الشعراء ٣٣

وَ نَزَعَ‌ يَدَهُ‌ فَإِذَا هِيَ‌ بَيْضَاءُ لِلنَّاظِرِينَ‌

کپی متن آیه
وَ نَزَعَ‌ يَدَهُ‌ فَإِذَا هِيَ‌ بَيْضَاءُ لِلنَّاظِرِينَ‌

ترجمه

و دست خود را (در گریبان فرو برد و) بیرون آورد، و در برابر بینندگان سفید و روشن بود.

|و دستش را بيرون كشيد و به ناگاه آن براى تماشاگران درخشان گشت

و دستش را بيرون كشيد و بناگاه آن براى تماشاگران سپيد مى‌نمود.

و نیز دست خود (از گریبان) بیرون آورد که ناگاه سپید و رخشان به چشم بینندگان آشکار گردید.

و دستش را [ازگریبانش] بیرون آورد و ناگهان برای بینندگان سپید و روشن بود.

و دستش را بيرون آورد. در نظر بينندگان سپيد مى‌نمود.

و دستش را [از گریبانش‌] بیرون آورد، و ناگهان سپید و درخشان در دید تماشاگران پدیدار شد

و دست خويش را بيرون آورد و آنگاه براى بينندگان سپيد و روشن نمود.

و دست خود را (به گریبان فرو برد و سپس آن را) بیرون آورد، ناگهان بینندگان آن را سفید و روشن (همچون ماه تابان) دیدند. (پرتو آن همه جا را نورباران و درخشان کرد).

و دستش را (از گریبانش) بیرون کشید، پس ناگهان (هم) آن برای تماشاگران سپید است.

و برآورد دست خود را ناگهان آن است پرتوی برای بینندگان‌

And he pulled his hand; and it was white, for all to see.

ترتیل:

ترجمه:

الشعراء ٣٢	آیه ٣٣	الشعراء ٣٤
سوره : سوره الشعراء نزول : ٤ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٧ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«نَزَعَ»: بیرون آورد. مراد بیرون آوردن از گریبان است (نگا: نمل / ). «بَیْضَآءُ»: سفید. مراد تابان و رخشان است.

تفسیر

---

• آيات ۱۰ - ۶۸ سوره شعراء
• مقايسه قوم پیامبر اکرم«ص»، با اقوام پیامبران گذشته
• اشاره به معناى «خوف» و فرق آن با «خشيت»
• معناى «ذنب»، و مراد از اين كه موسى «ع» فرمود: «وَ لَهُم عَلَىَّ ذَنبٌ»
• دلگرمى خداوند به موسى و هارون: «ما با شمایيم»
• گفتگوى موسى «ع» با فرعون و پاسخ به اشکالات او
• مقصود از «ضلالت»، در سخن موسى «ع»
• مراد از حكمى كه خداوند، به موسى «ع»
• توضيح سخن موسی«ع« به فرعون: «وَ تِلكَ نِعمَةٌ تَمُنُّهَا عَلَىَّ»
• بيان گفتار مفسران، درباره سخن فرعون: «آیا ما، تو را در کودکی تربیت نکردیم»؟
• اشاره به اعتقادات بت پرستان، درباره خداى سبحان و ارباب و آلهه
• بيان علت اين كه فرعون گفت: «ربُّ العالَمين چيست»؟
• توضيح جواب موسى «ع» به سؤال فرعون
• جواب دوم موسى «ع»، به سؤال فرعون، از حقيقت ربُّ العالمين
• فرعون، موسى «ع» را دیوانه معرفی می کند
• واکنش فرعون و فرعونیان، در برابر معجزۀ موسی«ع»
• واكنش فرعون در مقابل ايمان آوردن ساحران
• كوچ شبانه بنی اسرائيل از مصر و هلاكت فرعون و فرعونيان
• نتيجه گيرى از حكايت موسى «ع» و فرعون

---

• تفسیر آیات

تفسیر نور (محسن قرائتی)

---

وَ نَزَعَ يَدَهُ فَإِذا هِيَ بَيْضاءُ لِلنَّاظِرِينَ «33»

و دست خود را (از گريبانش) بيرون آورد، پس ناگهان آن دست براى تماشاگران سفيد و درخشان نمود.

نکته ها

مراد از كلمه‌ى‌ «نَزَعَ» در اينجا، بيرون آوردن دست از جيب و گريبان است.

اژدها شدن عصا، ده مرتبه ونورانى‌شدن دست موسى عليه السلام، پنج‌مرتبه در قرآن آمده است.

در اوّلين مرحله‌اى كه موسى عصا را رها كرد به‌صورت مار كوچكى درآمد، چنانكه در سوره نمل آيه‌ى 10 آمده: «جَانٌّ وَلَّى مُدْبِراً»، ولى در برابر طاغوتِ گردنكش، به صورت اژدها در آمد و اين شايد به خاطر آن باشد كه براى هر مخاطبى بايد حرفى زد وعملى انجام داد.

پیام ها

1- معجزات انبيا چون وابسته به قدرت الهى است، نياز به تمرين ندارد و لازم نيست تدريجى باشد. «فَإِذا هِيَ» (يعنى عصا ناگهان مار شد)

2- در برابر افراد سركش بايد كارى چشمگير وكوبنده انجام داد. «ثُعْبانٌ مُبِينٌ»

جلد 6 - صفحه 310

3- معجزات انبيا روشن و روشنگر است، نه وهم و خيال. «مُبِينٌ»

4- در كنار معجزه‌اى دلهره‌آور، دست سفيد و نورانى، رمز صفا و محبّت است.

«ثُعْبانٌ‌- بَيْضاءُ»

5- براى تأثير كلام حقّ، از همه‌ى شيوه‌هاى صحيح بيم و اميد استفاده كنيد.

«ثُعْبانٌ‌- بَيْضاءُ»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

---

وَ نَزَعَ يَدَهُ فَإِذا هِيَ بَيْضاءُ لِلنَّاظِرِينَ (33)

فرعون پس از ديدن اين معجزه گفت: هيچ آيت ديگر دارى؟ موسى فرمود:

---

«1». تفسير منهج الصّادقين، ج 6، ص 441. چاپ كتابفروشى اسلاميّه.

جلد 9 - صفحه 414

بلى.

وَ نَزَعَ يَدَهُ‌: و بيرون آورد موسى دست خود را از گريبان كه گندم‌گون بود و به فرعون نموده به گريبان، يا در آستين درآورد و بيرون آورد. فَإِذا هِيَ بَيْضاءُ لِلنَّاظِرِينَ‌: پس آن زمان آن دست سفيد و نورانى درخشنده بود مر نظر كنندگان را و مانند آفتاب شعاع مى‌داد و از غايت لمعان و اشراق، نزديك بود كه ديده‌ها را خيره سازد و نور باصره را ببرد و بر روشنى آفتاب غلبه كند. ذكر «ناظرين» دليل است بر آنكه بياض آن خارق عادت بوده كه اهل نظر مجتمع شده و در آن مى‌نگريستند، يعنى سفيدى با صفت اشراق و لمعان.

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

---

قالَ فَأْتِ بِهِ إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ (31) فَأَلْقى‌ عَصاهُ فَإِذا هِيَ ثُعْبانٌ مُبِينٌ (32) وَ نَزَعَ يَدَهُ فَإِذا هِيَ بَيْضاءُ لِلنَّاظِرِينَ (33) قالَ لِلْمَلَإِ حَوْلَهُ إِنَّ هذا لَساحِرٌ عَلِيمٌ (34) يُرِيدُ أَنْ يُخْرِجَكُمْ مِنْ أَرْضِكُمْ بِسِحْرِهِ فَما ذا تَأْمُرُونَ (35)

قالُوا أَرْجِهْ وَ أَخاهُ وَ ابْعَثْ فِي الْمَدائِنِ حاشِرِينَ (36) يَأْتُوكَ بِكُلِّ سَحَّارٍ عَلِيمٍ (37) فَجُمِعَ السَّحَرَةُ لِمِيقاتِ يَوْمٍ مَعْلُومٍ (38) وَ قِيلَ لِلنَّاسِ هَلْ أَنْتُمْ مُجْتَمِعُونَ (39) لَعَلَّنا نَتَّبِعُ السَّحَرَةَ إِنْ كانُوا هُمُ الْغالِبِينَ (40)

فَلَمَّا جاءَ السَّحَرَةُ قالُوا لِفِرْعَوْنَ أَ إِنَّ لَنا لَأَجْراً إِنْ كُنَّا نَحْنُ الْغالِبِينَ (41) قالَ نَعَمْ وَ إِنَّكُمْ إِذاً لَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ (42) قالَ لَهُمْ مُوسى‌ أَلْقُوا ما أَنْتُمْ مُلْقُونَ (43) فَأَلْقَوْا حِبالَهُمْ وَ عِصِيَّهُمْ وَ قالُوا بِعِزَّةِ فِرْعَوْنَ إِنَّا لَنَحْنُ الْغالِبُونَ (44) فَأَلْقى‌ مُوسى‌ عَصاهُ فَإِذا هِيَ تَلْقَفُ ما يَأْفِكُونَ (45)

فَأُلْقِيَ السَّحَرَةُ ساجِدِينَ (46) قالُوا آمَنَّا بِرَبِّ الْعالَمِينَ (47) رَبِّ مُوسى‌ وَ هارُونَ (48) قالَ آمَنْتُمْ لَهُ قَبْلَ أَنْ آذَنَ لَكُمْ إِنَّهُ لَكَبِيرُكُمُ الَّذِي عَلَّمَكُمُ السِّحْرَ فَلَسَوْفَ تَعْلَمُونَ لَأُقَطِّعَنَّ أَيْدِيَكُمْ وَ أَرْجُلَكُمْ مِنْ خِلافٍ وَ لَأُصَلِّبَنَّكُمْ أَجْمَعِينَ (49) قالُوا لا ضَيْرَ إِنَّا إِلى‌ رَبِّنا مُنْقَلِبُونَ (50)

إِنَّا نَطْمَعُ أَنْ يَغْفِرَ لَنا رَبُّنا خَطايانا أَنْ كُنَّا أَوَّلَ الْمُؤْمِنِينَ (51)

---

جلد 4 صفحه 103

ترجمه‌

گفت پس بياور آنرا اگر هستى از راستگويان‌

پس انداخت عصايش را پس آنگاه آن بود اژدهائى آشكار

و برآورد دستش را پس آنگاه آن بود سفيد نورانى براى نگاه كنندگان‌

گفت بآن جماعت كه بودند در اطرافش همانا اين هرآينه جادوگرى است دانا

ميخواهد كه بيرون كند شما را از زمينتان بجادويش پس چه ميفرمائيد

گفتند بازدار او و برادرش را و بفرست در شهرها جمع كنندگانرا

كه بياورند نزد تو هر جادوگر دانا را

پس جمع كرده شدند جادوگران براى وعده‌گاه روزى معلوم‌

و گفته شد بمردم كه آيا شما هستيد اجتماع كنندگان‌

باشد كه ما پيروى كنيم جادوگرانرا اگر باشند ايشان غلبه كنندگان‌

پس چون آمدند جادوگران گفتند به فرعون آيا همانا براى ما مزدى است اگر باشيم ما غلبه كنندگان‌

گفت آرى و همانا شمائيد آنگاه هرآينه از نزديك شدگان‌

گفت به ايشان موسى بيندازيد آنچه را شمائيد اندازنده‌

پس انداختند ريسمانهاشان را و عصاهاشان را و گفتند سوگند ببزرگى و توانائى فرعون همانا ما هر آينه مائيم غلبه كنندگان‌

پس انداخت موسى عصايش را پس آنگاه آن فرو ميبرد آنچه را مينمودند بدروغ‌

پس برو افكنده شدند ساحران سجده كنندگان‌

گفتند گرويديم بپروردگار جهانيان‌

پروردگار موسى و هارون‌

گفت آيا گرويديد باو پيش از آنكه دستورى دهم شما را همانا او بزرگ شما است كه آموخته است شما را جادو پس هرآينه زود باشد كه بدانيد هر آينه خواهم بريد دستهاتان را و پاهاتان را بر خلاف يكديگر و هر آينه بردار خواهم كرد شما را همگى‌

گفتند ضررى ندارد همانا ما بسوى پروردگارمان بازگشت كنندگانيم‌

همانا ما اميد داريم كه ببخشد بما پروردگار ما گناهانمان را براى آنكه بوديم اوّل گروندگان.

تفسير

بعد از مذاكرات سابقه كه بين حضرت موسى و فرعون روى داد گفت اگر راست ميگوئى معجزت را بياور و آنحضرت عصاى خود را انداخت ناگهان‌

---

جلد 4 صفحه 104

اژدهائى شد كه شك و شبهه‌ئى در اژدها بودن آن نبود و بيرون آورد دستش را از گريبان يا آستينش ناگهان آن دست سفيد و منوّر شد براى كسانى كه نظر مينمودند بآن بطوريكه شعاعش حائل شد ميان آنها و روى حضرت موسى و قمى ره در ضمن حديثى كه در آيات سابقه ذكر شد نقل نموده كه چون عصا اژدها شد تمام جلساء فرعون فرار نمودند و فرعون بقدرى ترسيد كه نتوانست خود را نگهدارد و موسى عليه السّلام را بخدا قسم داد كه او را از شرّ آن اژدها نگهدارى فرمايد و آنحضرت او را نگهدارى فرمود و بعد يد بيضاء را ارائه داد و چون عصا را بدست گرفت فرعون بنفس خود مراجعه نمود و خواست تصديق كند ولى هامان نگذاشت و گفت اين با ادّعاء خدائى تو منافات دارد كه تابع بنده خودت شوى و اثر مشاهده معجزه بقدرى او را از تفرعن خود تنزّل داد كه با اعيان مجلس مشورت نمود و از آنها چاره- جوئى خواست و گفت اين ساحر ماهرى است كه ميخواهد بسحر شما را آواره از وطن نمايد و با ادّعاء خدائى حاضر شد كه اطاعت فرمان آنها را بنمايد و آنها گفتند فعلا امر او و برادرش را بتأخير بينداز و بشهرهاى مصر مأمورينى روانه كن كه ساحران را جمع آورى نمايند و از ميان آنها اشخاصى را كه ماهرتر در سحرند انتخاب كنند و بياورند و او بهمين دستور عمل نمود و ساحران ماهر در ظهر روز عيد ساليانه خودشان كه روز زينت خوانده ميشد در مكان معيّنى كه فاصله ميان دو طرف بود و در سوره طه گذشت جمع شدند و براى آنكه اهل مصر مهيّا براى آمدن شوند فرعونيان بمردم ميگفتند آيا در چنين روزى اجتماع مينمائيد براى آنكه ما پيرو دين ساحران شويم كه همدين ما هستند اگر غلبه با آنها باشد و پيرو دين موسى و هارون نگرديم و چون ساحران بدربار فرعون راه يافتند باو گفتند اگر ما بر موسى غالب شديم انعامى هم داريم او گفت علاوه بر انعام مقرّب درگاه ما هم خواهيد شد و بعد از سؤال از حضرت موسى كه آيا تو مى‌اندازى عصايت را يا ما بيندازيم آنچه داريم او فرمود بيندازيد آنچه را مى‌اندازيد و آنها ريسمانها و عصاهاشان را انداختند و گفتند بعزّت و جلال فرعون قطعا غلبه با ما است چون كاملا مطمئن بودند كه ديگر سحرى بالاتر از اين نميشود كرد و اين قسم قسم خوردن در زمان جاهليّت معمول بود و در اسلام‌

---

جلد 4 صفحه 105

منسوخ شد و بنام خدا مقرّر گرديد پس حضرت موسى عصاى خود را انداخت و اژدهائى شد كه تمام مارهاى دروغى را كه بتزوير و تلبيس ريسمانها و عصاهاشان را بصور مختلفه آن حيوان در آورده بودند و بتوسط سيماب و غيره حركت ميكردند بلع نمود و اثرى از آنها باقى نگذارد و چون ساحران اين معجزه را مشاهده نمودند با آنكه ميدانستند چنين امرى بسحر انجام پذير نيست بدون درنگ برو بر زمين افتادند مانند آنكه آنها را بدون اختيار بزمين انداخته باشند و در پيشگاه عظمت و قدرت الهى سجده نمودند و گفتند ايمان آورديم ما بپروردگار جهانيان آن پروردگارى كه موسى و هارون معرّف و مبيّن او شدند بأعجاز و بيان نه فرعون و هامان و فرعون از اين امر برآشفت و بساحران گفت آيا ايمان آورديد بموسى بدون اذن و اجازه من و ءامنتم بدو همزه نيز قرائت شده و او لابد استاد شما بوده در سحر و با او تبانى داشته‌ايد يا بعضى از فنون آنرا بشما نياموخته و براى خودش در چنين مواقعى باقى گذارده و اين سخنان را براى اشتباه كارى بر قومش ميگفت كه آنها تصوّر ننمايند ايمان ساحران براى ظهور حق و وضوح صدق حضرت موسى در ادّعاء نبوت نزد آنها بوده و تهديد كرد كه بزودى شما را بپاداش اين جرئت و جسارتتان ميرسانم كه بدانيد سزاى شما چيست دستها و پاهاى شما را بر خلاف يكديگر يعنى دست راست و پاى چپ يا پاى راست و دست چپ شما را ميبرم و بعد شما را براى عبرت مردم بدار ميكشم و هيچكدامتان را عفو نخواهم نمود و آنها گفتند ضررى ندارد ما بسوى رحمت پروردگارمان بازگشت ميكنيم ما اميدواريم كه خداوند از خطاها و تقصيرات ما بگذرد براى تحمّل رنج و محنتى كه بر ما وارد شد و شديم از سابقين در ايمان بخدا و پيغمبر او البته تحمّل الم موقت در برابر نعيم دائم سهل است و بعضى ان كنّا بكسر همزه قرائت نموده‌اند يعنى اگر باشيم از سابقين در ايمان بمغفرت الهى نائل ميشويم پس دست از ايمان خود برنميداريم و گفته‌اند آنها كسانى بودند كه بعد از اين معجزه از آل فرعون ايمان آوردند پيش از سايرين غير از بنى اسرائيل كه ايمان آورده بودند و قمى ره در ضمن حديث سابق نقل نموده كه فرعون و هامان قبلا تعليم سحر نموده بودند و فرعون بسحر بر مردم غلبه‌

---

جلد 4 صفحه 106

پيدا كرد و ادعاء خدائى نمود لذا مأمور بتمام شهرهاى مصر فرستاد و هزار جادوگر جمع كردند و از ميان آنها يكصد نفر انتخاب كردند و از ميان آنها هشتاد نفر پس جادوگران بفرعون گفتند تو ميدانى كه از ما كسى در دنيا ما هرتر در سحر نيست اگر ما بر موسى غالب شديم چه بما خواهى داد فرعون گفت شما مقرّب درگاه من خواهيد شد و در سلطنت با من شريك خواهيد بود آنها گفتند اگر موسى بر ما غلبه نمود و سحر ما را باطل كرد ميدانيم او جادوگر نيست و پيغمبر است و باو ايمان ميآوريم فرعون گفت اگر چنين شد من هم در ايمان باو با شما شركت ميكنم ولى شما سعى كنيد و اسباب كارتان را تكميل نمائيد كه مغلوب نشويد و موعد روز عيدشان بود و چون آفتاب بلند شد فرعون سحره و مردم را جمع نمود در كنار بارگاه خود كه ارتفاع آن از زمين هشتاد ذراع بود و قبّه آنرا از آهن و فولاد صيقلى شده ساخته بودند كه وقتى آفتاب بآن مى‌تابيد كسى نميتوانست بآن نگاه كند از برق آهن و تابش آفتاب و فرعون و هامان آمدند و آنجا نشستند و نگاه ميكردند و موسى عليه السّلام هم آمد ولى نظر بآسمان ميكرد و جادوگران گفتند اين مرد نظر بآسمان ميكند و سحر ما در آنجا كارگر نيست و در برابر موسى صف كشيدند و عرضه داشتند كه تو مى‌اندازى يا ما بيندازيم و او فرمود شما بيندازيد و آنها ريسمانها و عصاهاشان را انداختند و همه مانند مارها بجنبش آمدند و گفتند بعزّت فرعون ما غالب ميشويم و موسى چون آن منظره را مشاهده نمود بيمناك شد ولى ندائى بگوشش رسيد كه نترس تو غالب خواهى شد عصايت را بينداز تمام مارهاى مصنوعى را بلع ميكند پس موسى انداخت عصاى خود را و چون بزمين رسيد گداخته شد و بعد سر بلند كرد و دهان گشود بطوريكه لب بالايش رسيد ببالاى گنبد قصر فرعون پس دور زد بر آن و با لب زيرينش تمام ريسمانها و عصاهاى سحره را جمع نمود و بلعيد و مردم يكدفعه فرار كردند و چون تاكنون چنين امر عجيبى را كسى نديده و نشنيده بود از ترس و زير دست و پا ده هزار نفر مرد و زن و كودك تلف شدند و فرعون و هامان لباس خودشان را ملوّث نمودند و موى سرشان از ترس سفيد شد و موسى هم با مردم فرارى همراهى ميكرد تا خطاب الهى رسيد كه بگير آنرا و نترس ما

---

جلد 4 صفحه 107

دو مرتبه بصورت اوّل برش ميگردانيم و او برگشت و عباء خود را بدست پيچيد و در دهان اژدها نمود و آن بصورت اوّل برگشت و ساحران ايمان آوردند و فرعون غضب كرد و هر كس را بموسى ايمان آورده بود زندانى نمود تا معجزات ديگرى از آنحضرت از قبيل طوفان و ملخ و كنه و غوك و خون كه تفصيلش در سور سابقه گذشت بروز نمود و فرعون آنها را آزاد كرد و گفته شده كه آنملعون متمكّن نشد تهديد خود را نسبت بساحرانى كه ايمان آوردند عملى نمايد.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)

---

وَ نَزَع‌َ يَدَه‌ُ فَإِذا هِي‌َ بَيضاءُ لِلنّاظِرِين‌َ (33)

و بيرون‌ آورد دست‌ ‌خود‌ ‌را‌ ‌پس‌ بناگاه‌ روشن‌ شد ‌از‌ ‌براي‌ نگاه‌ كنندگان‌.

(وَ نَزَع‌َ يَدَه‌ُ) نزع‌ بمعني‌ اخراج‌ و اظهار ‌است‌ و اخراج‌ فرع‌ ادخال‌ ‌است‌ و اختلاف‌ كردند مفسرين‌ ‌که‌ ‌در‌ كجا داخل‌ كرد و اخراج‌ نمود بعضي‌ گفتند ‌در‌ كم‌ ‌که‌ آستين‌ ‌باشد‌ لكن‌ مدركي‌ ندارد و بعضي‌ گفتند ‌در‌ جيب‌ بدليل‌ ‌قوله‌ ‌تعالي‌ اسلُك‌ يَدَك‌َ فِي‌ جَيبِك‌َ (قصص‌ ‌آيه‌ 32) و ‌در‌ معني‌ جيب‌ ‌هم‌ اختلاف‌ كردند بعضي‌ گفتند ‌در‌ بغل‌ و بعضي‌ گفتند ‌در‌ گريبان‌ و مراد ‌از‌ يد تمام‌ يد نيست‌ بلكه‌ كف‌ دست‌ و انگشتان‌ ‌تا‌ بند دست‌ ‌که‌ موضع‌ تيمم‌ ‌است‌ زيرا بقيه‌ يد ‌در‌ كم‌ و آستين‌ مستور ‌است‌ نميشود بيرون‌

جلد 14 - صفحه 25

آورد مگر آستين‌ ‌را‌ بالا زنند و آنچه‌ ‌در‌ نساء مرخص‌ ‌است‌ همين‌ اندازه‌ ‌است‌ مشروط ‌به‌ اينكه‌ مزين‌ بزينت‌ نباشد.

(فَإِذا هِي‌َ) مرجع‌ يد ‌است‌.

(بَيضاءُ) گفتند بقدري‌ نور داشت‌ ‌که‌ ‌بر‌ نور شمس‌ غالب‌ شد و چشم‌ ‌در‌ ‌آن‌ خيره‌ ميشد.

(لِلنّاظِرِين‌َ) مراد جلساء مجلس‌ فرعون‌ بودند و خدمه‌ ‌آنها‌.

برگزیده تفسیر نمونه

---

]

(آیه 33)- «و سپس دست خود را (در گریبان فرو برد و) بیرون آورد، ناگهان در برابر بینندگان سفید و روشن بود»! (وَ نَزَعَ یَدَهُ فَإِذا هِیَ بَیْضاءُ لِلنَّاظِرِینَ).

در حقیقت این دو معجزه بزرگ، یکی مظهر بیم بود و دیگری مظهر امید اولی مناسب مقام انذار است، و دومی بشارت.

---

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - درخشندگى دست موسى براى بینندگان، در پى بیرون کشیدن آن از گریبان خویش (فإذا هى بیضاء للنظرین) «نَزْع» (مصدر «نَزَع») معادل «اخراج» (بیرون آوردن) است و منزوع منه در آیه فوق حذف شده و تقدیر آن چنین است: «و نزع یده من جیب قمیصه». گفتنى است که «بیضاء» (مؤنث أبیض) به معناى سفید است و سفیدى دست موسى مى تواند کنایه از اشراق و درخشندگى آن به هنگام بیرون آوردن از گریبان باشد.

۲ - ید بیضا، دومین معجزه موسى(ع) و دلیل صدق رسالت وى (و نزع یده فإذا هى بیضاء)

۳ - سفید گشتن دست موسى(ع) پس از نمایان ساختن آن، امرى شگفت و دور از انتظار بینندگان (و نزع یده فإذا هى بیضاء) به کارگیرى «إذا» فجائیه مى رساند که مفاد جمله بعد از آن در یک حالت غیر منتظره تحقق پذیرفته است .

۴ - ارائه معجزات توسط موسى(ع) در حضور جمع (فرعون و اطرافیانش) (و نزع یده فإذا هى بیضاء للنظرین)

موضوعات مرتبط

• موسى(ع): ارائه معجزه موسى(ع) ۴; دلایل صداقت موسى(ع) ۲; دلایل نبوت موسى(ع) ۲; شگفتى یدبیضاى موسى(ع) ۳; قصه موسى(ع) ۴; معجزه موسى(ع) ۱، ۲; یدبیضاى موسى(ع) ۱، ۲