لقمان ١١
ترجمه
| لقمان ١٠ | آیه ١١ | لقمان ١٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«هذا»: این مخلوقات و موجودات جهان هستی، اعم از انسان و نبات و حیوان و زمین و سایر کرات. «مِن دُونِهِ»: بجز خدا. سوای خدا.
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۱، سوره لقمان
- مضامين سوره مباركه لقمان و غرض از نزول آن
- نكوهش كسى كه براى منصرف ساختن مردم از حقائق و معارف قرآن ، به ترويج ((لهوالحديث )) مى پرداخته است
- توصيف خريدار لهو الحديث : گويا گوشش در برابر تلاوت قرآن كر است
- بحث روايتى (رواياتى درباره شاءن نزول آيه : ((و من الناس من يشترى لهو الحديث...)) و اينكه غنا لهو الحديث است )
- رواياتى دال بر حرمت غنا و موسيقى
- حديثى از امام سجاد(ع ) در بيان شدت حرمت موسيقى
نکات آیه
۱ - آسمان ها و کوه ها و جنبندگان و...، تبلور آفرینندگى خداوند است. (هذا خلق اللّه فأرونى ماذا خلق الذین من دونه)
۲ - خالقیت، از شرایط الوهیت است. (هذا خلق اللّه) از تحدى خداوند با مشرکان، استفاده مى شود که «اللّه» باید توان خالقیت داشته باشد.
۳ - همه عالم آفریده خداوند است و هیچ کس، جز او در آن نقش نداشته است. (هذا خلق اللّه فأرونى ماذا خلق الذین من دونه) جمله «هذا خلق اللّه» اشاره به خلق آسمان ها و زمین و کوه ها و جنبدگان و آب و گیاهان - که در آیه قبل، از آنها سخن رفته است و مجموعه آنها، عالم را تشکیل مى دهند - دارد. بنابراین، مراد از آن، آفرینش همه عالم است.
۴ - خداوند، مشرکان را به ارائه مخلوقات معبودان شان، فرا مى خواند. (فأرونى ماذا خلق الذین من دونه)
۵ - معبودان مشرکان، هیچ آفریده اى ندارند. (هذا خلق اللّه فأرونى ماذا خلق الذین من دونه)
۶ - استفاده از نمودهاى عینى و قابل رؤیت و مشاهده براى مردم، جهت آشنا ساختن آنان با خداوند، از شیوه هاى هدایتى قرآن کریم است. (خلق السموت ... و ألقى فى الأرض ... و بثّ فیها ... و أنزلنا من السماء ماء ... هذا خلق اللّه)
۷ - مشرکان، از ارائه مخلوقى براى معبودان خویش، ناتوان اند. (فأرونى ماذا خلق الذین من دونه بل الظلمون فى ضلل مبین) امر «أرونى» براى تعجیز است و «بل» اضراب، براى انتقال از غرضى به غرض دیگرى است. جمله بعد از «بل» اشعار دارد به این که آنان، نه تنها از درخواست ارائه مخلوق براى معبودى، ناتوانند بلکه آن چنان در بیراهه اند که هیچ گاه چنین کارى از آنان ساخته نیست.
۸ - مشرکان، به دلیل عبادت معبودانى عاجز از هرگونه آفرینندگى، در گمراهى آشکارند. (ماذا خلق الذین من دونه بل الظلمون فى ضلل مبین)
۹ - مطالعه و تفکر در مظاهر هستى به منظور پى بردن به یک تایى آفریدگار جهان، امرى لازم است. خلق السموت ... و ألقى فى الأرض ... بثّ فیها من کلّ دابّة ... و أنزلنا من السماء ماء ... فأنبتنا فیها من کلّ زوج ... هذا خلق اللّه
۱۰ - اعتقاد به شرک، ظلم و سیه کارى است. (ماذا خلق الذین من دونه بل الظلمون فى ضلل)
۱۱ - چشم بستن بر مظاهر یک تایى خدا در هستى، ظلم و گمراهى آشکار است. (هذا خلق اللّه ... بل الظلمون فى ضلل مبین)
۱۲ - مشرکان، مردمانى ظالم اند. (فأرونى ماذا خلق الذین من دونه بل الظلمون) «ال» در «الظالمون» مى تواند عهد و اشاره به مشرکان باشد که مخاطب خداوند در آیه اند.
۱۳ - همه ظالمان، در گمراهى آشکارند. (بل الظلمون فى ضلل مبین) «الظالمون»، جمع و داراى الف و لام است و در جاى خود گفته شده که این گونه جمع ها، عمومیت را مى رساند.
موضوعات مرتبط
- آسمان: نقش آسمان ها ۱
- آفرینش: خالق آفرینش ۳
- آیات خدا: اعراض از آیات خدا ۱۱
- الوهیت: شرایط الوهیت ۲
- توحید: اعراض از دلایل توحید ۱۱; توحید افعالى ۳; توحید در خالقیت ۳; دلایل توحید ۹
- جنبندگان: نقش جنبندگان ۱
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۳
- خدا: خالقیت خدا ۳; نشانه هاى خالقیت خدا ۱
- طبیعت: آثار مطالعه طبیعت ۹
- ظالمان :۱۲ گمراهى ظالمان ۱۲ ۱۳
- ظلم: موارد ظلم ۱۰، ۱۱
- عقیده: عقیده به شرک ۱۰
- کوهها: نقش کوهها ۱
- گمراهى: گمراهى آشکار ۸، ۱۳; موارد گمراهى ۱۱
- مشرکان: دعوت از مشرکان ۴; ظلم مشرکان ۱۲; عبادت مشرکان ۸; عجز مشرکان ۷; عجز معبودان مشرکان ۸; گمراهى مشرکان ۸
- معبودان باطل: عجز معبودان باطل ۵; معبودان باطل و خالقیت ۴، ۵، ۷
- معبودراستین: خالقیت معبودراستین ۲
- هدایت: ارائه نمونه عینى در هدایت ۶; روش هدایت ۶
