طه ١٣٥
ترجمه
| طه ١٣٤ | آیه ١٣٥ | طه ١٣٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«کُلٌّ»: هر یک از ما و شما. «مُتَرَبِّصٌ»: منتظر. چشم به راه. (نگا: توبه / ، طور / و ، حدید / ) «السَّوِیِّ»: راست و مستقیم (نگا: مریم / و ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱۲۷ - ۱۳۵ سوره طه
- شرح و توضيح معنا و مراد آيه : ((ولولا كلمة سبقت من ربك ...(( كه حاكى از تاءخيرعذاب دنيوى در برابر كفر و اسراف است . و برخى وجوه در اين باره
- مفاد و مراد آيه :((و سبح بحمد ربك قبل طلوع الشمس وقبل غروبها...(( و اقوال و وجوه عديده اى كه مفسرين پيرامون آن گفته اند
- اشاره به اينكه چگونه تسبيح و تحميد خدا انسان را به مقام رضا مى رساند
- مراد از اهل پيامبر(صلى الله عليه و آله ) در آيه : ((و اءمراهلك بالصلوة واصطبرعليها((اشاره به اينكه چگونه تسبيح و تحميد خدا انسان را به مقام رضا مى رساند
- بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيات :((و سبح بحمد ربك ...(( و ((و لا تمدن عينيك ...((و...)
- پيامبر آيه تطهير را خطاب به
نکات آیه
۱- کافران مکه با انکار آیات الهى - پس از اتمام حجت بر ایشان - مستحق نابودى و عذاب بودند. (و لو أنّا أهلکنهم ... فستعلمون من أصحب الصرط السوىّ و من اهتدى )
۲- بیم دادن کافران از خطر هلاکت با عذابى از جانب خداوند، از وظایف پیامبر(ص) (و لو أنّا أهلکنهم بعذاب ... قل کلّ متربّص فتربّصوا فستعلمون ) «تربص» به معناى «انتظار» است (مصباح). فرمان «قل» به پیامبر(ص)، بیانگر وظیفه داشتن آن حضرت در ابلاغ این نکته به کافران است.
۳- پیامبر(ص)، از هدایت یافتن گروهى از کفرپیشگان عصر بعثت مأیوس بود. (قل کلّ متربّص فتربّصوا فستعلمون )
۴- تهدید کافران به هلاکت و عذاب از سوى خداوند ، مورد تمسخر و استهزاى کافران صدراسلام (و لو أنّا أهلکنهم بعذاب ... قل کلّ متربّص ) از آن جایى که آیات پیشین در باره نزول عذاب و علل تأخیر و نیز سنت هاى حاکم بر آن بود; به نظر مى رسد جمله «قل کلّ متربّص» پاسخى به استهزاهاى کافران در زمینه وعده عذاب باشد; یعنى، شما آینده اى دشوار براى ما پیش بینى مى کنید و از آنچه ما براى شما انتظار مى کشیم، هراسى ندارید و آن را هیچ مى انگارید. باشد زمان بگذرد و تا حقیقت بر همگان معلوم شود.
۵- گذشت زمان و مشاهده فرجام مؤمنان و کافران، تنها راه کشف حقایق براى برخى از کفرپیشگان است. (قل کلّ متربّص فتربّصوا فستعلمون ) فرمان به «انتظار» نشانگر آن است که دیگر امیدى به تنبّه یافتن مخاطبان نیست و تنها گذشت زمان، مى تواند حقیقت را براى آنان آشکار سازد.
۶- تاریخ، بسترى براى ظهور و تجلى حقانیت دین الهى است. (فتربّصوا فستعلمون من أصحب الصرط السوىّ ) مطرح ساختن آینده به عنوان زمان ظهور قطعى حقایق، بیانگر این نکته است که بستر تاریخ ظرفى مناسب براى احقاق حق است که حقایق را به تناسب حوادث، به منصه ظهور مى رساند.
۷- کافران صدراسلام در انتظار شکست و نابودى اسلام بودند. (قل کلّ متربّص فتربّصوا فستعلمون )
۸- نابودى تکذیب کنندگان پیامبران و آیات الهى، کیفرى که هر لحظه و در هر شرایط انتظار وقوع آن وجود دارد. (و لو أنّا أهلکنهم بعذاب ... فتربّصوا فستعلمون )
۹- حقانیت اسلام و وعده هاى الهى، براى همیشه مخفى نمى ماند و در آینده نزدیک براى همگان روشن خواهد شد. (فتربّصوا فستعلمون من أصحب الصرط السوىّ )
۱۰- تنها پیروان راه اعتدال و هدایت یافتگان به حقیقت، از عذاب رهایى خواهند یافت. (و لو أنّا أهلکنهم بعذاب ... فستعلمون من أصحب الصرط السوىّ و من اهتدى)
۱۱- اسلام، راه اعتدال است و مسلمانان، رهرو آن و هدایت یافته اند. (فستعلمون من أصحب الصرط السوىّ و من اهتدى ) «سوىّ» بر وزن فعیل به معناى اسم فاعل است; یعنى، مستوى و معتدل (لسان العرب).
۱۲- کافران صدراسلام، مدعى حرکت در راه اعتدال و برخوردارى از هدایت بودند. (فستعلمون من أصحب الصرط السوىّ و من اهتدى)
موضوعات مرتبط
- آیات خدا: آثار تکذیب آیات خدا ۱; هلاکت مکذبان آیات خدا ۸
- اسلام: اعتدال اسلام ۱۱; انتظار شکست اسلام ۷; تاریخ صدر اسلام ۷; ظهور حقانیت اسلام ۹
- انبیا: هلاکت مکذبان انبیا ۸
- انذار: انذار از عذاب ۲
- تاریخ: مطالعه تاریخ ۵; نقش تاریخ ۵، ۶
- حقایق: عوامل کشف حقایق ۵
- خدا: استهزاهاى عذابهاى خدا ۴; تحقق وعده خدا ۹
- دین: زمینه ظهور حقانیت دین ۶
- عدالتخواهان: نجات عدالتخواهان ۱۰
- عذاب: اهل عذاب ۱; نجات از عذاب ۱۰
- کافران: ادعاهاى کافران صدراسلام ۱۲; استهزاهاى کافران صدراسلام ۴; انتظارات کافران صدراسلام ۷; انذار کافران ۲; هدایت ناپذیرى کافران صدراسلام ۳
- کافران مکه: اتمام حجت بر کافران مکه ۱; عذاب کافران مکه ۱; هلاکت کافران مکه ۱
- محمد(ص): انذارهاى محمد(ص) ۲; رسالت محمد(ص) ۲; یأس محمد(ص) ۳
- مسلمانان: هدایت مسلمانان ۱۱
- مهتدین :۱۱ نجات مهتدین ۱۰
- هدایت: ادعاى هدایت ۱۲
