََا يَتَذَكَّرُ أُولُوا اَلْأَلْبََابِ‏ قَالَ ثُمَّ قَالَ‏ أَبُو عَبْدِ اَللَّهِ ع‏ هَذَا تَأْوِيلُهُ يَا عَمَّارُ

ترجمه

هاشم رسولى محلاتى, الروضة من الكافی جلد ۱ ترجمه رسولى محلاتى, ۲۸۸

عمار ساباطى گويد: از امام صادق (تفسير) گفتار خداى تعالى را پرسيدم (كه فرمايد): «و چون انسان را ناراحتى و سختى رسد پروردگار خويش را بخواند و بسوى او بازگردد ...» (سوره زمر آيه ۸) فرمود: اين آيه در باره ابو فصيل (يعنى ابو بكر) نازل شده زيرا رسول خدا (ص) در نظر او مردى ساحر و جادوگر بود، و هر گاه ناراحتى باو ميرسيد- يعنى بيمار ميشد- پروردگار خود را ميخواند و بسويش باز ميگشت- يعنى از آن عقيده باطلى كه در باره رسول خدا (ص) داشت توبه ميكرد- سپس هنگامى كه خداوند نعمتى باو ارزانى ميكرد- يعنى تندرستى باو ميداد- «آنچه را پيش از آن بدرگاه خدا خوانده بود از ياد مى‏برد- يعنى توبه‏اى را كه بدرگاه خداى عز و جل كرده بود از سخنى كه در باره رسول خدا (ص) گفته بود كه او ساحر و جادوگر است- و از اين رو خداوند (بدنبال آن) فرمايد: «بگو تو بكفر اندكى بهره ببر كه براستى تو از دوزخيان هستى» يعنى اين فرمانروائى و امارتى كه بناحق و بدون دستورى از خداى عز و جل و از رسول او بر مردم كردى. گويد: سپس امام صادق عليه السّلام فرمود: آنگاه خداى عز و جل سخن را متوجه على عليه السّلام كرده و از وضع او و فضيلتى كه در پيشگاه خداى تبارك و تعالى دارد بيان فرموده و چنين گويد: «آيا كسى كه در اوقات شب در حال سجده و ايستاده عبادت كند و از آخرت بترسد و برحمت پروردگار اميدوار است (با ديگران يكسان است) بگو (اى محمد) آيا برابر و يكسانند كسانى كه ميدانند- كه محمد رسول خدا است- با كسانى كه نميدانند- محمد رسول خدا است و او را جادوگر و دروغگو دانند- فقط صاحبان خرد اندرز ميگيرند» (آيه ۹). پس امام صادق عليه السّلام فرمود: اين بود تأويل اين آيه اى عمار.

حميدرضا آژير, بهشت كافى - ترجمه روضه كافى‏, ۲۴۹

عمّار ساباطى مى‏گويد: از امام صادق عليه السّلام پيرامون اين آيه شريفه: وَ إِذا مَسَّ الْإِنْسانَ ضُرٌّ دَعا رَبَّهُ مُنِيباً إِلَيْهِ ... «۱» پرسش كردم. امام عليه السّلام فرمود: اين آيه در باره ابو فصيل [ابو بكر] نازل شده است، زيرا پيامبر اكرم صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم در نظر او مردى ساحر و افسونگر بود و هر گاه بيمار مى‏شد پروردگار خود را مى‏خواند و به سوى او بازمى‏گشت- يعنى از عقيده باطلى كه در باره پيامبر اكرم صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم داشت توبه مى‏كرد- سپس هنگامى كه خداوند نعمتى به او ارمغان مى‏كرد- يعنى تندرستى را به او باز مى‏گرداند- آنچه را پيش از آن به درگاه خدا خوانده بود از ياد مى‏برد و از اين رو خداوند در پس آن مى‏فرمايد: .. قُلْ تَمَتَّعْ بِكُفْرِكَ قَلِيلًا إِنَّكَ مِنْ أَصْحابِ النَّارِ «۲»، يعنى فرمانروايى و اماراتى كه بناحق و دستورى از خداوند و پيامبر بر مردم يافتى. راوى مى‏گويد: سپس امام صادق عليه السّلام فرمود: آن گاه خداى عزّ و جلّ سخن را متوجّه على عليه السّلام كرده و از وضع و فضيلتى كه در پيشگاه خداى دارد چنين سخن به ميان مى‏آورد: أَمَّنْ هُوَ قانِتٌ آناءَ اللَّيْلِ ساجِداً وَ قائِماً يَحْذَرُ الْآخِرَةَ وَ يَرْجُوا رَحْمَةَ رَبِّهِ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَ الَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ إِنَّما يَتَذَكَّرُ أُولُوا الْأَلْبابِ «۳». امام صادق عليه السّلام سپس فرمود: اى عمّار! اين است تأويل آن. __________________________________________________

(۱) «و هر گاه زيانى به آدمى رسد با اناب خدايش را بخواند» (سوره زمر/ آيه ۸).
(۲) «بگو اندكى از كفرت بهره ببر كه تو از اصحاب آتشى.» (سوره زمر/ آيه ۸).
(۳) «آيا آن كس كه در همه ساعات شب به عبادت پرداخته يا در سجود است يا در قيام و از آخرت بيمناك است و به رحمت پروردگارش اميدوار با آنكه چنين نيت يكسان است؟ بگو: آيا آنهايى كه مى‏دانند با آنهايى كه نمى‏دانند برابرند؟ تنها خردمندان پند مى‏پذيرند» (سوره زمر/ آيه ۹).