الأحزاب ١٨
ترجمه
الأحزاب ١٧ | آیه ١٨ | الأحزاب ١٩ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«قَدْ یَعْلَمُ»: خدا قطعاً میداند. «الْمُعَوِّقِینَ»: منصرف کنندگان. بازدارندگان. «هَلُمَّ»: بیائید! این واژه برای مفرد و مثنّی و جمع به کار میرود (نگا: انعام / . «الْبَأْسَ»: جنگ. شدّت جنگ (نگا: بقره / . «لا یَأْتُونَ الْبَأْسَ»: دست به جنگ نمییازند.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۹ - ۲۷، سوره احزاب
- بيان آيات مربوط به داستان جن احزاب (خندق )
- حكايت ترس و بهانه تراشى منافقان و بيماردلان بعد از مشاهده لشكر انبوه دشمن و سخنپراكنى هايشان در جهت تضعيف روحيه مؤ منين
- مقصود از اينكه فرمود: ((لقد كان لكم فىرسول الله اسوة حسنة ...))
- وصف حال مؤ منين بعد از ديدن لشكريان احزاب : افزون گشتن ايمان ، وفا و استوارىبر عهده و...
- بيان وصف مؤ منينى كه به عهد خود وفا كردند
- اشاره به اينكه بسا مى شود گناه مقدمه سعادت و آمرزش مى شود
- بحث روايتى
- يكى از معجزات پيامبر اكرم (ص ) در واقعه حفر خندق
- يكى ديگر از دلائل نبوت حضرت خاتم (ص ) در واقعه خندق
- روياروئى لشكر اسلام و كفر در جنگ خندق
- آغاز درگيرى و به ميدان آمدن عمرو بن عبدود و مقابله اميرالمؤ منين (عليه السلام ) با او
- پيروزى اميرالمؤ منين بر عمرو بن عبدود و بيان ارزش آن از زبان مبارك پيامبر(ص )
- نيرنگى كه يكى از مؤ منان بعد از اجازه گرفتن از پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم) براى ايجاد تفرقه بين دشمنان به كار برد
- خذيفه بن اليمان از جنگ خندق سخن مى گويد
- خاتمه جنگ احزاب و روانه شدن سپاه اسلام به سوى بنى قريظه و محاصره آنان و...
- سرانجام يهوديان بنى قريظه و حكميت سعد بن معاذ درباره آنها
- سرانجام حق ستيزى كعب بن اسيد يهودى و شاءن نزول (و انزل الذين ظاهروهم ...)
نکات آیه
۱ - بازدارندگان مجاهدان از جهاد، مورد تهدید خداوندند. (قد یعلم اللّه المعوّقین منکم) «معوّق» از ریشه «عوق» به بازدارنده اطلاق مى شود (مفردات راغب). لازم به ذکر است که «قد یعلم...» کنایه از تهدید و هشدار است.
۲ - تلاش شدید منافقان مدینه، براى بازداشتن مسلمانان از جهاد در غزوه احزاب (و إذ قالت طائفة منهم ... لامقام لکم فارجعوا ... قد یعلم اللّه المعوّقین منکم) تضعیف «عوّق» براى بیان شدت و غلظت بازدارندگى، است.
۳ - در مدینه، مخالفانى وجود داشتند که درصدد جذب منافقان به سوى خود بودند. (و القائلین لإخونهم هلمّ إلینا) مراد از «القائلین» طبق گفته مفسران، یهودیان اطراف مدینه بوده اند. مرجع ضمیر در «إخوانهم» افراد منافق اند.
۴ - منافقان مدینه، در صدد جذب مسلمان هاى ضعیف الایمان، به سوى باند خود بودند. (و القائلین لإخونهم هلمّ إلینا) احتمال دارد مرجع ضمیر در «القائلین» منافقان، و مرجع در «إخوانهم» مسلمان هایى باشد که در آیات پیش، از آنان به «الذین فى قلوبهم مرض» تعبیر شده است و منظور، مسلمان هایى بودند که ضعف عقیده داشتند.
۵ - مسلمان هاى ضعیف الایمان که خط مشى سیاسى منافقان را دارند، در صفوف آنان جا دارند. (و القائلین لإخونهم)
۶ - منافقان مدینه، در جبهه بندى سیاسى، در جبهه یهود بودند. (و القائلین لإخونهم) بنابراین احتمال که مراد از «القائلین» یهود و مرجع ضمیر در «إخوانهم» منافقان باشد، معلوم مى شود که منافقان، در جبهه یهود و برادران سیاسى آنان بودند.
۷ - مسلمانانى که شرکتشان در جهاد، اندک بود مورد تهدید خداوندند. (و لایأتون البأس إلاّ قلیلاً) جمله «و لایأتون...» احتمال دارد که مستقل باشد و احتمال دارد که حال براى «المعوّقین» و یا «القائلین» باشد. در صورت نخست، این فراز از آیه، سومین گروهى خواهند بود که متعلق «یعلم اللّه»اند. لازم به گفتن است که مراد از «البأس» - که به معناى «سختى و شدت» است - به قرینه مقام، جنگ است. «یعلم اللّه» کنایه از تهدید و هشدار است.
۸ - منافقان مدینه، علاوه بر بازداشتن دیگران از حضور در جبهه جهاد، خود نیز در آن، حضورى کم رنگ داشتند. (قد یعلم اللّه المعوّقین ... و القائلین لإخونهم ... و لایأتون البأس إلاّ قلیلاً) بنابراین احتمال که جمله «و لایأتون البأس...» حال براى «المعوّقین» و «القائلین» باشد، نکته یاد شده به دست مى آید.
۹ - حضور کم در جبهه جهاد، مادامى که جهاد با دشمن دایر است، امرنکوهیده اى است. (قد یعلم اللّه ... و لایأتون البأس إلاّ قلیلاً)
۱۰ - خداوند، بر بازدارندگان از جهاد و منافقان تلاش کننده در جذب مسلمان هاى ضعیف به سوى خود و کم حضوران در جهاد، آگاه است. (قد یعلم اللّه المعوّقین ... و لایأتون البأس إلاّ قلیلاً)
موضوعات مرتبط
- جهاد: اعراض از جهاد ۹; تهدید مانعان از جهاد ۱; تهدید معرضان از جهاد ۷; مانعان از جهاد ۲، ۸، ۱۰; معرضان از جهاد ۱۰
- خدا: احاطه علمى خدا ۱۰; تهدیدهاى خدا ۱، ۷
- عمل: عمل ناپسند ۹
- غزوه احزاب: تلاش منافقان مدینه در غزوه احزاب ۲; قصه غزوه احزاب ۲
- مسلمانان: مسلمانان سست ایمان ۵; مسلمانان سست ایمان مدینه ۴
- مسلمانان مدینه: مخالفان مسلمانان مدینه ۳
- منافقان: آثار قبول خط مشى منافقان ۵
- منافقان مدینه :۳، ۱۰ اتحاد منافقان مدینه ۳، ۱۰ با یهود ۶; تلاش منافقان مدینه ۳، ۱۰ ۴; منافقان مدینه ۳، ۱۰ و جهاد ۲، ۸