القصص ٦٧
ترجمه
القصص ٦٦ | آیه ٦٧ | القصص ٦٨ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«عَسی»: امید است. این واژه نسبت به خدا به معنی محقّق و مسلّم و حتمی است.
تفسیر
- آيات ۵۷ - ۷۵، سوره قصص
- غرض كلى آيات : بيان بهانه ديگرى از مشركين بر عدم ايمانشان به قرآن
- پاسخ به اين عذر و بهانه مشركين كه اگر ايمان بياوريم از سرزمينمان رانده مىشويم
- جواب ديگرى به آن بهانه : تنعم و بهره مندى مادى درحال كفر و بى ايمانى ، در معرض هلاكت و فنا است
- ترجيح پيروى هدى بر ترك آن با مقايسه حال پيروان هدايت باحال پيروان هوى
- سخن پيشوايان شرك در روز قيامت كه در مقام بيزارى جستن از پيروان خود (مشركين )
- معناى و مراد از جمله ((اءغوينا هم كما غوينا))
- معناى اينكه كورى به اخبار نسبت داده شده ((فعميت عليهم الانباء)) نه به خود مشركين
- پاسخ ديگر به عذر و بهانه مشركين
- بيان اينكه خداوند داراى اختيار تكوينى (يخلق ما يشاء) و تشريعى (ويختار) است
- معناى مختار بودن انسان و بيان اينكه او در برابر اراده تكوينى و تشريعى خدا اختيارىندارد
- مقصود از اينكه فرمود: ((ما كان لهم الخيرة ))
- سه وجه براى اينكه فقط خدا مستحق پرستش است : ((له الحمد فى الاولى و الاخرة و لهالحكم و اليه ترجعون ))
- اثبات توحيد ربوبى خداى تعالى با بيان عجز آلهه مشركين از آوردن نور يا يا آوردنشب
- در قيامت كه روز كشف حقائق است بطلان پندار مشركان آشكار مى گردد (فعلمواان الحق لله...)
- بحث روايتى (چند روايت در ذيل برخى آيات گذشته )
نکات آیه
۱ - توبه از کفر و شرک و گرایش به ایمان، توصیه خداوند به مشرکان (فأمّا من تاب و ءامن)
۲ - رستگارى و سعادت اخروى، در گرو توبه، ایمان و عمل صالح (فأمّا من تاب و ءامن و عمل صلحًا فعسى أن یکون من المفلحین)
۳ - ایمان، بدون عمل صالح و عمل صالح بدون ایمان، در بینش الهى فاقد ارزش است. (ءامن و عمل صلحًا) با هم آمدن ایمان و عمل صالح، بیانگر مطلب یاد شده است.
۴ - فلاح و راستگارى اخروى براى مؤمنان شایسته کردار، از سوى خداوند تضمین شده است. (من ... ءامن و عمل صلحًا فعسى أن یکون من المفلحین) برخى از مفسران برآنند که کریمان عادت دارند که وعده هایشان را در قالب «عسى أن یکون...» بیان کنند. بنابراین «عسى» در این آیه، براى تحقیق است و نه ترجّى. برداشت یاد شده بر پایه همین احتمال است.
۵ - خداوند، خواهان امیدوار بودن مؤمنان شایسته کردار، به سعادت اخروى خویش (من ... ءامن و عمل صلحًا فعسى أن یکون من المفلحین) برداشت یاد شده بدان احتمال است که «عسى» براى ترجّى باشد. در این صورت - چون ترجّى درباره خداوند معنا ندارد - مراد ترجّى از جانب مؤمنان خواهد بود; یعنى، «فلیتوقّع الفلاح».
موضوعات مرتبط
- ارزشها: ملاک ارزشها ۳
- امیدوارى: امیدوارى به رستگارى اخروى ۵
- ایمان: آثار اخروى ایمان ۲; ارزش ایمان ۳; توصیه به ایمان ۱
- توبه: آثار اخروى توبه ۲; توصیه به توبه ۱
- خدا: توصیه هاى خدا ۱، ۵
- رستگارى: زمینه رستگارى اخروى ۲
- سعادت: زمینه سعادت اخروى ۲
- شرک: توبه از شرک ۱
- صالحان: رستگارى اخروى صالحان ۴
- عمل صالح: آثار اخروى عمل صالح ۲; ارزش عمل صالح ۳
- کفر: توبه از کفر ۱
- مؤمنان: رستگارى اخروى مؤمنان ۴، ۵
- مشرکان: توصیه به مشرکان ۱