۱۸٬۳۵۳
ویرایش
خط ۱۹۳: | خط ۱۹۳: | ||
آنگاه آنچه در ذيل آيه است، كه مشتمل بر سه دليل است: ۱ - لَهُ الحَمدُ. ۲ - لَهُ الحُكمُ. ۳ - إلَيهِ تُرجَعُون، وجوهى است كه انحصار خدا را در استحقاق پرستش توجيه مى كند. | آنگاه آنچه در ذيل آيه است، كه مشتمل بر سه دليل است: ۱ - لَهُ الحَمدُ. ۲ - لَهُ الحُكمُ. ۳ - إلَيهِ تُرجَعُون، وجوهى است كه انحصار خدا را در استحقاق پرستش توجيه مى كند. | ||
اما | اما اين كه فرمود: «لَهُ الحَمدُ فِى الأُولَى وَ الآخِرَة»، آن انحصار را به اين بيان توجيه مى كند كه هر كمالى كه در دنيا و آخرت وجود دارد، نعمتى است كه از ناحيه خداى تعالى نازل شده، و در ازاى هر يك از آن ها، مستحق ثناى جميل است. | ||
و اما | و جمال هر يك از اين نعمت هاى موهوبه، از كمال ذاتى و از صفات ذاتى او ترشح شده، كه در ازايش مستحق ثناء است، و غير از خداى تعالى، هيچ موجود و هيچ كس، مستقل در ثناى بر خدا نيست. و هر كس هم كه خدا را ثنا گويد، ثنايش هم منتهى به اوست، و عبادت هم ثناى زبانى و يا عملى است. پس تنها اوست كه مستحق پرستش است. | ||
و اما اين كه فرمود: «وَ لَهُ الحُكمُ»، علتش اين است كه: خداى سبحان، مالك على الاطلاق همۀ عالَم است، و غير از او، كسى چيزى را مالك نيست، مگر آنچه را كه او تمليكش فرموده باشد، و همان را هم كه خدا به كسى تمليك كرده، باز خود او مالك است. | |||
از سوى ديگر، خداى سبحان، هم در مرحله تشريع و اعتبار مالك است، و هم در مرحله تكوين و حقيقت. و از آثار ملك او، يكى اين است كه: حكم مى كند بر بندگان و مملوكين خود، كه كسى غير از او را نپرستند. | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۱۰۱ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۱۰۱ </center> | ||
و اما | و اما اين كه فرمود: «وَ إلَيهِ تُرجَعُون»، جهتش اين است كه: رجوع به سوى او، به خاطر حساب و جزاء است، و چون تنها او مرجع است، سپس محاسب و جزاء دهنده نيز همو است، و كسى غير از او، محاسب و جزاء دهنده نيست. پس تنها اوست كه بايد پرستش شود، و پرستش او را، بايد تنها بر طبق دين او انجام داد. | ||
ویرایش